Polonia : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Arko (kaozeal | degasadennoù)
difaziañ liammoù + kempenn
Arko (kaozeal | degasadennoù)
Kempenn
Linenn 138:
D’an 12 a viz Gwengolo [[1989]] eo stummet gant rener kozh [[Solidarność]], [[Tadeusz Mazowiecki]], ar c’hentañ gouarnamant poloniat ha n’eo ket komunour abaoe fin an [[Eil Brezel-bed]] e [[Reter Europa]].
 
[[Leszek Balcerowicz]], bes-kentañ ministr ha ministr an arc’hant er gouarnamant-se, a laka da dalvezout ur politikerezh strizh, dezhañ da bal suraat an tremen eus an [[armerzh steuñvet]] da [[armerzh marc’had]]. Gant ar steuñv-se – anavezet dindan an anv « '''yac’haat tu pe du''' » – ez eus bet gallet mestroniañ ar [[gourmonc'hwez]] a rivine armerzh Polonia ha mont buan war-du armerzh ar marc’had.
 
Goude ul lankad kentañ diaes, aroueziet gant ur [[monc'hwez]] kreñv, [[gouwerzhekadur]] ar moneiz, embregerezhioù o serriñ, hag an [[dilabour]] o kreskiñ, ar politikerezh-se en deus sikouret da ziorren ha da vodernaat armerzh Polonia. Distroet eo ar c’hresk armerzhel kerkent ha [[1993]], gwellaet eo bet barr bevañ an dud, ha da-heul eo kresket ar bevezerezh, digresket ar monc’hwez ha stabilaet ar [[złoty]]. Kresket eo ivez an eskemmoù armerzhel hag ar postadurioù estren eeun.
Linenn 202:
 
=== Keginerezh Polonia ===
''Sellet ouzh [[keginerezh Polonia]].''
 
== Liammoù diavaez ==
Linenn 208:
 
