Jurji Zaydan
Jurji Zaydan (جرجي زيدان en arabeg), ganet e Beirout d'ar 14 a viz Kerzu 1861 ha marvet e Kaero d'an 22 a viz Gouere 1914, a oa ur skrivagner hag ur barzh arabek libanat eus an Nahda. Embann a reas e-leizh a skridoù, levrioù istor, barzhonegoù, romantoù ha sevel a reas ar gelaouenn Al-Hilal.
.jpg)
E bal, evel skrivagner da vare an Nahda, e oa lakaat an Arabed da c'houzout hiroc'h war o istor. Sellet a reer outañ evel unan eus diazezerien ar vroadelouriezh arab.
E vuhez kemmañ
Jurjī Zaydān a voe ganet en ur familh tudigoù kristen eus Liban, ken ma rankas paouez gant ar skol da unnek vloaz da sikour e dad gant e breti. Met deskiñ a reas lenn ha skrivañ, ha saozneg, ha d'an oad a 20 vloaz, e 1881 e voe degemeret er Syrian Protestant College da studiañ medisinerezh.
Da 24 bloaz ez eas da Ejipt. E-pad e studioù en doa graet anaoudegezh gant frañmasoned hag e 1899 e embannas e levr kentañ Ta'rikh al-Masuniya al-Amm ("Istor hollek ar frañmasoned") e Kaero, pa oa deuet da vezañ unan anezho. E 1892 e savas ar mizieg al-Hilāl ("ar greskenn loar"), ma rae anv eus modernelezh, eus skiantoù, istor, lennegezh. Derc'hel a ra ar gelaouenn-se da zont er-maez betek bremañ en Ejipt.
Mervel a reas e 1914 ha lezel war e lerc'h 23 romant, ur bern pennadoù hag ur gelaouenn anavezet dre an holl vroioù arabek ha pelloc'h. Unan eus pouezusañ skrivagnerien arabek e vare e voe ha levezoniñ a reas skrivagnerien evel Taha Hussein, Naguib Mahfouz pe Fadwa Tuqan.
Un nebeud oberennoù kemmañ
- Tarīkh al-tamaddun al-islāmī (Istor ar sevenadur islamek), 5 levrenn, 1901-1906
- Tarikh Adab al-lugha al-'Arabiya (Istor lennegezh ar yezh arabek), 4 levrenn, 1910-1913
- Tarīkh al-masūniyya al-ʿāmm (Istor hollek ar frañmasoned), Kaero, 1889
- al-Tarīkh al-ʿāmm (Istor hollek), Kaero, 1890
- Tarīkh al-Yunān wa l-Romān (Istor ar C'hresianed hag ar Romaned), Kaero 1899
- Tarīkh Ingīltīrā (Istor Bro-Saoz), Kaero, 1899
- Qabla l-Islām (A-raok an Islam), Kaero, 1907
hag ouzhpenn ugent romant istorel, lod anezho troet nevez zo e galleg hag e saozneg, evel
- Saladin et les Assassins (troet gant Jean-Marie Lesage), Paris Méditerranée, 2003, 330 p. (ISBN 2-84272-180-2)
- La bataille de Poitiers (troet gant Jean-Marie Lesage), Non Lieu, 2011, 325 p. (ISBN 978-2-35270-094-4)
- La Demoiselle de Kairouan (troet gant Nadia Ramzi), AlterEdit, 2005, 312 p. (ISBN 978-2-84633-057-2)
Levrlennadur kemmañ
- Philipp, Thomas : The role of Jurji Zaidan in the intellectual development of the Arab Nahda, Ann Arbor 1971
- Philipp, Thomas : Jurji Zaidan and the Foundations of Arab Nationalism, New York: Syracuse University Press, 2014.
- Dupont, Anne-Laure : Ğurğī Zaydān (1861-1914), Ecrivain réformiste et témoin de la Renaissance arabe, Damask, Institut Français du Proche-Orient, 2006, 760 p.
