Anv annezidi Stadoù-Unanet Amerika

Plediñ a ra ar pennad-mañ gant an doare da envel annezidi Stadoù-Unanet Amerika.

E brezhoneg

Amerikan

E brezhoneg, evel er yezhoù keltiek all hag en ur bern yezhoù er bed (alamaneg, arabeg, galleg, rusianeg…), e vez graet gant ur stumm kevatal d'ar ger American, an anv a ra annezidi ar vro-se anezho o-unan, da lavarout eo gant Amerikan en unander, hag Amerikaned el liester, dreist-holl.

Anv zo, zoken, eus amerikaneg a-wechoùigoù^[1], met saozneg SUA a vez graet peurliesañ eus an American English, evel ma vez laret er yezh-se.

Amerikad

Kinniget e oa bet, e 1983^[2], lakaat kemm etre Amerikan, a vije bet mat evit SUA, ha Amerikad a vije bet mat evit ar c'hevandir a-bezh^[3].

N’eo ket bet heuliet kaer an diforc'hañ-se, marteze abalamour m'eo re dost an eil stumm ouzh egile. Geriadur an Here a laka un tamm kemm etrezo : Amerikad a dalvez evit ar c'hevandir a-bezh ha netra ken, hag Amerikan evit ar c'hevandir a-bezh, hag ouzhpenn, ent-strizh, evit Stadoù-Unanet Amerika^[4].

Sklaer eo ne ra ket berzh ar ger Amerikad abaoe 1983, hag e vez implijet ar ger Amerikan en daou ster, evel en holl yezhoù dre vras.

Amerikaned ouzh Stadunaniz

Alies koulskoude e vez implijet an termen Amerikaned pa vez c'hoant d'ober anv eus annezidi ar Stadoù Unanet. Graet e vez e-giz-se dre m'eo deuet Stadoù-Unanet Amerika da vezañ ar galloud armerzhel ha politikel brasañ en Amerika hag er bed a-bezh. En em silañ a ra o levezon sevenadurel dre-holl ivez, ha dreist-holl abaoe an Eil Brezel-Bed.
Daoust da se eo re ledan ha re amresis an termen Amerikaned pa vez c'hoant d'ober anv en un doare reizh eus annezidi ar vro-hont. Kalz brasoc'h eget SUA eo Amerika. Kizidik eo annezidi Suamerika dreist-holl war ar poent-mañ. Ganto e vez graet ingal gant an termen « Estadunidense » pe « Estadounidense »^[5], ha n'eo ket gant « Americanos » (Amerikaned) evit ober anv eus tud SUA.

Se zo kaoz e vez gwelet, abaoe 2006 dreist-holl, muioc'h-mui a vrezhonegerien oc'h ober gant ar gerioù Stadunanad (ha stadunanat), Stadunaniz. Betek ar ger stadunaneg zo bet savet^[6].

E yezhoù all

En euskareg

Estatubatuar, eo ar ger, eus batua, unvan.

E galleg

E galleg eo ar ger Américain an hini degemeret hag erbedet gant servijoù ar Stad^[7]^,^[8].

Etasunien

Kavet e vez a-wechoù ivez États-Unien pe Étasunien, testeniet abaoe 1910^[9], met n'eo deuet war-wel da vat nemet er bloavezhioù 1990. Daoust ma vez graet aliesoc'hik gantañ e Kanada eget en Europa n'eo ket ken stank an termen-se, ha gwelet e vez dre vras en daou du d'ar Meurvor Atlantel evel un termen dismegañsus, pe da vihanañ abegus e-keñver Stadoù-Unanet Amerika.

Radio-Kanada gallek en deus bet lavaret eo un termen « péjoratif » ("gwashaus"), ha berziñ a rae ober gantañ e-lec'h « américain »^[10].
E 1994, ar pennad ÉTASUNIEN,IENNE, e-barzh Le nouveau Petit Robert, renet gant Josette Rey-Debove hag Alain Rey, ma'z eus roet ur skouer tennet eus ar pemdeziek katolik La Croix, e 1965 .
E 2008 ez eus divizet gant France-Info ne vefe ket graet gant an termen-se ken gant ar gelaouennerien^[11].
Met implijet eo bet gant Le Monde e kentelioù douaroniezh : https://web.archive.org/web/20150924092351/http://www.lemonde.fr/revision-du-bac/annales-bac/geographie-terminale/l-organisation-du-territoire-des-etats-unis_t-hrde100.html .
E 2010 e tivizas kumuniezh ar Wikipedia gallek chom hep ober gantañ evit abegoù neptuegezh : «En application de Wikipédia:Neutralité de point de vue, le terme «états-unien» et ses variantes orthographiques ne doivent pas être utilisés lorsqu'il est possible d'utiliser le terme «américain» à leur place»^[12].
Implijet eo ivez gant er metoù enep-amerikan, en embannadurioù an altermondialisted ^{(Daveoù a vank)}, ar Réseau Voltaire^[13], Jean-Luc Mélenchon^[14], Marine Le Pen ^{(Daveoù a vank)}, Republikanourien c'hall (evel lec'hienn "Comité Valmy"^[15]); Dieudonné^[16], Alain Soral^[17]…

En italianeg

Gant « statunitense » e vez graet en italianeg, met gant « americano » aliesoc'h.

