Amartya Sen

Amartya Kumar Sen (e bengaleg: অমর্ত্য সেন) a zo ur prederour hag un ekonomour indiat.

Buhez

Ganet eo bet d'an 3 a viz Du 1933 e Santiniketan e Bengal ar C'hornôg, India.

E familh zo a orin eus Dhaka (e Bangladesh bremañ). E dad, Ashutosh Sen, a oa kelenner war ar gimiezh e Skol-veur Dhaka. Kas a reas e familh da Vengal ar C'hornôg e 1945. Labourat e reas e meur an ensavadur Stad. Mamm Amartya, Amita, a oa merc'h da Kshiti Mohan Sen, un den brudet evit e ouiziegezh war India en Henamzer hag er Grennamzer ha tost-kaer eus Rabindranath Tagore. Eil kañzeller Skol-veur Visva-Bharati a voe e-pad un toullad bloavezhioù.

Kregiñ a reas Amartya gant e studioù e Skolaj Sant Gregor (St Gregory's School) e Dhaka e 1940. Adalek diskaramzer 1941 e studias er skol stag ouzh Skol-veur Visva-Bharati. Mont a reas goude da "Presidency College" e Kolkata, gounit a reas ur B.A. (diplom Bachelor of Arts) en ekonomiezh. E 1953 e yeas da Drinity College e Cambridge, un eil B.A. en ekonomiezh en doe eno e 1955. Pa oa c'hoazh ez ofisiel o prientiñ e bPh.D.(doktorelezh) e Cambridge (daoust dezhañ bezañ tost echu e imbourc'hioù e 1955-56 e voe kinniget dezhañ bezañ Kelenner ha Penn Rann an Ekonomiezh e Skol-veur nevez Jadavpur e Calcutta. Seveniñ a reas ar garg-se etre 1956 ha 1958.

E-keit se e voe dibabet evit ur "Prize Fellowship" e Trinity College. Gellout a reas ober ar pezh a felle dezhañ e-pad pevar bloaz. Dibab a reas studiañ ar brederouriezh. An dibab-se a voe a-bouez-bras evit e labourioù da-heul.

Abaoe 1972 en deus labouret ha kelennet er Rouantelezh-Unanet hag er Stadoù-Unanet.

Bez eo bremañ "Thomas W. Lamont University Professor" ha "Professor of Economics and Philosophy at Harvard University". Kañseller Skol-veur Nalanda eo. Ezel eo eus meur a vodad gouizeien : e Harvard, eus "All Souls College" e Oxford, eus Darwin College e Cambridge hag eus Trinity College, Cambridge. Bet eo bet " Master" (Rener) ar rann skol-veur-se eus 1998 da 2004.

Resevet en deus Priz Nobel ar Skiantoù Ekonomikel (pe Priz Nobel an Ekonomiezh) e 1988.

Degaset en deus traoù a-bouez da ekonomiezh an hevoud, da deorienn an dibaboù sokial, da hini ar reizhded ekonomikel ha sokial, da deoriennoù ekonomikel a-zivout an naonegezhioù, d'an doareoù da vuzuliañ pegen mat eo stad ar geodedourien er broioù o tiorren, ha da deoriennoù diwar-benn an demokratelezh.

Anavezet eo evit stourm kalet evit an hollbouellouriezh, al likaat hag ar gevatalted en India.

Enorioù

Resevet en deus titloù a enor en ouzhpenn 90 Skol-veur er bed a-bezh.

E 1954 e resevas ar Priz Adam Smith.

E 1981 e voe dilennet Foreign Honorary Member an American Academy of Arts and Sciences.

E 1982 e voe degemeret evel ezel a enor an Institute of Social Studies.

E 1998 e resevas Priz Nobel ar Skiantoù Ekonomikel.

E 1999 e resevas ar Bharat Ratna, "uhelañ enor sivil Bro-Indez", gant Prezidant ar vro.

E 1999 e voe gaet keodedour a enor Bangladesh gant Sheikh Hasina.

E 2000 e voe degemeret "Companion of Honour" ar Rouantelezh Unanet.

E 2000 e resevas Priz Leontief Prize gant Global Development and Environment Institute.

E 2000 e resevaas an Eisenhower Medal for Leadership and Service S-U.

E 2013 e voe graet Komandour Lejion a enor Frañs.

Levrioù

• Sen, Amartya (1960). Choice of Techniques: An Aspect of the Theory of Planned Economic Development. Oxford: Basil Blackford.
• Sen, Amartya (1997). On Economic Inequality (kresket). Oxford New York: Clarendon Press Oxford University Press. ISBN 9780198281931. Embannet evit ar wech kentañ e 1976.
• Sen, Amartya (1982). Poverty and Famines: An Essay on Entitlement and Deprivation. Oxford New York: Clarendon Press Oxford University Press. ISBN 9780198284635.
• Sen, Amartya (1983). Choice, Welfare, and Measurement. Oxford: Basil Blackwell. ISBN 9780631137962.

