|
'''Dyfed''' a zo
*anv ur rouantelezh e mervent [[Kembre]]; en em astenn a rae e douareier e lec'h m'emañ [[Pembrokeshire]], anv saoznek kontelezh [[Penfro]].
*ur gontelezh enni kontelezhioù kozh [[Penfro]], [[Kervarzhin]], hag [[Aberteifi]]. ▼
{{hvlstumm}}
=Istor=
Dyfed a c'hell daveiñ ouzh :
==Orin==
* Ur ur rouantelezh e mervent [[Kembre]] : [[Rouantelezh Dyfed]]
An douareier ma kaver rouantelezh Dyfed goude diskar an impalaeriezh roman a berc'hennas d'an [[demetiae]], ur meuriad keltiek n'anavezer kalz traoù diwar-e-benn. Ne oant ket brezelour ha gwarnizon ebet a oa er vro. Levezon ar sevenadur roman a oa gwan a-walc'h, neuze, zoken ma voe kistenekaet d'ar memes amzer eget peurest [[Preden]].
▲* ur gontelezh enni kontelezhioù kozh [[Penfro]], [[Kervarzhin]], hag [[Aberteifi]]. : [[Kontelezh Dyfed]]
D'amzieub e yeas, war a greder, ar rannvro e 382 pa roas [[Maksim]], a oa rener preden neuze, ar rannvro d'e vap [[Antonius Donatus Gregorius]] ([[kembraeg]] Anwn Dynod). Ne oa ket ur roue, pe zoken un tiern, gwir anezhñ moarvat met kentoc'h un doare rener lec'hel karget da zifen aod mervent kembre ouzh argasadegoù an iwerzhonizh. Goude faezhidigezh Maksem, avat, e tilezas [[Roma]] [[Preden]] ha d'un diern e yeas map bihan [[Antonius Donatus Gregorius]], [[Clotri]].
==Donedigezh an Iwerzhoniz==
E 421 e euredas [[Gwledyr]], hêrez Dyfed, [[Triphun mac Aed]], roue meuriad iwezhonat an [[Deisi]] a oa bet aotret d'en em staliañ e Dyfed d'e zifenn ouzh morlaerien hag a oa aet da gontroliñ [[Brycheinog]]. Difer a chomas an div rouantelezh, avat, rak kurun [[Brychenog]] a voe roet da [[Anlach mac Cormac]]
Daoust m'he-doa un orin iwerzhonat en em gembrekaat a reas buan familh roueel Dyfed. Goude marvelezh [[Triphun mac Aed]] e voe anvioù kembreat gan tout e diskennidi.
==Unvaniezh gant Brycheinog==
War-dro 640 - 650 e euredas roue [[Cloten ap Nowy]] [[Ceindrych ferch Rhiwallon]], hêrez Brycheinog. Unvaniet e voe an div rouantelezh goude he marvelezh e 650 betek 700 pa aloubas [[Ceredigon]] [[Dyfed]]. Ceredigon -pe [[Seisyllwg]] evel ma oa anvet goude-se - a stagas [[Ystrad Tywi]] ha troc'hañ a reas Dyfed e daou.
E 720 e roas roue Dyfed [[Rhain ap Cadwgan]] Brycheinog d'e vreur [[Awst ap Cadwgan]].
==Diskar ar rouantelezh==
Da wanaat e yeas Dyfed goude koll [[Ystrad Tywi]] met ar familh roueel a vrias ar galloud betek 811 pa varvas [[Owain ap Meredydd]], an hêr diwezhañ eus [[Triphun mac Aed]]. Tremen a reas Dyfed da [[Hyfaidd ap Bledrig]], map ur bilen a oa euredet merc'h Owain, [[Tangwystyl ferch Owain]]
E 904 e oa staget Dyfed gant [[Hywel Dda]] en-doa dimezet gant merc'h e roue [[Llywarch ap Hyfaidd]]. Un darn eus [[Deheubarth e oa goude-se]]
=Listenn rouaned Dyfed (n'eo ket asur an amzeriadoù)=
==Tiegezh Maksim==
*Antonius Donatus Gregorius (Anwn Dynod) : 382
*Demetius (Ednyfed): 400
*Clotrius (Clotri) 410 - 421 Roue brezhon diwezhañ
==Tiegezh Mac Aed==
*Triphun (Valerian) (mac Aed): 421-445
*Aircol (Agricola) : 467
*Vortipor (Vortiporious): 495 - 540
*Cyngar ap Gwrthefyr (Vortipor): 550
*Petr (Pedr) ap Cyngar : 570
*Arthur map Petr : 595-615
*Nowy Hen (the Old): 625 (roue Dyfed & Brycheiniog)
*Cloten ap Nowy : 650 (roue of Dyfed & Brycheiniog)
*Caten ap Cloten : 670 (roue of Dyfed & Brycheiniog)
*Cadwgan Tredylig (ap Caten) : 690 (roue of Dyfed & Brycheiniog)
*Regin (Rhain) ap Cadwgan : 710
*Teuder (Tewdos) ap Regin : 730
*Meredydd ap Teuder : 798
*Rhein ap Maredydd : 798 - 808
*Triffyn ap Rhein : 808 - 810 (hêr ebet)
*Owain ap Meredydd : 810 -811
*Hyfaidd ap Bledrig :?811 - 893
*Llywarch ap Hyfaidd : 893 - 904
*Rhodri ap Hyfaidd : 904
*Hywel Dda :904 - 950 (roue Deheubarth)
=Gwelet ivez=
[[Deheubarth]]
[[Dyfed (kontelezh)]]
{{Keltia}}
[[Rummad:Rouantelezhioù brezhon]]
[[ca:Dyfed]]
[[cy:Dyfed]]
[[de:Dyfed]]
[[en:Dyfed]]
[[fr:Dyfed]]
[[it:Dyfed]]
[[nl:Dyfed]]
[[no:Dyfed]]
[[pl:Dyfed]]
| 