Teofano Skleraina
Theofano, anvet ivez Teofano, Teofanu pe Teofania (e gregach Θεοφανώ Theophanô, Doue war wel) a oa ur briñsez eus Bizantion (war-dro 955 - † 991) a zimezas da Otto II hag a voe Impalaerez santel. 11 vloaz-pad e renas gant he fried Otto II, ha 7 vloaz hec'h-unan da c'hortoz ken e vije he mab Otto III en oad da ren.
Bec'h he doe gant he mammeg, Adelaid Bourgogn, intañvez Otto Iañ.
Un tamm tabut zo bet da c'houzout piv e oa he zud. Hiziv e seblant sklaer e oa nizez da Yann Iañ Tzimiskès, ha merc'h da g-Konstantin Sklèros. En he c'hontrad eured eo skrivet e oa neptis d'an impalaer, da neuze pe nizez pe merc'h-vihan. Kar e oa da Nikeforos II Fokas, dre he mamm Sofia Fokaina. Krediñ a reer e oa ganet e Kergustentin e 955.
E penn-kentañ 972 e tegouezhas e Kergustentin kannaded Alamagn, ha Gero, arc'heskob Köln, en o fenn, da gerc'hat Teofano. D'ar 14 a viz Ebrel 972 ec'h euredas da Otto II en Iliz Sant-Pêr e Roma dirak ar pab Yann XIII.
Mont a rae Theofano da-heul he fried en e veajoù, hag oberoù diplomatek a rae en hec'h anv, evel impalaerez. Brudet eo he dizemglev hag he zabutoù gant he mamm-gaer, Adelaid Bourgogn. Kement-se a voe kaoz ma voe torret an darempredoù etre an impalaer hag e vamm.
Hervez Odilon de Mercœur, abad Cluny, e oa stad en Adelaid pa varvas ar « C'hresianez-se ». Adalbert Metz a skriv e oa displijus ha teodek Theofano. Brud fall a voe savet dezhi abalamour ma tegasas bravigoù da Alamagn. Hervez an doueoniour Pierre Damien he dije bet un darempred gant Yann Philagathos, ur manac'h hellazat a voe eneppab e-pad ur pennad, anvet Yann XVI.
Pa intañvezas, e nevezamzer ar bloaz 983, e c'houarnas an impalaeriezh betek he marv en anv he mab Otto III. Bec'h he doe gant dug Bavaria, Herri an Tabuter, a felle dezhañ bezañ gouarner Otto III, hag a voe fiziet ar bugel ennañ ur predig. Pa zistroas eus Italia en 984 e teuas a-benn da adkemer he mab hag ar gouarnamant.
He bugale kemmañ
Pemp bugel he doe:
- Adelaid, abadez Quedlinbourg, ganet e miz Du pe Kerzu 977,
- Sofia, abadez Gandersheim hag Essen, ganet en 978
- Mathild Saks, pried diwezhañ Ezzo, kont palatin Loren, ganet en 978
- Otto III, impalaer santel, ganet e miz Mezheven pe Gouhere 980
- ur c'hoar gevell da Otto, hag a varvas a-raok an 8 a viz Here 980, deiz oferenn an obidoù.
He marv kemmañ
Mervel a eure d'ar 15 a viz Mezheven 991 e Nijmegen, en Izelvroioù a vremañ.