Dornskrid Leiden
Dornskrid Leiden a reer eus peder follennad skrid a zo miret e levraoueg Skol-veur Leiden (Izelvroioù) dindan an daveenn VLF 96A (Vossianus latinus 96 A)[1],[2].
Un darn eus un dornlevr mezegiezh anvet Praecepta medica eo, bet skrivet e latin e dibenn an VIIIvet pe e deroù an IXvet kantved. Er pezh a zo erru betek ennomp e kaver daou c'her heniwerzhonek hag un tregont ger henvrezhonek bennak.
,_Leiden_VLF_96_A,_around_900_-_1.jpg)
,_Leiden_VLF_96_A,_around_900_-_2.jpg)
,_Leiden_VLF_96_A,_around_900_-_3.jpg)
,_Leiden_VLF_96_A,_around_900_-_4.jpg)
Emeur o klask gouzout hag eus Abati Sant-Gwenole Landevenneg e teu ; ar pezh a ouzer eo ez eo Dornskrid Leiden ar skrid henvrezhonek koshañ anavezet betek-henn.
Ar pezh a zo dibar en dornskrid-se eo ne zeu ket ar gerioù henvrezhonek evel spisadennoù skrivet e marzoù ar skrid latin, hogen en e gorf end-eeun. Ur bajenn hepken eus an dornskrid a ziskouez gerioù henvrezhonek, e stumm troidigezhioù eus anvioù plant ha rekipeoù diwar al latin.
N'eo ket ur skrid henvrezhonek a orin, un adskrivadur eus skridoù latin koshoc'h eo kentoc'h, a veze eilskrivet a-hed an amzer er manatioù.
Gerioù brezhonek
kemmañ,_Leiden_VLF_96_A,_around_900_-_3_(%22Item_ad_raemedium%22,_cropped).jpg)
"Item ad raemedium peducli radix tanat absinthium
lanith cortix colænn rusc dar rusc cærdin del ...
guoæd folia sabuci carturæd alan trinion penn cæninn . inatt".[3]
E-barzh an henskrid-se e kaver ar gerioù-mañ:
- aball (aval),
- barr,
- caes (klask),
- colænn (kelenn),
- dar (derv),
- guern (gwern),
- hisæl-barr (izelvarr),
- penn,
- scau (skav),
- spern.[4]
,_Leiden_VLF_96_A,_around_900_-_3_(%22c%C3%A6s_scau._c%C3%A6s_spern%22,_cropped).jpg)
"p[er].cæruisam.sanat.;Cæs.scau.cæs spern.cæs guærn
cæs.dar.cæs cornucaerni.cæs colænn.cæs aball.p[er] cæruisa[m]".[3]
Notennoù
kemmañ- ↑ Medieval manuscripts, Leiden University Libraries (Dornskridoù ar Grennamzer, Levraouegoù Skol-veur Leiden).(en)
- ↑ Vieux breton ou cornique, le curieux manuscrit de Leyde (Henvrezhoneg pe kerneveureg, dornskrid kurius Leiden). Lec'hienn: unidivers.fr. (fr)
- ↑ 3,0 ha3,1 Stokes 1897, p. 19.
- ↑ Gwelit A Celtic Leechbook gant Whitley STOKES.
Levrlennadur
kemmañ- LAMBERT Pierre-Yves, Le fragment médical latin et vieux-breton du manuscrit de Leyde, Vossanius lat. f° 96A, er Bulletin de la Société Archéologique du Finistère, levrenn 65, 1986, pp. 315–327 (fr)
- STOKES Whitley, A Celtic Leechbook, en Zeitschrift für celtische Philologie, 1897, p. 14-25 (en)
Liammoù diavaez
kemmañ- (en) Praecepta medica. An dornskrid e Skol-veur Leiden.
- (fr) Société Archéologique du Finistère (SAF). Kevredigezh arkeologel Penn-ar-Bed (SAF).
- (fr) Le manuscrit de Leyde. VIème siècle). Le plus vieux texte en breton. Dornskrid Leiden (VIvet kantved). An destenn goshañ e brezhoneg.
- (fr) Pennad e-barzh Le Trésor du breton écrit Teñzor ar brezhoneg skrivet.