Aarne-Thompson

(Adkaset eus ATU)

An doare-renkañ Aarne-Thompson, a denn d’ar werinoniezh, zo un doare da renkañ pe da glenkañ ar c’hontadennoù-pobl hervez patromoù. Boulc’het e oa bet gant ar Finlandad Antti Aarne, ha kendalc’het gant ar Stadunanad Stith Thompson.

Kontadenn Kabellig Ruz, gwelet gant Carl Offterdinger

Istor kemmañ

Ur bern kontadennoù-pobl zo bet dastumet adalek an {{XIXvet kantved]], ha kalz anezhe a gaver o far e broioù all.

En deroù ne denne doare-renkañ Aarne ha Thompson (AT), nemet d’ar c’hontadennoù dre gomz europat ha d’ar re deveret diwarne.

Framm kemmañ

Dre ma kemm anvioù ar c'hontadennoù eus an eil bro d'eben ez eus bet roet un niverenn da bep doare : Kabellig Ruz zo « AT 333 ».

Etrebroadel eo renkadur Aarne-Thompson, 4 rumm bras zo, en 2 340 kontadenn renket.

  • 1 → 299 : kontadennoù-loened.
  • 300 → 1199 : kontadennoù « ordinal », rannet etre pemp adrummad.
  1. Kontadennoù marzhus.
  2. Kontadennoù relijiel.
  3. Kontadennoù peragiñ, ma lavarer displegañ perak e vez ruz an heol, du an noz, sall ar mor da skouer.
  4. Kontadennoù-danevelloù
  5. Ar roñfl gennet.
  • 1200 → 1999 : kontadennoù farsus
  • 1200 → 2340 : kontadennoù gant formulennoù, ma vez lavaret hag adlavaret ur frazenn gant an haroz, ha n'o devez ket a zibenn alies.
  • 2400 → 2499 : kontadennoù dirummad.

Kontadennoù–patrom kemmañ

Kontadennoù loened kemmañ

 
Tudennoù ar Roman de Renart : ar roue Nobl hag e lez. Skeudenn gant Walter Crane (1897)
 
Renart. Skeudenn gant Wilhelm von Kaulbach (1846)
1 → 99 – Loened gouez
  • 1 → 69 : al louarn (pe ul loen all) korvigellek

Diazezet eo ar rummad war rannoù zo eus ar Roman de Renart.

AT 1 : « laerezh pesked »
AT 2 : « pesketa gant al lost »
AT 2B : « pesketa gant ar baner » (The Basket Tied to the Wolf's Tail)
AT 2C [= AT 2B hag AT 2D] : an arzh lakaet da lammat dreist an tan
AT 2D : « al lost kanab devet »
AT 4 : dougen ar filouter a ra van da vout klañv
AT 5 : « dantañ an troad »
AT 6 : « an evn o nijal kuit eus genoù ar preizher » (abadenn al louarn hag ar c’hilhog er Roman de Renart)
AT 7 : « galv an tri anv gwezenn »
AT 9 : « ar c’homper fall » (The Unjust Partner)
AT 9B : « rannañ an eost » , ma ya pep tra gant al louarn
AT 9C : « aozañ koan, ha skañv yod al louarn »
AT 15 : « louarn paeron » (Laerezh amann pe mel ), kazh ha logod en ur gevred
AT 30 : « ar bleiz kouezhet er puñs »
AT 32 : « puñs an daou gelorn »
AT 34 : « ar bleiz a lamm en dour da dapout al loar a gred bezañ fourmaj »
AT 49 : « an arzh hag ar mel »
100 → 149 – Loened all
150 → 175 – Tud ha loened gouez
AT 150 : « teir gwirionez al louarn » (Advice of the Fox)
AT 150 : « tri c'huzul an evn » (The Advice of the Bird)
AT 151 : « loened gennet gant tud » (The Man Teaches Bears to Play the Fiddle)
AT 153 : « spazhañ ar bleiz (pe an arzh) » (The Gelding of the Bear and the Fetching of Salve)
AT 150 : « "boued arzh" » ("Bear-Food")
AT 154* : « prof d'ar bleiz » (Present to the Wolf)
AT 155 : « loen dizanaoudek » (The Ungrateful Serpent Returned to Captivity)
AT 157 : « deskiñ doujañ an dud » (Learning to Fear Men)

Kontadennoù « ordinal » kemmañ

560 → 649 – Traezoù hud
AT 565 : Ar vilin burzhudus
780 → 791 – Ar wirionez deuet war wel
AT 780 : An askorn a gan
AT 791 : Ar Salver ha sant Pêr o klask bod
800 → 809 – Ar baradoz
AT 800 : Ar c’hemener er baradoz
AT 802 : Ar c’houer er baradoz (The Peasant in Heaven)

Kontadennoù gant formulennoù kemmañ

2200 → 2299 – Kontadennoù da dapout
AT 2250 : kontadennoù diechu (Unfinished Tales) ; da skouer : An alc’hwez aour, gant Grimm
2300 → 2399 – Kontadennoù all gant formulennoù

Kontadennoù dirummad kemmañ

Dirummad eo ar c'hontadennoù AT 2400 → 2499.

Levrlennadur kemmañ

  • (de) Antti Aarne, Verzeichnis der Märchentypen, Academia Scientiarum Fennica, coll. « Folklore Fellow's Communications, 3 », Helsinki, 1910, 66 p.
  • (en) Antti Aarne, Stith Thompson, The Types of the Folk-Tale : A Classification and Bibliography, Academia Scientiarum Fennica, coll. « Folklore Fellow's Communications, 74 », Helsinki, 1928, 279 p.
  • (en) Antti Aarne, Stith Thompson, The Types of the Folktale : A Classification and Bibliography, Second Revision, Academia Scientiarum Fennica, coll. « Folklore Fellow's Communications, 184 », Helsinki, 1961, 588 p.
  • (en) Hans-Jörg Uther, The Types of International Folktales : A Classification and Bibliography Based on the System of Antti Aarne and Stith Thompson, Academia Scientiarum Fennica, coll. « Folklore Fellow's Communications, 284-286 », Helsinki, 2004. – 3 vol. : Part I : Animal Tales, Tales of Magic, Religious Tales, and Realistic Tales, with an Introduction, 619 p. ; Part II : Tales of the Stupid Ogre, Anecdotes and Jokes, and Formula Tales, 536 pages ; Part III : Appendices, 285 p.
  • (fr) Josiane Bru, « Le repérage et la typologie des contes populaires : Pourquoi ? Comment ? », e-barzh Bulletin des adhérents de l'AFAS, n14 (automne 1999).
  • (fr) Paul Delarue, Marie-Louise Ténèze, Le Conte populaire français, embannadur en ul levr eus ar peder levrenn embannet etre 1976 ha 1985, Maisonneuve et Laroze, en dastumad « Références », Paris, 2002 (ISBN 2-7068-1572-8). – An titl en e hed : Le Conte populaire français : Catalogue raisonné des versions de France et des pays de langue française d'outre-mer : Canada, Louisiane, Îlots français des États-Unis, Antilles française, Haïti, Île Maurice, La Réunion : t. 1 (1957), Contes merveilleux AT 300 à AT 366 ; t. 2 (1964) : Contes merveilleux AT 400 à AT 736A ; t. 3 (1976) : Contes d'animaux AT 1 à AT 295 ; t. 4 vol. 1 (1985) : Contes religieux AT 750A à AT 844.
  • (fr) Marie-Louise Ténèze (gant Josiane Bru), Le Conte populaire français : Contes-nouvelles, CTHS, dastumad « Références de l'ethnologie », Paris, 2000.