Herpida ferv
| |||
|---|---|---|---|
 Un herpida ferv.
| |||
| Rummatadur filogenetek | |||
| Riezad : | Animalia | ||
| Skourrad : | Chordata | ||
| Kevrennad : | Aves | ||
| Urzhad : | Accipitriformes | ||
| Kerentiad : | Accipitridae | ||
| Genad : | Harpia | ||
| Anv skiantel | |||
| Harpia harpyja (Linnaeus, 1758) | |||
D'ar vevoniezh   e tenn ar pennad-mañ. | |||
An herpida ferv[1] (Harpia harpyja) zo ur spesad evned-preizh eus kerentiad an Accipitridae.
Dibabet e oa bet da evn broadel gant Panamá.
Morfologiezh
kemmañAn Herpida ferv zo unan ar spesadoù erered brasañ er bed, pa vez e hirder etre 89 ha 102 cm hag e hed-eskell 2 m dre vras. E-tro 12,5 cm eo hirder e vizied skilfek. Etre 5 ha 9 kg eo mas al labous, hervez m'az eo ur par pe ur barez.
An divorzhed hag ar penn a zo gris sklaer. Ar chouk ivez, met ur vandenn zu zo war-c'horre. Ar vantell, an divskoaz hag ar golo gwerc'h zo du dre vras, met galloud a ra bezañ gris a-wechoù. Pluñvennoù du hag hir zo war ar c'habell, sevel a reont en un taol pa sant un dañjer. Ar bruched, an tor hag ar c'hof zo gris gant varrennoù du. Al lost o pluñvet gris gant barrennoù du. E bigos zo du hag ar skilfoù e penn e vizied ivez.
Morfologiezh reizhel ispisial
kemmañEvel ma'z eo bet lavaret a-us, un diforc'h mas a zo hervez reizh laboused ar spesad-mañ. Ar barez zo ponneroc'h evit ar par. Etre 7 ha 9 kg eo mas ar barez, padal eo muioc'h etre 5 ha 8 kg mas ar par.
Doareoù pennañ
kemmañDre ma'z eo an Herpida ferv un evn-preizh e-krec'h chadenn ar magañ, eo diaes-mat o gwelet rak n'ez eus ket kalz anezho dre km², padal ez eo bras-tre o annezva. Ouzhpenn, dre ma vez distrujet mik e lec'hioù-bevañ, eo diaesoc'h c'hoazh gwelet anezho. E Kreizhamerika e teuont da vezañ ar ralañ e touezh tout o annez, tost-tre da vezañ chaseet eus an takad-mañ.
Boued
kemmañAn Herpida ferv zo ul labous-preizh e-krec’h chadenn ar magañ en e ekosistem (ar c'hoadeier trovanel). Ur c'higdebrer a-zoare eo, anavezet evit debriñ lezireged (ar re tri biz dreist-holl, Bradypus tridactylus) ha marmouzien dre vras, met galloud a ra en em vagañ gant glazarded, laboused all (a-wechoù laboused yaouank eus o spesad memes), krignerien ha givri bihan a-wechoù.
An evn-mañ zo azasaet mat evit chaseal e-kreiz ar ganopienn.
Annez
kemmañBevañ a ra al labous en un takad eus Amerika Latin hag en em astenn eus koadeier Kreizamerika da viz Arc'hantina ha kreisteiz Brazil[2].