Tekno
Ur seurt sonerezh elektronek eo an tekno pe techno, krouet e miz Kerzu 1974 (« Autobahn » gant Kraftwek, lakaet e kenvers e SUA). En em ziorret eo er bloavezhioù 1980 e kêr Detroit, met, evit tud zo, ar diarogad a oa Ar Beatles gant o c'hanaouenn « Tomorrow Never Knows » war o albom Revolver e 1966. Evit tud all eo Pink Floyd gant «On the Run» e 1977. Kazimant an holl dammoù tekno a vez graet e Home-Studio hag a vez adjubennet gant an DJoù e festivalioù brasoc'h-brasañ. An tekno zo ur sonerezh dispar dreist-holl,ur sonerezh evit dañsal. Levezon gentañ ar musik-mañ zo bet an House eus Chicago, an Elektro, ar Wave hag ar Funk. Er bloavezhioù 1990 e teuas berzh kentañ an techno e Detroit.
Istor an tekno
kemmañKrouet e 1970 ar stroll alaman Kraftwerk zo menganet a gwir talbenn evel al levezon termen eus an arzourien o deus krouet an tekno. Ma gant holl eus ar pladennrolladur ouzh Kraftek en deus anavezet ur gwir pennvad bedel, div bladenn en deus aroueziet pouezh ar strollad en tekno. Da gentañ « Autobahn » eus an albom deuet e-maez e viz Kerzu 1974 hag a ziskouezh war e 22 vunutenn alak war wel kazimant tout elfennoù muzik a vo en tekno da zont.
Goude eo an albom « Trans Europe Express » krouet e 1977, gant Juan Atkins, Derrick May ha Kevin Souderson gant an hanter ouzh an abadenn radio « Midnight Funk Association » kinniget gant Charles « Electrifing Mojo » Johnson etre 1977 ha 1980 ha disip en e hed Trans Europe Express, Juan Atkins, Derrick May hag Kevin Sounderson a zo 3 c'hamarad lesanvet « The Bellive Three » eus anv ar skolaj e lec'h o doa kejet.
E kevezerezh gant Kraftwerk, Giorgio Moroder, Tangerine Dream, The B-52's, Yello ha kalz arzourien europat all met ie da arzourien amerikan evel Prince pe George Clinton e-giz holl arzourien ar Motown , «The Bellive Three » a ginnig o zri an abadenn « Midnight Funk Association » evel an diflip en deus laket anezhañ da broduañ ar sonerezh nevez mañ hepdale anavezet bremañ evel tekno.
Juan Atkins a lavar ouzhpenn en deus gelaouet Kraftwerk an eztaol ouzh an hoalad elektronek o gann. En o sellout ouzh an istor, emañ pa zo bet krouet an dauio Cybotron a Juan Atkins kenaoz an holl levezon digemeret eus « The Electrifying Mojo » hag en deus krouet ur sonerezh dostoc'h c'hoazh ouzh hini Kraftwerk en o gemer koulskoude e zistañs gant an dilez da viken eus framm ar ganaouenn (degasadur/koulebennoù /diskan). E 1985 Juan Atkins en deus krouet al label dizalc'h Metropolex heuliet gant al labelioù Transmat (Derrick May 1986) ha KMS (Kevin Saunderson 1987).
An tekno eus bremañ
kemmañMa z'eo atav empenn sonerrezh Juan Atkins, Derrick May hag Kèvin Saunderson o deus roet d'an tekno e letrenn dañsus hag festiv. C'hoariet en abadennoù radio pe er festoù c'hlub eus skolajioù Détroit a teu an tekno da vezañ ur sonerezh daspunerezh ha fest epennvad a chomo pell he c'hêr orin. Un nebeud kleuboù a ra o gwellidigezh en Music-Institute e kreiz-kêr Dètroit krouet gant Derrick May. Memes ma n'en deus ket bet ur hirhoal ar c'hlub mañ en deus anavezet anv kaer etrevroadel gant presterezhiouù o DJ o frikerezhiañ nozioù zo ha gant e ostaleri ne zabar servij nemet jus frouezh ha smart-drink (evaj hep alkool). Richie hawtin en deus graet e c'hentañ armajoù.
Ar productour sonerezh en deus kemeret ar term "tekno" en un doare hollegaet goude 1984 gant an tamm Techno City eus Cybroton. Met n'eo nemet gant an dont er-maez ouzh "Techno! The New Dance Sound Of Dètroit" gant al label virgin e 1988 en deus kroget ar ger-mañ da gemr e stêr eus bremañ.
Ar festoù tekno
kemmañBreizh zo unañ eus ar rannvroioù pennañ evit an tekno, kalz a teknivalioù bras-kennañ a zo war an dachenn vreizhat. Un teknival bras a zo e Penn-Ar-Bed eo Astropolis e Brest aozet e miz Eost bep bloaz. Kalz a DJoù teu eus Breizh, peogwir eo ur rannvro reputet kennañ evit e sonnerezh, ur tamm bras eus an DJoù breizhat a teu e Astropolis ([1]) An tekno-Parade zo ivez ur seurt "teknival" met e e stradoù un gêr vras gant sonerezh uhel-kenañ, alies e kaver milionoù a dud eus Frañs a-bezh, dont a ra ar bolbla-wezhioù eus an tu all eus ar vro evit darvoudoù e giz-se.
E-pad pell eo bet lakaet a-gostez ar sonerezh tekno gant dalc'hourien ar sevenadur amerikan en ur mod peogwir ar sonnerienhag aar productour a oa du. E Bro-Saoz hag e Bro-C'hall en deus kemeret ur seurt marjinalisasion peogwir e oa keñveriet ar fellel. Ur koñsekañs a vo gant gwellidigezh ur pempilh kaled eus ar tekno gant ar "Rave-Partie"ha goude gant ar "Free-Partie". ar tekno he deus dispac'het bed ar sonnerezh gant he c'hostez dieub hag a enep koñvers. DJioù zo o deus bet c'hoant da chom hep lak an doare "star-sistem" muzikal en o c'hoari kuzhaet. Daft Punk en deus miret e pad pell ar spered-se hep en em ziskouez en o c'hlipoù-video.