Jener an dibennoù-gerioù e brezhoneg

• Marteze emaoc'h o klask ar pennad Listennad gerioù gourel ha gwregel.

Ur jener a vez alies d'an dibennoù-gerioù, ha da re an anvioù-kadarn e brezhoneg evel e meur a yezh, ar yezhoù latin da skouer.

Tri rumm dibennoù

E brezhoneg ez eus tri rumm dibennoù d'an anvioù-kadarn :

• an dibennoù gourel : da skouer, -er, evel en anv labourer

• an dibennoù gwregel : da skouer, -erez, evel en anv krampouezherez

• an dibennoù nepreizh, na gourel na gwregel : ad, ig, vezh. Neuze e vez
  • gourel tiad ha kofad evel ti, ha kof, ha gwregel gwerennad evel gwerenn,
  • gourel paotrig evel paotr, ha gwregel merc’hig evel merc'h,
    • ar baotredigoù, ar merc'hedigoù, evel ar baotred, ar merc'hed
  • gourel devezh evel dez (deiz), ha gwregel nozvezh evel noz.

An dibennoù gourel

• ach, evel e-barzh moc’hach, gallegach (heñvel gant aj).
• ad, pa verk anv ur paotr, eus ur vro a-wechoù: Breizhad, kenvroad, pe ur perzh bennak all harluad, loread
• adur, evel e-barzh aozadur, sevenadur, krouadur (n’eus nemet plijadur, ha magadur hervez tud zo, a zo benel)
• aer (evel er): pesketaer, bezhinaer.
• aj, evel ach, e-barzh evaj
• amant : gwiskamant, gouarnamant (ar c'houarnamant koulskoude e yezh leon);
• an : Amerikan, Italian, pagan
• ard : krennard, duard
• der : tommder, uhelder
• di (evel ti): komiserdi
• ed (evel dibenn unan): kleñved, yec’hed, sec’hed, ha kleved, gweled
• eg,
  • evel anv-yezh: ar brezhoneg, ar c'hembraeg,
  • evel anv-kadarn (un teodeg) savet diwar un anv-gwan (teodek): ur penneg, un troadeg, ur genaoueg, ur c'hofeg, un ezhommeg
    • diouzh ezhomm e vo graet un anv gwregel anezhañ: un deodegez, ur gofegez
• eger : brezhoneger, galleger
• er : kaner, kousker,
• erezh : sonerezh, meulerezh, medisinerezh, politikerezh
• iad : prizoniad (evel ad).
• gan : klemmgan, meulgan (savet diwar kan, ger gourel)
• lec’h : staotlec'h, fouzhlec'h, chomlec'h
• our : beajour
• ter : liester
• ti : abati, prefeti
• va : aerva, c’hoariva
  • van : klemmvan; peurvan, tremenvan (ar memes ger, a orin, eo va ha van);
• ved : kantved, milved.

An dibennoù benel

• adeg, a verk un ober graet gant un toullad tud pe loened:
  • redadeg, bodadeg, harzhadeg, mouezhiadeg;
  • ret e vo ober ar c'hemm etre harzhadennoù (ur c'hi), ha harzhadeg (meur a gi).
  • adegezh : dereadegezh
• adelezh : broadelezh
• adell : kuzhiadell
• adenn : galvadenn, pourmenadenn
• adurezh : deskadurezh
• añs : fiziañs, dismegañs
• antez : karantez, gwellantez
• ded : izelded, uhelded
• edenn, § enn, steredenn
• edigezh : kevredigezh, § idigezh
• eg, pa verk ul lec’h hepken evel e-barzh lanneg*, balaneg*, foenneg*
  • hag ivez aoueg, evel e-barzh deliaoueg, geriaoueg
  • egezh : naonegezh, talvoudegezh
• elezh: santelezh, breizhadelezh, broadelezh
• ell : evel e c’hoariell, skubell, roc’hell, rastell, kontell
• enn, evel e tomatezenn, orañjezenn, (§ ezenn) lêrenn, gwerenn, a servij d'ober anvioù gwregel gant anvioù gourel zo, evel e toenn, mogerenn, krennardenn, ha goude pennrannoù verboù : gortozenn, pedenn, pe anvioù-gwan : tostenn, hanterenn
• entez : paourentez, berrentez
• ez: a servij d'ober anvioù gwregel gant anvioù gourel zo, evel kiez, mestrez, paourez,
  • war-lerc'h an dibenn er : kanerez
  • war-lerc'h an dibenn our: klañvourez
• ezh : pinvidigezh (met gourel eo tiegezh)
• ezenn, unander meur a anv-stroll
• id: beuzid, kistinid
• iezh : kerentiezh, unaniezh, fallagriezh
• igell : karrigell
• igezh : ganidigezh
  • idigezh: savidigezh, tristidigezh
• ikell: troadikell
• ijenn : yenijenn, teñvalijenn
• iz: yaouankiz, frankiz, oberiantiz, ar goantiz;
• nez : furnez, levenez;
• ni : ar gozhni;
  • oni : melkoni, c’hwervoni;
• oniezh : yezhoniezh;
• orzh : liorzh, buorzh;
• ouri : ur verouri;
• ouriezh : yezhouriezh, maenouriezh;
• ted : brasted;
  • usted: efedusted, siriusted, (evel ded ha ted);
• vedenn : un dekvedenn, ur vilvedenn.

Levrlennadur

• Yezhadur bras ar brezhoneg, 1947.
• Geriadur Hemon-Huon, 2005 (pajenn 9).