Henrik Ibsen

Henrik Ibsen a oa ur skrivagner norvegek brudet evit e bezhioù-c’hoari. Ganet e oa bet Ibsen d’an 20 a viz Meurzh 1828, ha marvet e oa d’an 23 a viz Mae 1906 e Christiana, zo anvet Oslo bremañ.

Da bemzek vloaz e kuitaas ti e dud ha kregiñ da labourat e ti un apotiker. E bezh-c’hoari kentañ, Catilina, a skrivas pa oa 20 vloaz hag a embannas dindan an anv-pluenn Brynjolf Bjarme. E 1850 e voe c’hoariet, evit ar wech kentañ, ur pezh all skrivet gantañ, dindan e anv-pluenn adarre, Kjæmpehøjen.

E oberennoù kentañ zo awenet gant hengounioù Skandinavia hag un ton romantel o deus. E-pad un nebeud bloavezhioù e renas ur c’hoariva e Christiania (1857 - 1862) ha goude-se e teuas a-benn da gaout ur yalc’had digant ar stad a roas an tu dezhañ da vevañ diwar skrivañ ha da veajiñ. Mont ha dont a reas dre Europa, o tremen pennadoù amzer e Roma, e Dresden hag e München (ne zistroas da vat da Norvegia nemet e 1891). E-pad an amzer-se eo e skrivas e oberennoù brudetañ : Brand (1866) ha Peer Gynt (1867), dramaoù e gwerzennoù a ziskouezas e varregezh da livañ an amzer dremenet ha da daolenniñ brav temz-spered e dudennoù. Tamm-ha-tamm e tilezas e zoare romantel hag en em lakaat a reas da sevel pezhioù gwirion diwar-benn kudennoù ar gevredigezh, evel Samfundents stötter (1876) pe Et Dukkehjem (1879). Muioc’h-mui e pledas e oberennoù gant an hiniennoù hag an darempredoù etrezo, gant elfennoù eus e vuhez enno, evel Vilvanden (1884).

Henrik Ibsen a seller outañ evel un dramaour bras hag unan eus dramaourien gentañ an amzer vodern. Levezonet en deus skrivagnerien anavezet evel George Bernard Shaw pe Luigi Pirandello.

E skridoù

Brand, 1866
Peer Gynt, 1867
Samfundets støtter, 1876
Et dukkehjem, 1879
Gengangere, 1881
En Folkefiende, 1882
Vildanden, 1884
Rosmersholm, 1886
Fruen fra havet, 1888
Hedda Gabler, 1890
Bygmester Solness, 1892
Når vi døde vågner, 1899

Liammoù diavaez

Lec’hienn savet da-geñver kant vloaz marv Ibsen, e 2006 (e meur a yezh)
Project Gutenberg - Ibsen (skridoù Ibsen da bellgargañ, e norvegeg pe e saozneg)