|
==Taolennadur==
Kinniget eo Cthulhu evel ur c’hrouadur - unan ag Ar Re Gozh Meur pe Ar Re Gozh pe Ar Re an Diavaez - a skuilh ur spont bras e touez mab den ha pa vo echui getoñ da gousked - pa vint plaset mat an astroù - diskaret vo an humenidigezh.
Diaes daeo laretlâret ma n’en deus ken nemet liammoù arouezius gant doueed all ijinet gant Howard Phillips Lovecraft, evel [[Yog-Sothoth]] ("An Alc'hwez hag an Nor" doue an amzer hag an egor), [[Azathoth]] (ar Reustl Derc'hanel, Sultan an Diaouled), [[Nyarlathotep]] (Ar Reustl a Stlej, Kannad an Doueed), [[Nodens]] pe [[Shub-Niggurath]], pe mard int hañval an eil d'egile. BoudBout zo marse urun hierarkiezhurzhaz etreze met n'eo ket sklaer james get Lovecraft : al lavar hag an dislavar a oa getoñ e-barzh e zanevelloù e'itevit eilañ ar gwellañ relijionoù ha mitologiezhioù ar bed gwir. HPLLovecraft en doa ur mousfent "drouk" ha brouilhañstrafuilhañ an istoer a oa ul lod bras ag e blijadur.
Gwechall-gozh-Noe e voe skarzhettrapet Cthulhu aàr c'horeenhorreenn an douarDouar goude ur brezel a -enep Re Gozh an AntartikAntarktika hag ur c'hrenn -douar. Emañ bremañ kousket e donderioù su ar meurvor Habask, en e gêr-bez dindan vor anvet R'lyeh (49°51' lec'hed kreisteiz ha 128°34' hed kornogkornôg, tost [[manda Nemo]]ven emañ al lec'h pellañ a bep douar). O c’hortoz distreiñ emañ ivez. Seblantout a ra Cthulhu bezañ ur meskaj eusetre mitologiezhioùmitologiezhoù europat ([[Kraken]] Skandinavia da skouer ; hag en un doare resisoc'h barzhoniezhbarzhoneg [[Tennyson|Alfred Tennyson]] "ArThe c'hKrakenKraken”) hag eusha re ar Reter-Nesañ ([[Dagon]], a zo e barzh arer Bibl doue-pesk ag ar Filistined, tud ag Ashdod hag a lazhlazhas Samson ar paotr kreñv getdre e vlev). Implijet voée voe ivez Dagon get Lovecraft èl ur gwaz a g-Cthulhu pe aliansetur ac'hevreded gKthulhu)anezhañ. [[An Horla]], skrivet gant [[Guy de Maupassant|Maupassant]], zo ivez ur mamennvammenn aveidevit Lovecraft, istoérun istoer hag a daolenn ur c'houenn disgwel sunerouenn sunerion-gwad disgwel ag an egor, deuet deda zistruj mab -den. UrPimpatrom c’henpatromun doue spontus eus an egor e seblant Cthulhu bezañ ivez : tennañ a ra d’un den, penn ur morgazh en deusdezhañ, ha divaskell bras ha neudennek. Azeulet e vez gant tud skoanet, un dodenn a gaver stank en oberenn [[Howard Phillips Lovecraft]]. Cthulhu a c’hall ivez awenañ huñvreoùhunvreoù an dud, hag evel-se ez a war gresk an niver a dud a azeul anezhañ.
« Ph'nglui mglw'nafh Cthulhu R'lyeh wgah'nagl fhtagn » : sed aze ul letani liammet ouzh azeulerezh Cthulhu (Azeulerien Cthulhu hag an doueed arall a lavar ivez « Iä, Iä, Chtulhu fhtagn » alies-tre). Talvezout a ra kement ha “En e annez e keoded R’lyeh, ar gêr varv, emañ Cthulhu varv oc’h huñvrealhunvreal hag o c’hortoz”. KemendKement-se a zo tost a-walc’h ouzh d'ur frazenn a gaver en [[Necronomicon]] (al levr milliget ijinet gant Lovecraft) : « N’eo ket marv ar pezh a zo kousket da viken, hag, e peurbadelezhioù iskis, e c’hall ar Marv e-unan mervel”. E-barzh un danevell gant [[August Derleth]] hag a zo stag ouzh mojenn Cthulhu, en deus ar skrivagner degaset kemm da zibenn ar frazenn, en ur ober gant ur stumm nac'h : «nafl'ftaghn» a zo bet skrivet gantañ, ar pezh a c’hallfe talvezout ez eo dihun Cthulhu.
Setu penaos eo taolennet Cthulhu gant Howard Phillips Lovecraft e-barzh ''The Call of Cthulhu'' (Galv“Galv CthulhuCthulhu”) : « Johansen a soñj e varvas daou zen, e-touez ar c’hwec’h den ha na zeujont ket a-benn da dizhout ar vag, abalamour d’ar spont a santjont d’ar mare daonet-se. N’eus den a c’hellje taolenniñ an euzhvil, n’eus yezh ebet a c’halljed implijout da daolenniñ ar gweled sot-se, ar rouestlad huchadennoù disklaer, an dislavar euzhus eus holl lezennoù an danvez hag eus urzh an egorurzh kosmek. »
== Drevezadurioù ==
Alies e klever anv eus Mojenn“Mojenn CthulhuCthulhu” pa vez anv eus oberenn [[Howard Phillips Lovecraft]]. Koulskoude, n’eo ket bet implijet an droienn-se biskoazh gant Lovecraft e-unan (laretlâret veze kentoc'h getoñ ur "Yog Sothoth-erezh" pe "Kelc'hiad Arkham"),. met ijinetIjinet e voe gant [[August Derleth|Derleth]] goude marv Howard Phillips Lovecraft. Brudet eo Cthulhu ivez e bed arer sinema (da“In skouerthe "KavarnMouth arof Follentez"Madness” gant [[John Carpenter|Carpenter]] da skouer) pe hini arer sonerezh rock ("KallThe Call of KthulhuKtulu" gant [[Metallica]]).
Hervez August Derleth damheñvel eo neuze damheñvel Cthulhu ouzh doueed diavaez douarDouar evel Chtuga, [[Yig]], Glaaki, [[Chaugnar Faugn]] pe Y'Golonac. Ar re-mañse oa vezañvez anvetgraet doueed diavaez anezho gant ar re (evel [[August Derleth]]) o deus kendalc’het oberenn Lovecraft.
Lin Carter a larelâr Cthulhue oa bet skarzhet Cthulhu eus koskoriad Xoth gant an Doueed“Doueed Kozh -Noe.”
E-barzh unan eus danevelloù August Derleth hag a zo stag ouzh mojenn Cthulhu, en deus ar skrivagner degaset kemm da zibenn ar frazenn, en ur ober gant ur stumm nac'h : «nafl'ftaghn» a zo skrivet gantañ, ar pezh a c’hallfe talvezout ez eo dihun Cthulhu.
[[de:Cthulhu-Mythos#Cthulhu]]
|
