Matteo Bandello

Matteo Bandello, ganet en 1480 e Castelnuovo Scrivia, e Piemonte, marvet en Agen (Bro-C'hall) en 1561, a oa ur skrivagner italianek eus ar XVI^vet kantved, deuet da vout eskob Agen.

E oberenn troet e galleg gant ar Breizhad Pierre Boaistuau.

E vuhez

Ganet e oa Matteo Bandello e Castelnuovo Scrivia, hiriv e proviñs Alessandria, e-kichen Tortona, e Piemonte. Skoliet mat e voe, ha mont a reas da labourat evit an Iliz. Met n'eo ket gant an doueoniezh e oa troet. Meur a vloaz a dremenas e Mantova ha Castel Goffredo, hag ober a reas war-dro Lucrezia Gonzaga (1522 – 1576), ma savas un hir a vrezhoneg en enor dezhi. Tec'hel a rankas, goude emgann Pavia, rak fulor an impalaer Karl V, pa voe kemeret Lombardia gantañ. Devet e voe e di e Milano ha kemeret e vadoù. Repu a gavas e ser Cesare Fregoso, ur jeneral aet a-du gant ar C'hallaoued, ha gantañ ez eas da Vro-C'hall.

Darempredoù mat en doe er vro, ma voe anvet da eskob Agen, kêr ma vevas pell amzer, betek e varv e 1562.

Kalzik e skrivas e-keit-se, barzhonegoù ha dreist-holl danevelloù (1554, 1573), bet troet e meur a yezh, e doare Decameron Boccaccio pe Heptameron Marc'harid Navarra.

E oberenn

E zanevelloù, pe novelle ( 214 en holl), embannet e teir levrenn e 1554 gant Vincenzo Busdraghi, har ar pevarvet anezho goude e varv, e 1573. Troet e voent e galleg gant ar skrivagner breizhat Pierre Boaistuau, hag e saozneg, ha ganto e voe awenet Shakespeare da sevel meur a bezh-c'hoari.

E varzhonegoù

Awen Shakespeare

Peder danevell gant Bandello zo bet implijet gant Shakespeare da sevel pevar fezh-c'hoari:

Cymbeline, diwar an danvell 19, el lodenn gentañ,
istor Claudio eus Much Ado about Nothing, diwar an danvell 20,
Romeo and Juliet, diwar an danevell 6, en eil lodenn,
ha Twelfth Night, diwar an danevell 28, en eil lodenn ivez,

Ret eo menegiñ ivez unan eus Shakespeare Apocrypha, Edward III (eil lodenn, danevell 29).