Mithras

Un tamm kempenn zo ezhomm d'ober d'ar pennad-mañ
 

Mithras, pe Mithra : anv un doue meur ar Bersed.

Mithra hag an tarv, murlivadur Doura Europos, bloaziet etre 168 et 256 goude J.-K.

Doue pe ized an henbersed, dindan Ormuzd; Gresianed ha Romaned o deus kemeret evit an Heol. Ur bersoneladur Ormuzd eo, pennabeg engehenter ha skeudenn ar frouezhusted hag a gendalc'h hag a vir yaouankiz ar bed. Diskouezet eo evel ur paotr yaouank gant ur boned frizian, un doneg, hag ur vantell war e skoaz kleiz; lazhañ a ra un tarv gant ur c'hleze en e c'houzoug. E azeulerezh a zo degouezet e Roma war dro bloaz 67 kent J.K. Gant madelezh veur e oa digemeret, dreist-holl d'ar c'houlz Kommod. Lidet e oa gouelioù anavezet (mithriaques). Komz a zo diwar lidaberzhioù tud; nemet aon ha spont e oa gant an holl; kent kriz e oa an arnodennoù ken meur a degemeriad e varve alies. Ar relijion se a zo aet da get e-pad ar IVt kantved. troidigezh diwar Bouillet, p. 1196.

Ernest Renan : "Ma'z e vije bet stanket ar Gristeniezh en he gresk gant ur glañved marvel, ar bed e vije bet dindan Mithra"

Anvioù tennet eus hini Mithras / Mithra

Mithraeum Brocolitia, war Moger Hadrien

- mithraeum : anv latin un templ gouestlet da Vithra

Skeudennerezh Mithra

• Mithra taurobolus = Mithra lazher tirvi
• Mithra petra genetrix = Mithra ganet diwar mein
• Mithra leontocephalus = Mithra e benn leon
• Sol Invictus = An Heol didrec'h

  

  Mithra ganet diwar mein (petra genetrix), delwenn gouestlet gant un den anavezet Aurelius Bassinus, ædituus (mirer lec'hioù azeulerezh) ar principia kazarn ergerzhien, bagad Gward marc'hegiezh an impalaer (equites singulares). Renadur Commodus.

• 

  Mirdi Vatikan - Mithra - Sol invictus 01136

Templou gouestlet da Vithra (Mithraea) dre an impalaerezh roman

da beurglokaat

Breizh Veur

En dro da Londrez

A-hed ar Voger Hadrian

Bro C'hall

Argentorate / Strasbourg

Burdigala / Bourdell

Eauze

Alamagn - Aostria

Klagenfurt

Nida-Heddernheim

Böckingen

Pannonia

Poetovio / Ptuj-Pettau

Dalmatia

Salone

Spagn

Italica

Emerita / Merida

Itali

Roma : etre 40 ha 100 (?)

Ostia : 17

Antium / Anzio

Aquilea

Syracusoe / Siragosa

Catana / Catina

Panormus / Palerm

Gres

Athenoe / Athina

Andros

Patras

Argolis

Ejypt

Aleksandria

Memfis

Fayoum

Tunisi

Kartaj

Marok

Volubilis

Levroniezh

• M.-N. Bouillet : Dictionnaire universel d'histoire et de géographie. L. Hachette & Cie. Paris. 1863
• L. Quicherat & A. Daveluy : Dictionnaire Latin-Français. L. Hachette & Cie. Paris. 1868
• Ernest Renan : Histoire des origines du christianisme. Marc Aurèle et la fin du monde antique. 1882. L.G.F. 1984. Livre de poche. Biblio essais
• Robert-Alain Turcan : Mithra et le mithriacisme. Que sais-je ? n 1929. PUF. 1981