Édouard Chatton (11 a viz Here 1883 – 23 a viz Ebrel 1947)[1] a oa ur bevoniour gall a voe ar c'hentañ da dermeniñ ar c'hemm etre ar c'helligoù prokariotek hag eukariotek. Chatton a grouas ar gerioù hag a embannas anezhe da gentañ e 1937 en e bennad-skrid "Pansporella perplex: Reflections on the Biology and Phylogeny of the Protozoa."[2]

Édouard Chatton
den
Reizh pe jenerpaotr Kemmañ
Bro ar geodedouriezhFrañs Kemmañ
Anv e yezh-vamm an denÉdouard Chatton Kemmañ
Anv ganedigezhÉdouard Pierre Léon Chatton Kemmañ
Anv-bihanÉdouard Kemmañ
Anv-familhChatton Kemmañ
Deiziad ganedigezh11 Her 1883 Kemmañ
Lec'h ganedigezhRomont Kemmañ
Deiziad ar marv23 Ebr 1947 Kemmañ
Lec'h ar marvBanyuls-sur-Mer Kemmañ
Yezh vammgalleg Kemmañ
Yezhoù komzet pe skrivetgalleg Kemmañ
MicherBevoniour, Zoologour, protistologour, louzawour Kemmañ
Implijerskol-veur Pariz Kemmañ
Kargrener Kemmañ

Ganet e oa bet Chatton e Romont, e Bro-Suis. Da gentañ e oa dedennet gant protozoa a bep seurt a oa kaoz d'an dud da gleñvel, e-mesk an Apicomplexaed hag an Trypanosomatided. Astenn a reas tachenn e enklaskoù diwezhatoc'h d'ar protisted mor. Kemer a reas perzh e deskrivadur ar protisted dinoflagellate[3]. E Skol-uhel Pasteur e reas anaoudegezh gant André Michel Lwoff hag e teuas da vezañ e ventor. Hemañ a oa tonket da resev ur Priz Nobel evit ar Fiziologiezh pe ar medisinerezh. Kenderc'hel a reas an daou skiantour da genlabourat betek marv Chatton e 1947, e Banyuls-sur-Mer, e Frañs.

Chromidina chattoni, ur spesad arvevat badezet en enor da Édouard Chatton.


Reizhiad bevoniezh Chatton

kemmañ
Linnaeus
1735[4]
Haeckel
1866[5]
Chatton
1925[6][7]
Copeland
1938[8][9]
Whittaker
1969[10]
Woese et al.
1977[11][12]
Woese et al.
1990[13]
Cavalier-Smith
1993[14][15][16]
Cavalier-Smith
1998[17][18][19]
Ruggiero et al.
2015[20]
2 impalaeriezh 2 impalaeriezh 2 impalaeriezh 2 impalaeriezh 3 damani 3 riezad vras 2 impalaeriezh 2 riezad vras
2 riezad 3 riezad 4 riezad 5 riezad 6 riezad 8 riezad 6 riezad 7 riezad
Protista Prokaryota Monera Monera Eubacteria Bacteria Eubacteria Bacteria Bacteria
Archaebacteria Archaea Archaebacteria Archaea
Eukaryota Protista Protista Protista Eucarya Archezoa Protozoa Protozoa
Protozoa
Chromista Chromista Chromista
Vegetabilia Plantae Plantae Plantae Plantae Plantae Plantae Plantae
Fungi Fungi Fungi Fungi Fungi
Animalia Animalia Animalia Animalia Animalia Animalia Animalia Animalia


Notennoù

kemmañ
  1. Jean-Jacques Amigo, « Chatton (Édouard, Pierre, Léon) », in Nouveau Dictionnaire de biographies roussillonnaises, vol. 3 Sciences de la Vie et de la Terre, Perpignan, Publications de l'olivier, 2017 ((ISBN 9782908866506))
  2. (2005) "The Prokaryote-Eukaryote Dichotomy: Meanings and Mythology". Microbiology and Molecular Biology Reviews 69 (2): 292–305. DOI:10.1128/MMBR.69.2.292-305.2005
  3. Soyer-Gobillard, Marie-Odile (2010). "Edouard Chatton (1883–1947) and the dinoflagellate protists: concepts and models". International Microbiology 9 (3): 173–177. Kavet 2013-05-20
  4. Linnaeus, C. (1735). Systemae Naturae, sive regna tria naturae, systematics proposita per classes, ordines, genera & species. 
  5. Haeckel, E. (1866). Generelle Morphologie der Organismen. Reimer, Berlin. 
  6. Chatton, É. (1925). "Pansporella perplexa. Réflexions sur la biologie et la phylogénie des protozoaires". Annales des Sciences Naturelles - Zoologie et Biologie Animale 10-VIII: 5–84
  7. Chatton, É. (1937). Titres et Travaux Scientifiques (1906–1937). E. Sottano, Sète, France. 
  8. Copeland, H.F. (1938). "The kingdoms of organisms". Quarterly Review of Biology 13 (4): 383–420. DOI:10.1086/394568
  9. Copeland, H.F. (1956). The Classification of Lower Organisms. Palo Alto : Pacific Books. 6 p. DOI:10.5962/bhl.title.4474. 
  10. Whittaker, R.H. (January 1969). "New concepts of kingdoms of organisms". Science 163 (3863): 150–160. DOI:10.1126/science.163.3863.150
  11. (August 1977) "An ancient divergence among the bacteria". Journal of Molecular Evolution 9 (4): 305–311. DOI:10.1007/BF01796092
  12. (November 1977) "Phylogenetic structure of the prokaryotic domain: the primary kingdoms". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 74 (11): 5088–5090. DOI:10.1073/pnas.74.11.5088
  13. (1990) "Towards a natural system of organisms: proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya.". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 87 (12): 4576–4579. DOI:10.1073/pnas.87.12.4576
  14. Cavalier-Smith, T. (1981). "Eukaryote kingdoms: Seven or nine?". Bio Systems 14 (3–4): 461–481. DOI:10.1016/0303-2647(81)90050-2
  15. Cavalier-Smith, T. (1992). "Origins of secondary metabolism". Ciba Foundation Symposium 171: 64–80; discussion 80–7. DOI:10.1002/9780470514344.ch5
  16. (1993) "Kingdom protozoa and its 18 phyla". Microbiological Reviews 57 (4): 953–994. DOI:10.1128/mmbr.57.4.953-994.1993
  17. Cavalier-Smith, T. (1998). "A revised six-kingdom system of life". Biological Reviews 73 (3): 203–266. DOI:10.1111/j.1469-185X.1998.tb00030.x
  18. Cavalier-Smith, T. (2004). "Only six kingdoms of life". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 271 (1545): 1251–1262. DOI:10.1098/rspb.2004.2705
  19. Cavalier-Smith, T. (June 2010). "Kingdoms Protozoa and Chromista and the eozoan root of the eukaryotic tree". Biol. Lett. 6 (3): 342–345. DOI:10.1098/rsbl.2009.0948
  20. (2015) "A higher level classification of all living organisms". PLOS ONE 10 (4): e0119248. DOI:10.1371/journal.pone.0119248