Yezhoù c'hwlaek-c'hwelek
familh yezhoù
Ur skourr eus ar yezh gbeek eo ar yezhoù c'hwlaek-c'hwelek (LFE: [χʷlà χʷèlá]; saozneg phla-pherá) komzet dreist-holl e gevred ha mervent Benin ha nebeutoc'h ivez e gevred Togo ha mervent Nijeria gant etre 400.000 ha 700.000 den.
Unan eus skourroù bihanañ ar yezhoù gbeek eo ar yezhoù c'hwlaek-c'hwelek, hag ouzhpenn-se ez eo ar yezhoù-mañ ar re disheñvelañ diouzh are yezhoù gbeek all dre ma'z int bet lezonet -don gant ar yezhoù all komzet en o zro.
Daou vloc'had pennañ ez eus:
- Ar yezhoù c'hwlaek (anvet ivez pla, fla, kpla, xwla, hwla)
- Ar yezhoù c'hwelek (anvet ivez peda, fida, houéda)
N'eo ket gwall sklaer penaos e tlefer renkañ ar yezhoù c'hwlaek-c'hwelek ez-resis, met setu penaos e vezont isranket peurliesañ:
- Aladeg (alada, arda); mervent Nijeria
- Tolieg (tɔli, tori); Proviñsoù Atlantel ha Weme e Benin
- Tofineg (tɔfin); Proviñs Weme e Benin
- C'hweleg; Proviñs Atlantel e Benin
- C'hwlaeg; war ar vevenn etre Togo ha Benin
- Ayizeg; (ayizɔ, ayize); Proviñs Weme e Benin
- Kotafoneg (kotafon); Proviñs Mono e Benin
- Tsapeg (tsáphɛ, sahwe); norzh Proviñs Mono e Benin
- Gbési (Gbesi); Proviñs Mono e Benin
- Seeg (sɛ); kornôg Proviñs Mono e Benin.