Stad
Gant ar ger stad e tegouezher amañ. Evit sterioù all ar ger, gwelit stad (disheñvelout).
Ar Stad (stad da lod) zo unan eus stummoù aozadur politikel ur vro.
Bevennet eo gant harzoù ar Stadoù all, ha lakaat a ra he lezennoù da dalvezout war he zachenn, war zouar ha war vor zoken (komz a reer neuze eus eus an domani war vor) .
Peurvuiañ e klasker disheñvelout:
- ar vro, a zo un dachenn douar
- ar Stad, hollad an aozadurioù politikel
- ar gouarnamant, a zo unan eus aozadurioù ar Stad
- ar vroad, an dud a zo er vro.
Gant Max Weber eo bet termenet evel an aozadur nemetañ a c'hall ober gant an nerzh hervez al lezenn en ur vro bennak, an nerzh o vezañ an arme, ar polis, ar velestradurezh, al lezioù-barn.
Stadoù Aozañ
An holl vroioù zo rannet en un doare bennak, evit aesaat ar melestriñ . Darn e rannvroioù, darn e departamantoù, kemm a ra ar gerioù hervez ar broioù hag ar Stadoù.
Stadoù dizalc'h zo a zo rannet etre Stadoù all, ha n'int ket dizalc'h. Komz a reer neuze eus Stadoù emren, pe Stadoù kevredet, e diabarzh Stadoù kevredadel.
Stadoù kevredadel Aozañ
Setu ul listennad Stadoù kevredadel:
- Alamagn, rannet e "länder" emren ;
- gwelout Stadoù Alamagn
- Aostralia, rannet e Stadoù ;
- gwelout Stadoù Aostralia
- Aostria
- gwelout Stadoù Aostria
- Arc'hantina, rannet e proviñsoù;
- gwelout proviñsoù Arc'hantina
- Belgia, rannet e "kumuniezhioù" ha "rannvroioù" ;
- Brazil, rannet e Stadoù ;
- gwelout Stadoù Brazil ;
- an Emirelezhioù Arab Unanet, rannet en emirelezhioù ;
- India, rannet e Stadoù ;
- Mec'hiko, rannet e Stadoù ;
- gwelout Stadoù Mec'hiko
- Kanada, rannet e proviñsoù ;
- Spagn, rannet e "kumuniezhoù emren" ;
- Stadoù-Unanet Amerika, rannet e Stadoù ;
- Suis, rannet e kantonioù emren ;
- gwelout kantonioù Suis
- Yougoslavia gozh, rannet e republikoù emren.
Ar Stadoù (dael) Aozañ
E amzerioù ar gladdalc'helezh e veze dailoù a vode meur a stad, da lavared eo rummad tud hervez o stad sokial. E meur a riegezh europat e veze kavet anvadurioù evel États (galleg) pe States (saozneg) ou Staten (yezhoù germanek).
Lavaredoù Aozañ
- « Me eo ar Stad » (lavaredenn amwir lakaet war gont Loeiz XIV (Bro-C'hall))
- « Mard eo kreñv ar Stad e wask warnomp; mard eo gwan ar Stad e varvomp. » (Paul Valéry)
- « Pezh en deus graet eus ar Stad un Ifern war an douar eo o deus klasketan dud ober o faradoz anezhi dres » (Friedrich Hölderlin)
- « Me zo aet, met ar Stad a chomo. » (Loeiz XIV (Bro-C'hall))
- « Pep tra er Stad, netra e-maez ar Stad, netra enep ar Stad. » (Benito Mussolini)