=== Roll Poloniz vrudet ===
* Istor ha politikerezh : [[Stanisław Bułak-Bałachowicz]], jeneral - [[Adam Kazimir Czartoryski]], priñs, skrivagner ha politikour - [[Wojciech Jaruzelski]], milour ha politikour, - [[Jarosław Kaczyński]], politikour - [[Lech Kaczyński]], politikour, [[Tadeusz Kościuszko]], dispac’her - [[Stanislas Leszczyński]], [[Roll roueed Polonia|roue Polonia]], ha neuze [[Dugelezh Loren|dug Loren]] ha [[dugelezh Bar|Bar]], tad-kaer da [[Loeiz XV]] - [[Rosa Luxemburg]], stourmerez marksour - [[Józef Piłsudski]], milour ha politikour - [[Józef Antoni Poniatowski]], a voe lakaet [[marichal an Impalaeriezh]] gant [[Napoleon Iañ]] - [[Stanislas II a Bolonia|Stanisław August Poniatowski]], roue dizalc’h diwezhañ unaniezh Rouantelezh Polonia ha Dugelezh-Veur [[Lituania]] (''Republik an Div Vroad'') ([[1764]] - [[1795]]) - [[Yann III Sobieski]], [[Roll roueed Polonia|roue Polonia]] eus [[1672]] da [[1696]], a argasas an [[Ottomaned]] eus Europa - [[Lech Wałęsa]], loread [[Priz Nobel ar Peoc'h]] (1983) - [[Yann-Baol II|Karol Wojtyła]], pab (Yann-Baol II),
''Pennad dre ar munud : [[Roll Poloniz vrudet]]''
* Skiantourien : [[Nicolaus Copernicus]] (Mikołaj Kopernik), steredoniour - [[Marie Curie]] (Maria Skłodowska-Curie), loreadez [[Priz Nobel ar Fizik]] (1903) ha [[Priz Nobel ar Gimiezh]] (1911)
* [[Stanisław Bułak-Bałachowicz]], jeneral
* Skrivagnerien : [[Ryszard Kapuściński]], [[Stanisław Lem]], [[Czeslaw Milosz]], [[Henryk Sienkiewicz]] aozer ''[[Quo vadis]]'' ([[1896]]) hag ar ''Varc'heien Deutonek'', [[Wisława Szymborska]], loreadez [[priz Nobel al lennegezh]] ([[1996]]), [[Joseph Conrad]] (skrivañ a rae e saozneg hepken, [[Witold Gombrowicz]], [[Tadeusz Konwicki]], [[Adam Mickiewicz]], [[Czesław Miłosz]], barzh, loread [[priz Nobel al lennegezh]] ([[1980]]), [[Jan Chryzostom Pasek]], bet ganet war-dro 1630, ''Eñvorennoù JC Pasek'' a gont e daolioù-brezel hag ar vuhez politikel e Polonia er XVIIvet kantved, diouzh savboent un noblañs eus ar szlachta, [[Jan Potocki]], aozer an ''Dornskrid kavet e Zaragoza'', [[Władysław Reymont]], [[priz Nobel al lennegezh]] ([[1924]]), [[Henryk Sienkiewicz]], [[priz Nobel al lennegezh]] ([[1905]]), [[Lucjan Wolanowski]],
* [[Frédéric Chopin]], sonaozour
* Sonerien ha sonaozourien : [[Arthur Rubinstein]], [[Fryderyk Chopin]], [[Henryk Mikołaj Górecki]], [[Stanisław Moniuszko]], [[Krzysztof Penderecki]], [[Wojciech Kilar]], [[Basia Trzetrzelewska]], [[Grażyna Bacewicz]], [[Tadeusz Baird]], [[Mieczysław Karłowicz]], [[Ignacy Jan Paderewski]], [[Zbigniew Preisner]], [[Krzysztof Zimerman]], [[Grzegorz Fitelberg]], [[Karol Szymanowski]], [[Ewa Demarczyk]], [[Renata Przemyk]],
* [[Adam Kazimir Czartoryski]], priñs, skrivagner ha politikour
*
* [[Nicolaus Copernicus]] (Mikołaj Kopernik), steredoniour
* A bep seurt : [[Ludwik Lejzer Zamenhof]], krouer an [[esperanto]]
* [[Marie Curie]] (Maria Skłodowska-Curie), loreadez [[Priz Nobel ar Fizik]] (1903) ha [[Priz Nobel ar Gimiezh]] (1911)
