Wikipedia

Plankenn-ruilh

Ur plankenn-ruilh, pe planken-ruilh, pe skateboard (e saozneg), a zo ur benveg sport savet gant ur plankenn (pe planken) koad, dindanañ ez eus staget daou ahel (trucks) a zalc’h ar rodoù. Implijet e vez ar plankenn-ruilh evit pourmen pe evit ober fiñvoù liesseurt (tricks), e kêr pe e lec’hioù aozet a-ratozh, hag anvet skatepark. Ar re a implij plankennoù-ruilh a zo anvet skaterien, diwar ar ger saoznek skater.

Ur skateboard modern
Ur skateboard eus ar bloavezhioù 1970
Ur plankenn-ruilh, gwelet e vez an truck hag ar rodoù

Perzhioù teknikel ur skateboard

kemmañ

Ur plankenn-ruilh a zo dezhañ meur a damm :

  • Ar plankenn koad (pe board) eo al lodenn bennañ. Meur a stumm ha meur a vent a gaver. Peurliesañ eo savet diwar koad skav eus Kanada, hag etre 7 ha 12 gwiskad koad a zo. Renket e vez ar plankennoù-ruilh hervez o ledander, hag a c’hall bezañ etre 7,4 biz meud (190 mm) – ar re-se a vez implijet peurliesañ er street– betek 8,5 biz meud (216 mm) (ar re solutañ). Lod brasañ ar skaeterien a vicher a implij plankennoù 8 biz meud da nebeutañ. Ouzhpenn al ledander ez eo hirder ha krommadur ar plankenn a ra e zibarder. Re zo a zo warno un dresadenn stag ouzh ur skater brudet, graet e vez pro-model eus ar re-se. War ar plankenn e lakaer ur gwiskad “grip”, ur seurt paper pegus (damheñvel ouzh paper-traezh) a vir ouzh ar skater a gouezhañ, hag a laka ar botoù da vezañ uzet buan a-walc’h.

Penn ar plankenn a zo anvet nose (saozneg : fri), ar penn a-dreñv o vezañ anvet tail (saozneg : lost).

 
Un truck
  • An trucks : daou a zo war pep plankenn. Biñset int ouzh ar plankenn, hag ul liamm int etre ar plankenn hag ar rodoù. Solud a-walc’h e rankont bezañ evit gouezañv kement strok a zo, ha skañv ivez, evit ma ne vefe ket direnket ar skater. Lod brasañ anezho a zo savet gant aluminiom. Ma vez stardet da vat an truck e vo stabil-tre ar plankenn, neuze e ranker pouezañ war benn ar plankenn ma venner treiñ. Ma ne vez ket stardet an truck e vo kalz aesoc’h treiñ, trawalc’h e vo d’ar skater stouiñ e gorf.
  • Ar c’hib-bouloù: meur a seurt a zo, renket dindan ar reolad ce ABEC eus 1 betek 9. Ar re Abec1 a zo re ziazez, solud int. Ar re Abec3 ha 5 eo ar re a gaver ar muiañ, solud ha buan int.

Ar re Abec7 ha 9 n’int ket ken solud, met buan e troont.Eizh kib-bouloù a gaver war pep plankenn.

  • Ar rodoù a zo savet gant polyuretan, hag o zreuzkiz a zo etre 45 ha 60 mm. Ar re vihanañ a blij d’ar re a ya da ruilhal er straedoù : aesoc’h eo fiñval ar plankenn rak izel eo ar greizenn c’hraviter anezhañ. Ar re vras er c’hontrol, n’int ket ken aes evit fiñval met stabiloc’h int, ha muioc’h a dizh a c’haller tapout ganto.

Meur a galeter a zo, renket gant ur sifr hag al lizherenn A da heul. da heul. E-touez ar seurtoù zo e kaver 92A (evit an doare street), 95A, 99A ha zoken 101A (ar re galetañ eo, implijet dreist-holl er skatepark).

  • Ar biñsoù: anv holl viñsoù ur plankenn-ruilh eo. Gallout a reer o frenañ distag diouzh ar plankenn. Meur a hirder a zo dezho, dreist-holl ma laka ar skater tammoù plastik anvet pads e saozneg etre ar plankenn hag an truck. Meur a berzh od eus an tammoù plastik-se : lakaat uheloc’h ar plankenn, gwanaat ar daskren pe c’hoazh gwareziñ ar plankenn. 1 biz meud (25,4 mm) eo ment voutin ur viñs.
  • Ar pads: Ne vezont ket implijet kalz. Servijout a reont da zistroñsan ar stokadennoù.

Trick

kemmañ
 
Frontside lipslide

Hiziv an deiz eo eo puilh an niver a drickoù. An hini aesañ eo an ollie (lamm) pe ar manual (ruilhal war ar rodoù a-dreñv nemetken, en ur chom stabil). A-raok ma vefe eus an ollie e lamme ar skaterien dre ober ur fiñv anvet boneless pe no comply : rankout a raent sevel ar plankenn dre skeiñ o zroad war al leur (pe gant an dorn evit ar fiñv anvet boneless).

Spot ha lezenn

kemmañ

Dieub eo spered ar skaterien, da lavret eo e soñj dezho e c’haller pleustriñ war forzh pe arrebeuri-kêr. Peurliesañ ne sav ket a-du ar re a ren ar c’hêrioù, ha setu perak e vez aozet muioc’h-mui a skatepark, gouestlet d’ar pleustriñ war ar skateboard pe war sportoù an arvar all. E meur a c’hêr ez eus bet savet lezennoù diwar-benn ar skateboard. E Pariz da skouer ez eo difennet implijout ur skateboard evit pourmen.

Sport pe arz

kemmañ
 
Skaterien

Alies en em c’houlenner hag ur sport pe un arz eo mont war ur plankenn-ruilh. Ma’z eo gwelet evel ur sport e talvez e ranker pleustriñ alies a-benn tizhout ul live bennak ha gounit kenstrivadegoù. Ma’z eo gwelet evel un arz e talvez e ranker strivañ a-benn ober fiñvoù brav, tost ouzh an dañs.

An dilhad skater

kemmañ

Abaoe un dek vloaz bennak e weler e vez bepred gwisket ar skaterien gant t-shirtoù ledan ha bragoù ken ledan all. An doare “baggy” d’en em wiskañ eo. An dro-lavar "Big pants, small wheels" (bragoù bras, rodoù bihan) a gaver zoken e saozneg. Pouezus eo ivez ar botoù : tev int ha tev ivez o lasoù.

Gerioù saoznek

kemmañ

Dre ma teu ar plankenn-ruilh eus ar Stadoù-Unanet ez eo stank ar gerioù saoznek a implijer evit komz diwar-benn ar plankennoù-ruilh. Evit a sell ouzh ar fiñvoù (trick) e kaver : varial kickflip pe c’hoazh boardslide. Ar c'hrapennoù a vez anvet half-pipe pe quarter-pipe.

Sport an arvar

kemmañ

Peurliesañ e vez gwelet ar skaterien evel tud a ra ur sport arvarus. Heñvel eo ar skateboard ouzh an holl sportoù riklañ evel BMX, X-board, streetboard, longskate, surf, skimboard, windsurf, kitesurf ha snowboard.


Pro Skaterien vrudet

kemmañ

 
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Tud deus ar vro

kemmañ

Liammoù diavaez

kemmañ
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Plankenn-ruilh&oldid=2063251 »