Ludwig Mühlhausen

Ludwig Konrad Mühlhausen (16 Kerzu 1888 e Kassel - 15 Ebrel 1956 en Ulm) a oa ur skolveuriad alaman keltiegour hag a gelennas e skolioù-meur Berlin ha Hamburg.

Goude e vugaleaj e Kassel en doa studiet ar yezhoniezh hag ar yezhoù (slavek, baltek, keltiek) e skolioù-meur Zürich ha Leipzig. Un doktorelezh en doa tapet e 1914 e Leipzig, m’en doa studiet gant ar c’helenner Ernst Windisch. Skrivet en doa e dezenn diwar-benn an amprestoù latin, romanek ha germanek e kembraeg.

Goude ar Brezel-bed Kentañ e labouras evel levraoueger e kambr kenwerzh Hamburg. Adalek 1922 e reas skol e skol-veur Hamburg hag anvet e voe da gelenner e 1928. E 1933 e kemeras lec'h rener levraoueg ar gambr kenwerzh, Eduard Rosenbaum, ur Yuzev aet d’an harlu.

Ezel e voe Mühlhausen eus ur strollad politikel eus an tu dehoù, an Deutschnationale Volkspartei etre 1919 ha 1927 ha mont a reas goude e-barzh Strollad Broadel Sokialour al Labourerien Alaman (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, anvet ivez NSDAP pe ar Strollad Nazi ). E 1935 e voe skarzhet ar c’helenner Julius Pokorny eus e bost e skol-veur Berlin abalamour m’en doa hendadoù yuzev, hag anvet e voe Mühlhausen en e lec’h e 1937. E 1936 e voe unan eus ar re a savas an Deutsche Gesellschaft für keltische Studien (Kevredigezh alaman evit ar studioù keltiek), gant Leo Weisgerber. Adalek 1942 e oa unan eus enklaskerien an Deutsches Ahnenerbe, ur rann eus an SS hag a oa he fal prouiñ an teoriennoù nazi diwar-benn dreistelezh an Arianed war ar pobloù all.

Etre 1929 ha 1938 e oa bet o tremen amzer e kornôg Iwerzhon, o teskiñ iwerzhoneg en inizi Blascaodaí, e Cor na Móna hag e Teileann. Etre dibenn 1939 ha 1941 e kenlabouras gant ar skingomz Irland-Redaktion, a skigne abadennoù eus Alamagn, e saozneg hag en iwerzhoneg, war-zu Iwerzhon. E Teileann, e Dún na nGall, en doa dastumet ivez gouiziegezh a bep seurt war doare ar vro, traoù hag a voe implijet goude gant servijoù kuzh Alamagn da sevel raktres an Oberiadur Green, ma vije bet kaset soudarded alaman da Iwerzhon. Paouez a reas gant e labour evit Irland-Redaktion e 1941 pa’z eas da Vreizh, evel letanant SS. Gouzout a rae brezhoneg ivez, e-kichen meur a yezh all, evel ar c’hembraeg pe an nederlandeg.

Harzet e voe gant soudarded stadunanat en Aostria e 1945. Etre Mae 1945 ha Meurzh 1948 e voe prizoniad e meur a lec’h. Goude tri bloavezh e toulloù-bac’h e chomas klañv-diglañv, ha mervel a reas e 1956.

Skridoù

• Die lateinischen, romanischen, germanischen Lehnwörter des Cymrischen, besonders im „Codex Venedotianus“ der cymrischen Gesetze. Karras, Halle (Saale) 1914,
• Die vier Zweige des Mabinogi (Pedeir ceinc y Mabigoni). Mit Lesarten und Glossar. Niemeyer, Halle 1925; 2. Auflage: Hrsg. von Stefan Zimmer, Niemeyer, Tübingen 1988.
• Untersuchungen über das gegenseitige Verhältnis von Chrestiens Conte del Graal mit dem kymrischen Prosaroman von Peredur. In: Zeitschrift für romanische Philologie. Band 44, 1924, S. 465–543.
• Diarmuid mit dem roten Bart – Irische Zaubermärchen. Röth, Eisenach/Kassel 1955,
• Die kornische Geschichte von den Drei guten Ratschlägen. Schriftenreihe der „Deutschen Gesellschaft für keltische Studien“ Heft 2. Deutsche Gesellschaft für keltische Studien, Berlin 1938.
• Zehn irische Volkserzählungen aus Süd-Donegal. Mit Übersetzung und Anmerkungen. Schriftenreihe der „Deutschen Gesellschaft für keltische Studien“ Heft 3). M. Niemeyer, Halle 1939.

Liammoù diavaez

• (ga)Ludwig Mühlhausen (1888-1956) - ainm.ie
• (en)The ‘enthusiastic’ Nazi who went to Donegal to learn Irish - and spy - in 1937, The Irish Times, 25/07/2020