E portugaleg

Gant « estadunidense »^[18]^,^[19] pe « estado-unidense »^[20]

e vez graet e portugaleg Brazil, koulz ha gant « norte-americano », ar pezh a c'hallfe ober dave da annezidi Kanada pe Mec'hiko ivez.

Gant « norte-americano » kentoc'h e reer e Portugal.

E spagnoleg

An tri ger « norteamericano », « estadounidense » hag «americano»^[21], erbedet gant an Akademiezh spagnolek, a vez graet gante, hervez an dud pe an degouezh, met meur a bennad er Wikipedia spagnolek ne reont nemet gant ar ger estadounidense^[22], met lavaret e vez bepred fútbol americano da skouer evit mell-droad amerikan.

Notennoù ha daveennoù

↑ Geriadur Ménard
↑ Dafar 63 evit ar Geriadur Broadel, Preder, 1963, p. 8.
↑ Da skouer: Geriadur arnevez gallek-brezhonek, Imbourc'h, 1983, p. 8.
↑ Geriadur brezhoneg an Here, 2001, p. 40a
↑ Estadounidense eo ar stumm erbedet e spagnoleg gant ar Real Academia Español [1]
↑ [2] Lec'hienn Sav-Heol, embannet d'ar "16 mai (sic) 2015" da 12:05.
↑ Journal officiel (1994)
↑ Recommandation concernant les noms d'États, d'habitants, de capitales, de sièges diplomatiques ou consulaires (liste établie par le ministère des affaires étrangères et européennes)
↑ *La Revue du mois, volume 10, page 56, 1910. « A la différence des États-Uniens et des Canadiens, les latins du Mexique, du Pérou, du Chili, de l’Argentine et du Brésil ne sont point — ou à peine — affligés du préjugé de couleur; »
↑ La qualité du français à Radio-Canada p. 21, annexe 1 : « L. La direction pourrait, par exemple, prohiber l'utilisation du terme "États-unien" en invoquant le fait que ce terme à une connotation péjorative. » ^{(Daveoù a vank)} Amspis : mankout a ra ar bloavezh.
↑ 24 a viz C'hwevrer 2008
↑ [3]
↑ [4]
↑ Da skouer: [5],
↑ [6]
↑ E lec'hienn Quenel+
↑ E lec'hienn.
↑ Dicionário Houaiss.
↑ Dicionário Michaelis
↑ Será correcto dizer estado-unidense em lugar de norte-americano?
↑ Real academia española
↑ Pennad diwar-benn Alamaned ar Stadoù-Unanet: es:Germano-estadounidense; diwar-benn Stadunaniz e Mec'hiko: es:Inmigración estadounidense en México; diwar-benn Stadunaniz er Filipinez es:Inmigración estadounidense en Filipinas; diwar-benn Kengor Olimpek SUA es:Comité Olímpico Estadounidense, ...

Liammoù diavaez

[1] Geriadur Ménard

[2] Dafar 63 evit ar Geriadur Broadel, Preder, 1963, p. 8.

[3] Da skouer: Geriadur arnevez gallek-brezhonek, Imbourc'h, 1983, p. 8.

[4] Geriadur brezhoneg an Here, 2001, p. 40a

[5] Estadounidense eo ar stumm erbedet e spagnoleg gant ar Real Academia Español [1]

[6] [2] Lec'hienn Sav-Heol, embannet d'ar "16 mai (sic) 2015" da 12:05.

[7] Journal officiel (1994)

[8] Recommandation concernant les noms d'États, d'habitants, de capitales, de sièges diplomatiques ou consulaires (liste établie par le ministère des affaires étrangères et européennes)

[9] *La Revue du mois, volume 10, page 56, 1910. « A la différence des États-Uniens et des Canadiens, les latins du Mexique, du Pérou, du Chili, de l’Argentine et du Brésil ne sont point — ou à peine — affligés du préjugé de couleur; »

[10] La qualité du français à Radio-Canada p. 21, annexe 1 : « L. La direction pourrait, par exemple, prohiber l'utilisation du terme "États-unien" en invoquant le fait que ce terme à une connotation péjorative. » ^{(Daveoù a vank)} Amspis : mankout a ra ar bloavezh.

[11] 24 a viz C'hwevrer 2008

[12] [3]

[13] [4]

[14] Da skouer: [5],

[15] [6]

[16] E lec'hienn Quenel+

[17] E lec'hienn.

[18] Dicionário Houaiss.

[19] Dicionário Michaelis

[20] Será correcto dizer estado-unidense em lugar de norte-americano?

[21] Real academia española

[22] Pennad diwar-benn Alamaned ar Stadoù-Unanet: es:Germano-estadounidense; diwar-benn Stadunaniz e Mec'hiko: es:Inmigración estadounidense en México; diwar-benn Stadunaniz er Filipinez es:Inmigración estadounidense en Filipinas; diwar-benn Kengor Olimpek SUA es:Comité Olímpico Estadounidense, ...

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]