Lizherenneg hebraek

Div lizherenn warn-ugent zo el lizherenneg hebraek. Implijet eo evit skrivañ meur a yezh komzet gant ar yuzevion, dreist-holl an hebraeg met ivez ar yidicheg, al ladinoeg hag ar yuzev-arabeg. Klasket ez eus bet, met en aner, skrivañ an hebraeg gant lizherennoù latinek en Israel. Skrivet e vez a dehou da gleiz.

Istor al lizherenneg

Genealogiezh klok

kemmañ

Ne oa ket ul lizherenneg e gwirionez er penn kentañ, met kentoc'h un abjad, da lâret eo ne veze skrivet nemet ar c'hensonennoù. Tamm-ha-tamm avat e oa bet ijinet doareoù da diswel penaos distagañ ar vogalennoù, da gentañ o oc'h implijet lizherennoù kensonennel evel matres lectionis ha war-lerc'h dre krouiñ ur sistem pikoù ha skrapoù bihañ anvet niqqud.

Savet e oa al lizherenneg hebraek diwar patrom al lizherenneg fenikek war-du diwezh an eil milved a-raok Jezuz.

Diorroet e oa bet ar stil a vez implijet hiziv hag a reer skritur karrezennek outañ en IIvet kantved a-raok Jezuz Krist diwar skouer al lizherenneg arameek a veze implijet gant ar yuzevion evit skrivañ en hebraeg abaoe ar VIvet kantved a-raok Jezuz Krist.

Ne vez graet diforc'h ebet etre lizherennoù bras (pe bennlizherennoù) ha lizherennoù bihan, met lizherennoù zo o deus ur stumm ispisial pa vezont implijet e diwezh ur ger.

Peurliesañ ne vez implijet an niqqud nemet evit levrioù evit ar vugale pe c'hoazh evit levrioù sakr evit bezañ sur e vo distaget mat pep ger. Ouzhpenn ar sistem-se ez eus ur sistem skrapoù all a dalvez da diskwel penaos e rank bezañ kanet pep ger en Torah.

Pep lizherenn a dalvez ivez evel un niverenn (d.s. alef = 1) hag implijet e vez an talvoudoù niverennek-se er Qabbalah evit jediñ ster kuzh ar gerioù.

Pa weler en daoelenn daou stumm disheñvel evit an hevelep lizherenn ez eo an hini a-gleiz ar stumm a vez implijet pa degouez e diwezh ur ger.

Lizherenn Anv Treuzlizherennadur
Academic Uni-
code Stan-
dard
Hebreeg israelat Ash-
kenazi
Academic Israelat
Unicode Font-friendly ISO-8859-1-friendly Uni-
code
Font-friendly ISO-8859-1-friendly
א ʾā́lep̄ ’āleph 'àleph alef alef alef, olef ʾ ' ' (1)
ב bêṯ, ḇêṯ bêth, bhêth bêth, bhêth bet bet, vet beis, veis b, ḇ b, bh b, bh b, v
ג gímmel, ḡímel gímel, ghímel gímel, ghímel gimel gimel gimmel g, ḡ g, gh g, gh g
ד dā́leṯ, ḏā́leṯ dāleth, dhāleth dàleth, dhàleth dalet dalet doles d, ḏ d, dh d, dh d
ה ? he he, hei, e, ei hei h, Ḏ ? ? h (2)
ו wāw wāw wàw vav vav vov, vof ? w w v
ז ? záyin záyin zayin zayin zayin ? z z ?
ח ḥêṯ, (3) ḫêṯ ħêth, (3) xêth h`êth, (3) xêth het chet ches ḥ, (3) ḫ ħ, (3) x h`, (3) x h, ch (4)
ט ṭêṯ ţêth t`êth tet tet tes ţ t` t
י yôḏ yôdh yôdh yod yod, yud yud ? y y y, i (8)
ך כ kāp̄, ḵāp̄ kāph, khāph kàph, khàph kaf kaf, chaf kof, chof k, ḵ k, kh k, kh k, ch
ל lā́meḏ lāmedh làmedh lamed lamed lomed ? l l l
ם מ mēm mēm mèm mem mem mem ? m m m
ן נ ? nûn nûn nun nun nun ? n n n
ס sā́mekh sāmekh sàmekh samekh samech somech ? s s s
ע ʿáyin, (3) ġáyin ‘áyin, (3) ġáyin `áyin, (3) 3áyin ayin ayin ayin, oyin ʿ, (3) ġ ‘, (3) ġ `, (3) 3 ' (9)
ף פ pê, p̄ê pê, phê pê, phê pe pe, pei, fe/fei pei, fei p, p̄ p, ph p, ph p, f
ץ צ ṣāḏê şādhê s`àdhê tsadi tzadi, tzadik tsodi, tsodik ş s` tz, ts, z
ק ? qôph qôph qof kof, kuf kuf ? q q k
ר rêš rêš rêsh resh resh, reish reish ? r r r
ש šîn, śîn šîn, śîn shîn, lhîn shin shin, sin shin, sin š, ś š, ś sh, lh sh, s
ת tāw, ṯāw tāw, thāw tàw, thàw tav tav tov, tof, sov, sof t, ṯ t, th t, th t

Gwelet ivez: kemmañ

Liammoù diavaez: kemmañ