Narbonensis
Gallia Narbonensis pe, berroc'h choazh, Narbonensis a oa anv ur broviñs c'halian eus ar Republik hag eus an Impalaeriezh roman. Graet e veze ivez Provincia, da lâret eo ar Broviñs, anezhi gant ar Romaned. Dont a ra an anv Provañs eus ar ger-se.
Aloubet e oa bet ar vro gant ar Republik roman etre 125 ha 121 kent J.-K., goude un nebeud ergerzhadennoù-brezel, dreist-holl re Gnaeus Domitius Ahenobarbus ha Fabius Maximus Allobrogicus. Mont a ra an dachenn aloubet eus Tolosa betek al lenn Leman. A-drugarez d'an aloubadenn-se ez eus bet digoret un hent war an douar etre proviñsoù Spagn ha Gallia Cisalpina. Chom a reas dieub Massilia (Marseille) e-kreiz ar "Broviñs" a-drugrez d'he darempredoù tost gant ar Romaned. Marteze ne voe roet e statud ofisiel (lex provinciae) d'ar "Broviñs" nemet goude beaj Pompeius eno er bloavezhioù 70 kent J.-K..
Fontet e voe Narbo Martius[1] (Narbonne), ar c'hentañ trevadenn roman e Galia, war an aod, e-kichen an Aude e 118 kent J.-K.. Homañ eo a roio hec'h anv d'ar Broviñs. Aquae Sextiae (Aix-en-Provence) a voe fontet gant ar Romaned e 122 kent J.-K..
E 109 kent J.-K., e voe drastet ar vro gant ar Gimbred, an Deutoned, hag an Ambroned e-pad o ergerzhadenn a-dreuz Europa.
Julius Caesar, prokoñsul Gallia Narbonensis ha Gallia cisalpina eus 58 da 49 kent J.-K., a dennas arc'hant ha soudarded anezhe evit aloubiñ Galia. Staget e voe Masilia ouzh ar proviñs gantañ e 49 kent J.-K. abalamour ma oa aet a-du gant Pompeius e-pad ar brezel diabarzh.
Roll kêrioù Gallia narbonensisAozañ
- Agatha (Agde)
- Aquae Calida (Amélie-les-Bains)
- Aquae Sextiae (Aix-en-Provence)
- Arelate Sextanorum (Arles)
- Arausio Secundanorum (Orange)
- Antipolis (Antibes)
- Avennio Cavarum (Avignon)
- Apta Iulia Vulgientium (Apt)
- Alebaece Reiorum Apollinarium (Riez)
- Alba Helvorum (Alba)
- Augusta Tricastinorum (Saint-Paul-Trois-Châteaux)
- Anatilia
- Aerea
- Baeterrae Septimanorum (Béziers)
- Bormani (Bormettes)
- Comani
- Cabellio (Cavaillon)
- Carcasum Volcarum Tectosagum (Carcassonne)
- Cavarum Valentia (Valence)
- Cessero (Saint-Thibéry)
- Carantorate Meminorum
- Caenicenses
- Cambolectri Atlantici (Cambon)
- Custoja (Coustouges)
- Clusa (Les Cluses)
- Colonia Dea Augusta Vocontiorum (Die)
- Forum Julii (Fréjus)
- Forum Voconii (Le Cannet des Maures)
- Glanum (Saint-Rémy-de-Provence)
- Illibéris (Elne)
- Lucus Augusti (Luc-en-Diois)
- Massalia (Marseille)
- Narbo Martius (Narbonne) (ar gêrbenn)
- Nemausus (Nîmes)
- Portus Vénéris (Port-Vendres)
- Vasio Vocontiorum (Vaison-la-Romaine)
- Vienna Allobrogum (Vienne)
NotennoùAozañ
- ↑ "Ar geoded dediet d'an doue Meurzh."
