Ippolito d'Este : diforc'h etre ar stummoù

'''Ippolito d'Este''', ganet e [[Ferrara]] d'an [[20 a viz Meurzh]] 1479 ha marvet eno ivez d'an [[3 a viz Gwengolo]] 1520, a oa un [[arc'heskob]] ha [[kardinal]] italian e deroù ar XVIvet kantved e Ferrara, breur d'an dug [[Alfonso Iañ d'Este]] (1476-1534).

Mab e oa da [[Ercole Iañ d'Este]], dug Modena ha Ferrara, ha d'ar briñsez [[Eleonora di Napoli]]. Evel ma oa pevare bugel an dug e voe lakaet war ar studi da vont gant an Iliz, ha da c'hwec'h vloaz, e 1485, e voe roet dezhañ un [[abati]]. Gant skoazell e voereb [[Beatrice d'Aragona]], pried [[Mazheaz Korvin]], [[roue Hungaria]], e voe anvet da arc'heskob [[Esztergom]] e [[1487]], hag anvet da benn iliz [[Hungaria]].

Keskiñ a reas e levezon e 1501 pa zimezas e vreur [[Alfonso Iañ d'Este|Alfonso]] gant merc'h ar pab [[Alesant VI]], [[Lucrezia Borgia]]. Neuze e voe anvet da arc'hveleg (''archipresbyter'') Iliz-veur Sant Pêr Roma. E Roma e chomas betek deroù 1503, ha goude ez eas war fallat e zarempredoù gant ar pab abalamour ma tisplije dezhañ kenañ itrikoù an dug [[Ercole]] gant ar C'hallaoued, enebourien ar pab spagnol.

Goude marv ar pab Alesant VI e voe anvet da eskob [[Ferrara]] gant [[Pius III]]. Rev avat a oa etrezañ hag ar pab a deuas goude, [[Julius II]]. E 1507 e kuitaas Curia Roma. Daoust da se e kanas ar pab meuleudi dezhañ abalamour d'e emzalc'h da vare irienn [[Bentivoglio]]. En 1509 e kasas un arme da adkmer douaroù [[Polesine]] a oa bet kollet gant an [[Estensi]] en o brezel a-enep [[Republik Venezia]] en 1484, ha trec'h e voe en [[emgann Polesella]]. D'ar 27 a viz Gouhere e voe galvet gant ar pab da Roma, met kavout a reas dezhañ e oa e vuhez e dañjer ha gwell e kavas tec'hel da Hungaria.

D'ar 16 a viz Mae 1511 e oa e-touez ar gardinaled a sinas ur galv d'ar pab da zont da gomz da [[Sened-Iliz Pisa]] an disivouderien. E vreur Alfonso koulkoude a deuas a-benn d'e lakaat da zilezel an disivoud, hag aotreet e voe gant ar pab da zistreiñ da Ferrara.

E 1513 e tistroas Ippolito da Hungaria met dilennet e oa bet ur pab nevez etre-keit-se, [[Leon X]], eus an [[Tiegezh Medici]], ha mont a reas en-dro d'e gêr c'henidik. D'an 22 a viz Ebrel e voe pardonet dezhañ ha d'e diegezh o oberoù tremenet, kaset a-enep ar pab.

Gwareziñ a reas an arzourien, ha dreist-holl [[Ludovico Ariosto]] hag an tisavour [[Biagio Rossetti]].

* [[Elisabetta d'Este]] a zimezas da [[Gilberto Pio]], aotrou kêr [[Sassuolo]]

E [[1607]], e voe lakaet e relegoù e-harz bez ar pab [[Urban III]], war un dro gant re ar c'hardinal [[Giovanni Salvati]], ha lakaet en ur jarl marmor.