Adembannet e 1999: Sen, Amartya. Choice, Welfare, and Measurement. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 9780674127784.

• Sen, Amartya (1970). Collective Choice and Social Welfare (kentañ embannadur). San Francisco, Calif.: Holden-Day. ISBN 9780816277650.

Adembannete 1984. Sen, Amartya. Collective Choice and Social Welfare (2nd ed.). New York, NY: North-Holland Sole skigner evit ar S-U ha Kanada Elsevier Science Publishing Co. ISBN 9780444851277.

• Sen, Amartya (1997). Resources, Values, and Development. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 9780674765269.
• Sen, Amartya (1985). Commodities and Capabilities (1st ed.). New York, NY: North-Holland Sole skigner evir ar S-U ha Kanada Elsevier Science Publishing Co. ISBN 9780444877307.

Adembannet e 1999 : Sen, Amartya. Commodities and Capabilities (2nd ed.). Delhi New York: Oxford University Press. ISBN 9780195650389.

• Sen, Amartya (1987). On Ethics and Economics. New York, NY: Basil Blackwell. ISBN 9780631164012.
• Sen, Amartya; Drèze, Jean (1989). Hunger and public action. Oxford England New York: Clarendon Press Oxford University Press. ISBN 9780198286349.
• Sen, Amartya (1992). Inequality Reexamined. New York Oxford New York: Russell Sage Foundation Clarendon Press Oxford University Press. ISBN 9780198289289.

Adembannet e 2003 : Sen, Amartya. "Inequality Reexamined". Oxford Scholarship Online (Oxford University Press). doi:10.1093/0198289286.001.0001.

• Sen, Amartya; Nussbaum, Martha (1993). The Quality of Life. Oxford England New York: Clarendon Press Oxford University Press. ISBN 9780198287971.
• Sen, Amartya; Drèze, Jean (1995, 1998). India: economic development and social opportunity. Oxford England New York: Clarendon Press Oxford University Press. ISBN 9780198295280.
• Sen, A.K. ha Drèze, J. (1989). Hunger and Public Action. Oxford University Press.
• Sen, A.K. ha Drèze, J. (1991). The Political Economy of Hunger. 3 levrenn. Oxford University Press.
• Sen, A.K. ha Drèze, J. (1995). The political Economy of Hunger: selected essays. Clarendon Press.
• Sen, A.K. ha Drèze, J. (1997). Indian Development: Selected Regional Perspectives. New Delhi: Oxford University Press.
• Sen, A.K. ha Drèze, J. (2002). India: Development and Participation. Oxford University Press.
• Sen, A.K. ha Drèze, J. (2013) An Uncertain Glory, India and Its Contradictions. Penguin.
• Sen, Amartya; Suzumura, Kōtarō; Arrow, Kenneth J. (1996). Social Choice Re-examined: Skrid eus ur c'hollok eus an IEA dalc'het e Schloss Hernstein, Berndorf, e-kichen Vienna, Aostria. New York, NY: St. Martin's Press. ISBN 9780312127398.
• Sen, Amartya (1999). Development as Freedom. New York: Oxford University Press. ISBN 9780198297581.
• Sen, Amartya (2000). Freedom, Rationality, and Social Choice: The Arrow Lectures and Other Essays. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780198296997.
• Sen, Amartya (2002). Rationality and Freedom. Cambridge, MA: Belknap Press. ISBN 9780674013513.
• Sen, Amartya; Suzumura, Kōtarō; Arrow, Kenneth J. (2002). Handbook of social choice and welfare. Amsterdam Boston: Elsevier. ISBN 9780444829146.
• Sen, Amartya (2005). The Argumentative Indian: Writings on Indian History, Culture, and Identity. New York: Farrar, Straus and Giroux. ISBN 9780312426026.
• Sen ,Amartya (2005) troet gant Monique Bégot ; "La démocratie des autres", troidigezh div destenn ("Democracy and its Global Roots" bet embannet e 2003 e The New Republic ha "Democracy as a Universal Value", testenn ur brezegenn bet distaget e miz C'hwevrer 1999 e New Delhi) Editions Payot, ISBN 2-228-89952-6.
• Sen, Amartya (2006). Identity and Violence: The Illusion of Destiny. Issues of our time. New York: W.W. Norton & Co. ISBN 9780393329292.
• Sen, Amartya (2010). The Idea of Justice. London: Penguin. ISBN 9780141037851.
• Sen, Amartya; Stiglitz, Joseph E.; Fitoussi, Jean-Paul (2010). Mismeasuring our lives: why GDP doesn't add up: the report. New York: New Press Distributed by Perseus Distribution. ISBN 9781595585196.
• Sen, Amartya (2011). Peace and Democratic Society. Cambridge, UK: Open Book Publishers. ISBN 9781906924393.