Ti

Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ.

Un ti (tiez el liester, tier ivez en ul lodenn eus Treger ha Kerne, hag e Bro-Gwened) a reer eus ur savadur graet evit bezañ annezet gant tud. Dre vras e vez graet an tier e danvezioù fetis evel prenn, brikennoù, mein, pri pe vetaloù evit ober ar framm.

Ul loch a reer eus un annez savet gant danvezioù skañvoc'h (brankoù, pileroù prenn).

Un ti a vez dezhañ ur gorread na re vihan na re vras evit pourchas lojeiz d'ur familh pe d'un nebeud familhoù. Pa vez meur a familh o chom e vez kaoz eus ur mellad-ti pe ur c'hendi. Pa vez bihan an ti e vez kaoz eus ur pennti.

En ur ster ledanaet eo ivez an ti kement savadur bras pe vihan hag e vez graet ennañ un obererezh bennak resisaet el lavarenn, ti-skol da skouer, ha peurvuiañ ne vez ket a lojeiz e-barzh.

Un nebeud skouerioù tier dre ar bed
Tier hengounel en ur gêriadenn e Bejaia e Kabilia (Aljeria).
Un ti modern en Alamagn.
Un ti standard e Ghana.
Un ti da vare "Belle Époque" e Ploiești, Roumania.
Un ti khmer e Kambodia.

Lodennoù an tiez

Goloet e vez an tier gant un doenn a c'hall bezañ e sklent, e teol pe c'hoazh e soul. Mogerioù zo tro-dro dezhañ. Estajoù a c'hall bezañ ivez : rez-an-douar (ha rez-al-liorzh a-wechoù), estaj kentañ, eil estaj, trede estaj, hag all. Ar salioù a gaver alies en un ti eo ar gegin, ar saloñs, ar gambr, ar sal-dour. Un nor ha prenestroù zo ivez.

Istor savouriezh an tiez

Lunell un ti en neolitik en Europa

Er ragistor ne oant nemet foukennoù graet gant koad ha fank, e brik a-wechoù. En Henamzer e oa ar villa romana]] ti un domani er maezioù evit an uhelidi. Er Grennamzer e oa tier ar c'hêrioù e koad dreist-holl, e mein en XII^vet kantved hag en XIII^vet kantved, hag e bannoù-koad er [[XIVvet kantved}} hag er XV^vet kantved.

Er marevezh modern e voe implijet ar brik dreist-holl en Europa an Norzh. En XVIII^vet kantved e voe savet tiez kaer evit ar vourc'hizelezh nevez. Er marevezh a-vremañ e oa tier klet e karterioù ar vourc'hizien, tier bihanoc'h evit ar varc'hadourien hag an artizaned, tier marc'had-mat evit ar re all, da skouer er c'heodedoù micherour. En XX^vet kantved e teuas an tier da vezañ kletoc'h evit muioc'h a dud. En XXI^vet kantved e klasker, er broioù pinvidik da nebeutañ, kaout tier padus evit abegoù ekologel.