Kichez : diforc'h etre ar stummoù

'''Kichez''' zo [[tartez]] sall gwarniset gant un aozad dienn ha vioù baset a vez lakaet alies gantañ anun dra all pe meur a hini : legumaj, kig, pesked, keuz, ''etc''. Dont a reont eus [[Kreizeuropa]] an [[amzerioù modern]], met koshoc'h ha ledanoc'h e vefe o orinoù, eus [[Europa]] a-bezh hag ar [[Grennamzer]].

Ur '''gichenn''' pe ur '''gichezenn''' a vez graet eus an dartezenn-se. Peogwir e vez kavet mat ar c'hichez gand kalz tud, ha peogwir int aes a-walc'h d'ober, da zougen, da dommañ ha da zebriñ e vezont kavet er bed a-bezh bremañ, gant a bep seurt aozennoù.

Kozh-tre eo ar c'hichez e gwirionez peogwir e veze fardet tartez sall er Grennamzer : da skouertesteniet eo testenietda skouer ober gant dienn ha vioù er bastezerezhpastezerezh abaoe an {{XIIIvet}} kantved en Italia hag anar {{XIVvet}} kantved e Bro-Saoz. En [[Kreizeuropa]] a-bezh, er broioù alamanek dreist-holl, e kaver kichez a- bep seurt adalek an amzerioù modern : meneg zo eus kichez bezañ servijet war daol [[Charlez III Loren|Charlez III]], dug [[Loren]], e [[1586]], hag ivez e kontoù ospital Sant-Juluan [[Nancy]] e miz Meurzh [[1605]] ; ar ''speckkuchen'' e [[Hessen]] (gwastell gant kig-sall hag unha toaz [[segal]], a-wechoù gant pour pe ognon), testeniet e [[1653]] e [[Weimar]] ; ''hitzblotz'' e [[Bavaria]] gant dienn hag unha toaz-bara segal, ''etc''. Menegomp ivez ''specktorte'' e [[Saarbrücken]] gant kig sec'h a zo rekipeoù eus [[1731]] ha [[1799]], ; er memes familh emañ ''die Lothringer specktorte'' da lavaret eo [[kichez giz Loren]] hollvrudet. Doareoù sukret zo ivez eus ar ''specktorte'', da skouer e [[Braunschweig]] e [[Saks-Izel]], gant ''speck'', perisilh, rezin Korintez ha sukr.

Ret e voe gortoz ar bloavezhioù 1890 avat evit ma vefe brudet ar c'hichez er c'hazetennoù parizian. Krog eoe oa ar plegboaz da lakaat traoù ouzhpenn en aozad : lard, ognon... Diouzh aar c'hiz e teuontteujont da vezañ e [[Stadoù-Unanet Amerika]] hag e [[Breizh-Veur]] goude an Eil Brezel-bed. Bremañ ae klot ar c'hichez ouzh holl begoù ar bed : e [[Japan]] kichez toun ha pinochez poazhet er baelon, pe kichez kaol, laezh soja ha fav, e [[Sina]] kichez skilbebr, [[skiitake]] ha mozzarella, ''etc''.

Gant toaz bresk e reer peurliesañ, a-wechoù toaz feilhennet. An aozad a zo graet gant dienn ha vioù, ha holen a-wechoù. Gant bier pe laezh plant e c'haller ober e-lec'h dienn.

Quiche Lorraine.jpg|Ur gichenn giz Loren o paouezhpaouez bezañ tennet eus ar forn