El Manisero

El manisero (Ar marc'hadour kraoñ-marmouz) zo ur ganaouenn spagnolek savet en 1928 gant ar sonaozour kuban Moisés Simons (1890- 1945). Unan eus tonioù brudetañ Kuba eo.

Kanerien

Rita Montaner a voe an hini a ganas ar ganaouenn da gentañ en 1927 (pe 1928) evit Columbia Records.
An doare brudetañ ha muiañ gwerzhet avat eo hini Don Azpiazu gant an Havana Casino Orchestra e New York en 1930 evit RCA Victor. El laz-seniñ-se e oa sonerien brudet evel Julio Cueva, Mario Bauza, hag ar c'haner Antonio Machín. En amzer-se e oa pladennoù 78 tro, ne veze ket dalc'het kontoù ar gwerzhioù evel bremañ, met peuzsur eo e voe gwerzhet ouzhpenn ur milion a bladinier eus an doare-se.

Da-heul ar ganaouenn e teuas giz ar rumba a badas betek ar bloavezhioù 1940. E-touez ar ganerion: Antonio Machín, Quinteto Son de la Loma, Caterina Valente e 1950, Oscar D'León, Monguito, ...
Deuet eo ivez da vout ur pezh jazz sonet gant tud e-leizh, evel Louis Armstrong, Stan Kenton, Pérez Prado, Chucho Valdes, kanet gant Anita O'Day.

E yezhoù all

• Kanet eo bet e galleg gant Mistinguett en 1931 hag anvet La Rumba d'amour (komzoù gant Henri Varna, Leo Lelièvre ha Leopold De Lima).
• E saozneg eo anvet the Peanut Vendor ha sonet pe kanet eo bet gant tud e-leizh, evel Louis Armstrong e 1930, Anita O'Day

E filmoù

Klevet e vez El manisero e meur a film. En o zouez:

• The Cuban Song, gant Ernesto Lecuona.
• er film tennet eus ur romant gant Gabriel García Márquez, Crónica de una muerte anunciada.
• e-barzh A Star Is Born, e 1954, gant Judy Garland (ne gan nemet un darn) ;
• er film tresadennoù-bev Vampiros en La Habana, gant Juan Padrónde e 1985.

Liammoù diavaez

• E galleg : https://www.youtube.com/watch?v=_ZN4KLF6Etk
• E saozneg, er film Luxury Liner, en 1948 : https://www.youtube.com/watch?v=OlnHrFd4fYg
• Gant The Beatles, n'haller ket komz eus kanaouenn : https://www.youtube.com/watch?v=AJpCk2XcKTo
• Sonet gant Eliades Ochoa ha Cuarteto Patria : https://www.youtube.com/watch?v=2fQpN2j4azo