* Arzourien : [[Waldemar Fydrych]] lesanvet « Major », krouer al luskad Pomarańczowa Alternatywa ([[Dazeilad Orañjez]]), [[Tadeusz Kantor]], den a c’hoariva ha plastikour, [[Krzysztof Kieślowski]], filmaozour, [[Roman Polanski|Roman Polański]], filmaozour hag aktor, [[Anna Prucnal]], komedianez ha kanerez, [[Andrzej Seweryn]], komedian eus ar c’h[[Comédie Française]], [[Andrzej Wajda]], filmaozour, [[Stanisław Ignacy Witkiewicz]] (Witkacy), skrivagner, dramaour ha livour, [[Tamara de Lempicka]], livour
* [[Wojciech Jaruzelski]], milour ha politikour,
* Arzourien neuzierien : [[Roman Cieslewicz]], [[grafour]], [[Jan Lenica]], tresour, saver liketennoù, filmaozour, [[Bogdan Korczowski]], livour, [[Elisabeth Wierzbicka]] lesanvet ''Wela'', livourez,
* [[Jarosław Kaczyński]], politikour,
* Prederourien : [[Kazimierz Ajdukiewicz]] (1890-1963), [[Józef Maria Bocheński]] (1902-1995), [[Tadeusz Czezowski]] (1889-1981), [[Ludwik Fleck]] (1896-1961), [[Roman Ingarden]] (1893-1970), [[Leszek Kołakowski]] (1927-), [[Tadeusz Kotarbiński]] (1886-1981), [[Stanisław Leśniewski]] (1886-1939), [[Jan Łukasiewicz]] (1878-1956), [[Jerzy Prokopiuk]] (1931-), [[Klemens Szaniawski]] (1925-1990), [[Magdalena Środa]] (1957-), [[Alfred Tarski]] (1901-1983), [[Andrzej Towiański]] (1799-1878), [https://archive.is/20130703075956/www.inlibroveritas.net/auteur2237.html e oberennoù], [[Kazimierz Twardowski]] (1866-1938), diazezer [[Skol Lvov-Varsovia]], [[Jan Woleński]] (1940-),
* [[Lech Kaczyński]], politikour,
* C'hoarierion [[echedoù]] : [[Josef Cukierman]], [[David Janowsky]], [[Miguel Najdorf]], [[Samuel Reshevsky]], [[Akiba Rubinstein]], [[Savielly Tartakower]], [[Szymon Winawer]], [[Johannes Zukertort]].
* [[Ryszard Kapuściński]], istorour, skrivagner
<gallery mode="packed">
* [[Tadeusz Kościuszko]], dispac’her,
Nikolaus Kopernikus.jpg|Mikołaj Kopernik.
* [[Stanisław Lem]], skrivagner
Johannes Hevelius(close-up).jpg|Jan Heweliusz (e latin : Johannes Hevelius).
* [[Stanislas Leszczyński]], [[Roll roueed Polonia|roue Polonia]], ha neuze [[Dugelezh Loren|dug Loren]] ha [[dugelezh Bar|Bar]], tad-kaer da [[Loeiz XV]].
Schweikart Tadeusz Kościuszko.jpg|Tadeusz Kościuszko.
* [[Rosa Luxemburg]], stourmerez marksour
Ciesielski Adam Mickiewicz.jpg|Adam Mickiewicz.
* [[Czeslaw Milosz]], skrivagner
Frederic Chopin photo.jpeg|Fryderyk Chopin.
* [[Józef Piłsudski]], milour ha politikour
Marie Curie c1920.png|Marie Curie, ganet Skłodowska.
* [[Józef Antoni Poniatowski]], a voe lakaet [[marichal an Impalaeriezh]] gant [[Napoleon Iañ]]
Szymborska 2011 (1).jpg|Wisława Szymborska.
* [[Stanislas II a Bolonia|Stanisław August Poniatowski]], roue dizalc’h diwezhañ unaniezh Rouantelezh Polonia ha Dugelezh-Veur [[Lituania]] (''Republik an Div Vroad'') ([[1764]] - [[1795]]).
John Paul II Medal of Freedom 2004.jpg|Yann-Baol II.
* [[Arthur Rubinstein]], pianoour
Andrzej wajda.jpg|Andrzej Wajda.
* [[Henryk Sienkiewicz]], skrivagner, aozer ''[[Quo vadis]]'' ([[1896]]) hag ar ''Varc'heien Deutonek''.
Roman Polanski Cannes 2013.jpg|Roman Polański.
* [[Yann III Sobieski]], [[Roll roueed Polonia|roue Polonia]] eus [[1672]] da [[1696]], a argasas an [[Ottomaned]] eus Europa.
Lech Walesa - 2009.jpg|Lech Wałęsa.
* [[Wisława Szymborska]], skrivagner
Robert Lewandowski FCB.jpg|Robert Lewandowski.
* [[Lech Wałęsa]], loread [[Priz Nobel ar Peoc'h]] (1983)
</gallery>
* [[Yann-Baol II|Karol Wojtyła]], pab (Yann-Baol II)
* [[Ludwik Lejzer Zamenhof]], krouer an [[esperanto]]
 
