Sutor, ne supra crepidam

Sutor, ne supra crepidam zo ul lavar latin hag a dalv Kereour, arabat mont uheloc'h eget ar votez, hag a vez lavaret da un den pa gomz eus pezh n'anavez ket hag e vefe gwelloc'h dezhañ tevel neuze. Gant Youenn Drezen e oa bet troet « D'ar c'here d'ober war-do e votoù, pe da bep hini da rannañ kaoz diwar-benn ar pezh a anavez. ».

Mojenn Apelles Kos hag ar c'here. Casa Vasari, Firenze.

Orin

Dont a ra eus ur vojenn a-zivout al livour hellazat Apelles Kos, a veve en amzer Alesant Veur, hag en devoa goulennet ali ur c'hereour diwar-benn ur votez e oa o paouez livañ en un daolenn. Pa grogas ar c'hereour da reiñ e guzulioù diwar-benn lodennoù all eus ar poltred e lavaras, a-hervez: Sutor, ne supra crepidam.

Ma vije bet lavaret kement-se gant Apelles e vije en gregach evel-just. Ne oa ket brudet al livour da gomz latin.

Istor Naturel

Anv zo bet eus ar vojenn gant ar skrivagner roman Plinius an Henañ en e Naturalis Historia, levrenn XXXV, rannbennad 85, ma lenner e gwirionez : « ne supra crepidam sutor iudicaret, ... . », Kemmet eo bet gerioù Plinius er geriadur gallek eta, ha troet e vez ar gerioù orin peurvuiañ evel-hen : Arabat d'ar c'here barn a-us d'ar votez, .... Ger ha ger e vez troet : Ra ne varno ket ar c'here a-us d'ar votez.

Dianav eo ar c'hrennlavar e brezhoneg, met anavezet e oa troidigezh c'hallek ar bomm latin, meneget er geriadur gallek, evel pa vije bet ur c'hrennlavar gallek, en amzer ma veze kelennet al latin kenañ er skolioù. A-hend-all eo tost-kar ar c'hrennlavar saoznek : Let the cobbler stick to his last.

Ar skrivagner saoznek, a orin iwerzhonat, William Hazlitt, a c'hovelias un deiz ar ger "Ultracrepidarian" en ul lizher da William Gifford, rener ar gelaouenn The Quarterly Review, ma skrivas e 1819 :

• 1819 HAZLITT Letter to W. Gifford Wks. 1902 I. 368 You have been well called an Ultra-Crepidarian critic. (Oxford English Dictionary 2nd ed.)

Pennad kar

• Listennad lavaredoù latin