Levr Oberoù Arzhur

Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ. 

Levr Oberoù Arzhur a zo un dornskrid latin gwerzennet, kollet an darn vuiañ anezhañ. Arroudennet e voe gant Pêr ar Baod, istorour Breizh, pa venege unan eus mammennoù e labourioù. Reiñ a rae d'al levr implijet gantañ titl "Livre des Faicts d'Arthur le Preux ou autrement dit le Grand". Adkavet e voe an arroudennoù gant Arthur de la Borderie e diwezh an XIX^vet kantved hep m'en doe anavezet anezhañ ha treuzskrivet e voe gant Gwenael an Dug ne c'hellas ket ober studiadenn glok dammoù ar varzhoneg saveteet gant Pêr ar Baod.

Kest mammennoù brezhon Historia Regum Brittaniae

Pa lakaas da c'houzout mammennoù Cronicques et ystoires de Bretons (Kronikennoù hag istorioù ar Vreizhiz) e venegas Pêr ar Baod un oberenn latin seurtanvet "Livre des Faicts d'Arthur" gantañ.
Lakaet eo bet gant Arthur de la Borderie ar gaoz war un dornskrid miret gant Dielldi Il-ha-Gwilen a c'hellfe bezan buhezskrid latin Sant Gwenou hag un Historia brittanica meneget enni. Kinniget e voe an destenn gollet-se evel gwir titl librum vestustissimum a lakaas Jafrez Menoe da vammenn Historia Regum Brittaniae. Er memes tro e kinnigas Arthur de la Borderie e c'hellfe ar varzhoneg da-heul ar Vita bezañ bet ur vammenn all. Prenet e voe bet an dornskridoù gant Arthur de la Borderie e-unan ha fiziet e voent da Dielldi Il-ha-Gwilen.
Arbennigourien c'hall war Danvez Breizh, Gaston Paris hag Edmond Faral ne oant ket evit krediñ ez voe levezonet Chrétien de Troyes pe vMarie de France, skrivagnerien gentañ o plediñ gant Danvez Breizh gant skrivagnerien Breizh.

Adkavadenn dornskrid latin meneget gant Pêr ar Baod

E 1972, da geñver Kendalc'h Kevredigezh etrebroadel an Arzhurianed, e Naoned, e lakaas Léon Fleuriot, Gwanael an Dug ha Claude Stercks da c'houzout e oa bet adkavet testenn Vita Goeznouei ha meneget un Historia brittanica enni, met lodennoù Levr Oberoù Arzhur da heul war ar memes dornskrid. Dammoù ur varzhoneg hiroc'h e oant, ken ne oa kaoz eus Arzhur enno ha n'ouzer ket peseurt titl a oa gant an oberenn. Hervez André-Yves Bourgès e seblante an holl dornskrid ur seurt karned notenniñ implijet gant Pêr ar Baod evit dastum ar pezh a soñje lakaat e-barzh e levrioù. Ne ket posubl gouzout piv en doa graet al labour eilañ-se.
Treuzskrivet e voe ar 173 c'hwerc'htroadeg gant Gwenael an Dug, met n'hellas ket o studiañ da geñver adegadurioù pep elfenn istorel pe vojennel. Reiñ a reas e vennozh hag e soñje, koulz ha Léon Fleuriot e c'hellfe enderc'hel elfennoù savet un nebeud bloavezioù a-raok ar Vita Goueznouii hag e komprenent o daou an deiziad skrivet enni evel ar bloaz 1019.

Savboentoù kontrol da re Léon Fleuriot ha Gwenael an Dug

Goude marv Léon Fleuriot (1987) e talc'has Bernard Tanguy da studiañ al lodennoù ma oa kaoz eus envroadeg ar Vrezhoned, peogwir e wele un nebeud lec'hanvioù dianav da ziskuliañ enno. Adkavañ a reas Portus Calvosus, ur Porz Moelleuc kozh e kornog Plougerne, war-dro Aod ar Reun. Met e welas ivez anv kozh an Aber Benead, Bazlananda. D'e soñj e oa ar furm-se nevesoc'h eget ar bloavezhioù 1000 ha diouzh-se e lakae en douetañs mennozhioù Gwenael an Dug ha Léon Fleuriot.
Pa marvas Gwenael an Dug e klaskas André-Yves Bourgès dougen enor dezhañ ha echuiñ gant al labour en doe boulc'het en ur degas ur mell studiadenn.

Levrlennadur

• Léon Fleuriot, Les origines de la Bretagne, Payot, 1980, p. 278-279.
• Léon Fleuriot, "Sur quatre textes bretons en latin : le «Liber vetustissimus» de Geoffroy de Monmouth et le séjour de Taliesin en Bretagne". E-barzh Études Celtiques, levrenn 18, 1981. p. p. 197-213.
• Bernard Tanguy, Quelques réflexions sur la géographie de l’émigration bretonne en Léon, d’après le « Livre des faits d’Arthur » et la « Legenda sancti Goeznovei. E-barzh Bulletin de la société archéologique du Finistère, Tome CXXVII, 1998, p. 237-240.
• André-Yves Bourgès, La cour ducale de Bretagne et la légende arthurienne au bas Moyen Âge : Prolégomènes à une édition critique des fragments du Livre des faits d'Arthur. E-barzh Gildas Buron, Herve Bihan & Bernard Merdrignac (renerezh), A travers les îles celtiques. Mélanges à la mémoire de Gwenaël Le Duc, Britannia monastica, niv. 122008 , p. 79-119.
• Anna Donnard, La Chronique de Saint Brieuc, le Livre des faits d’Arthur et le Librum Vetustissimum de Geoffroi de Monmouth. Aktaoù 22vet Kendalc'h ar Gevredigezh etrebroadel an Arzhurianed , Roazhon, 2008. Brassellet d'an 28 a viz Ebrel 2024.