=== Roll arzourien boloniat brudet ===
* [[Waldemar Fydrych]] lesanvet « Major », krouer al luskad Pomarańczowa Alternatywa ([[Dazeilad Orañjez]])
* [[Tadeusz Kantor]], den a c’hoariva ha plastikour
* [[Krzysztof Kieślowski]], filmaozour
* [[Roman Polanski|Roman Polański]], filmaozour hag aktor
* [[Anna Prucnal]], komedianez ha kanerez
* [[Andrzej Seweryn]], komedian eus ar c’h[[Comédie Française]]
* [[Andrzej Wajda]], filmaozour
* [[Stanisław Ignacy Witkiewicz]] (Witkacy), skrivagner, dramaour ha livour
* [[Tamara de Lempicka]], livour
 
=== Roll ar skrivagnerien boloniat brudet ===
* [[Joseph Conrad]] – skrivañ a rae e saozneg hepken
* [[Witold Gombrowicz]], skrivagner ha dramaour
* [[Ryszard Kapuściński]], skrivagner, kazetenner, kelaouer ha beajour
* [[Tadeusz Konwicki]], skrivagner ha filmaozer
* [[Stanislas Lem|Stanisław Lem]], skrivagner skiant-faltazi
* [[Adam Mickiewicz]], skrivagner romantel
* [[Czesław Miłosz]], barzh, loread [[priz Nobel al lennegezh]] ([[1980]])
* [[Jan Chryzostom Pasek]], bet ganet war-dro 1630, ''Eñvorennoù JC Pasek'' a gont e daolioù-brezel hag ar vuhez politikel e Polonia er XVIIvet kantved, diouzh savboent un noblañs eus ar szlachta.
* [[Jan Potocki]], skrivagner, aozer an ''Dornskrid kavet e Zaragoza''
* [[Władysław Reymont]], skrivagner, [[priz Nobel al lennegezh]] ([[1924]])
* [[Henryk Sienkiewicz]], skrivagner, [[priz Nobel al lennegezh]] ([[1905]])
* [[Wisława Szymborska]], barzhez, loreadez [[priz Nobel al lennegezh]] ([[1996]])
* [[Lucjan Wolanowski]], skrivagner, kazetenner, kelaouer ha beajour
 
=== Roll ar sonerien boloniat brudet ===
* [[Fryderyk Chopin]], sonaozour
* [[Henryk Mikołaj Górecki]], sonaozour
* [[Stanisław Moniuszko]], sonaozour
* [[Krzysztof Penderecki]], sonaozour ha penn laz-seniñ
* [[Wojciech Kilar]], sonaozour
* [[Basia Trzetrzelewska]], sonerez
* [[Grażyna Bacewicz]], sonaozourez ha biolinourez
* [[Tadeusz Baird]], sonaozour
* [[Mieczysław Karłowicz]], sonaozour
* [[Ignacy Jan Paderewski]], pianoour ha sonaozour
* [[Zbigniew Preisner]], sonaozour
* [[Krzysztof Zimerman]], pianoour
* [[Grzegorz Fitelberg]], sonaozour, biolinour ha penn laz-seniñ
* [[Karol Szymanowski]], sonaozour
* [[Ewa Demarczyk]], sonaozourez ha kanerez
* [[Renata Przemyk]], sonaozourez ha kanerez
 
=== Roll an arzourien neuzierien boloniat ===
* [[Roman Cieslewicz]], [[grafour]]
* [[Jan Lenica]], tresour, saver liketennoù, filmaozour
* [[Bogdan Korczowski]], livour
* [[Elisabeth Wierzbicka]] lesanvet ''Wela'', livourez
 
=== Prederourien boloniat ===
 
* [[Kazimierz Ajdukiewicz]] (1890-1963)
* [[Józef Maria Bocheński]] (1902-1995)
* [[Tadeusz Czezowski]] (1889-1981)
* [[Ludwik Fleck]] (1896-1961)
* [[Roman Ingarden]] (1893-1970)
* [[Leszek Kołakowski]] (1927-)
* [[Tadeusz Kotarbiński]] (1886-1981)
* [[Stanisław Leśniewski]] (1886-1939)
* [[Jan Łukasiewicz]] (1878-1956)
* [[Jerzy Prokopiuk]] (1931-)
* [[Klemens Szaniawski]] (1925-1990)
* [[Magdalena Środa]] (1957-)
* [[Alfred Tarski]] (1901-1983)
* [[Andrzej Towiański]] (1799-1878), [https://archive.is/20130703075956/www.inlibroveritas.net/auteur2237.html e oberennoù]
* [[Kazimierz Twardowski]] (1866-1938), diazezer [[Skol Lvov-Varsovia]]
* [[Jan Woleński]] (1940-)
== C'hoarierion [[echedoù]] poloniat ==
* [[Josef Cukierman]]
* [[David Janowsky]]
* [[Miguel Najdorf]]
* [[Samuel Reshevsky]]
* [[Akiba Rubinstein]]
* [[Savielly Tartakower]]
* [[Szymon Winawer]]
* [[Johannes Zukertort]]
 
== Mammennoù ==
{{Daveoù}}