Henry Dunant : diforc'h etre ar stummoù

'''Henry Dunant''' (a-wechoù '''Henri Dunant''', 8 a viz Mae 1828 e [[JenevaGeneva]] - 30 a viz Here 1910 e [[Heiden]]) a oa un den a afer [[Denelouriezh|denelour]] [[suis]], diazezour ar [[Kroaz Ruz|Groaz Ruz]] etrebroadel.

E-pad ur veaj a aferaferioù e miz Even 1859 e oa e-kichen kêr italian [[Solferino (Italia)|Solferino]]. Dizoleiñ a reas freuz denel [[Emgann Solferino]], an trec'h aet gant Napoleon III. Diouzh e gantouez e skrivas ul levr anvet ''[[Un souvenir de Solférino]]'', embannet e [[1862]]. BloazhBloaz goude e oa e-touez ar re a ziazezas e Jeneva ''Komite etrebroadel ar sikour d'ar soudarded gloazet'', anvet adalek [[1876]] [[Komite etrebroadel ar Groaz-Ruz]]. Daveiñ a reas [[Kenemglevioù Geneva]] kentañ d'e ginnigoù pa oa peurwiriekaet e [[1864]]. Roet e oavoe [[priz Nobel ar Peoc'h]] kentañ dezhañ ha da [[Frédéric Passy]] e [[1901]].

Mab henañ eoe oa, eusgant daou vreur ha div c'hoar. E JenevaGeneva emañe o chomoa e familh o chom. Stourmerien war an dachenn sokial eoe aroa c'herente dud. Kristenien protestantbrotestant [[Kalvinouriezh|kalvinat]] inte oant. An [[atebegezh sokial]] a zovoe kelennet abred ganto d'o bugale.

KrogKregiñ eoa reas Henry Dunant da labourat evit ur bank. E [[1853]] eez yaeas da veajiñ da [[Aljeria]], [[Tunizia]] ha [[Sikilia]]. Klask a ra dareas lakaat e aferioù da greskiñ e Saint-Arnaud ([[El Eulma]] hiziv hon deiz, e bro Setif). E miz Ebrel [[1859]] e teuteuas da vezañ gall. Er memes bloazhbloavezh eez yaeas da Solferino, ur gêriadenn nepell eusdiouzh lenn Di Garda e [[Lombardia]]. EuzetHeuget e eovoe gant ar pezh a wellwelas eno : 38000 den marvmarvet pe c'hloazet, hep den ebet evitda sikour anezho. Klask a rareas aozañ an deborzhioù kentañ gant tud ar vro. Ar c'hantouez daraezus-mañ eo ar pezh a laka anezhañ da zisplegañ spouronioù ar brezel en e skridoù.

Diskrivañ a rareas en e levr ''Un souvenir de Solférino'', ar pezh en doa gwelet war an dachenn-vrezel, ha displegañ a rareas ivez e rankfe bezañ aotret da sikour ar c'hloazidi, aozadurioù etrebroadel neptu ha savet gant tud a youl-vat bezañ aotret da sikour ar c'hloazidi. Skignet eoe voe ar mennozh nevez-mañse e Suis hag en Europa a-bezh. Un nebeutnebeud ersavioù negativel a zovoe, e Bro-C'hall dreist-holl. A-benn ar fin eoe voe krouet ''Komite etrebroadel ar sikour d'ar soudarded gloazet'' e 1863 e JenevaGeneva. Stourm a rareas Henry Dunant en Europa a-bezh evit diorren an aozadur.

Kozh eoe oa dija pa eovoe roet dezhañ Priz Nobel ar Peoc'h dezhañ e 1901. Mervel a rareas d'an 30 a viz Here 1910 een hospitalospital Heiden, war ribl [[Lenn Konstanz]].