Kalifornia (California e saozneg, stumm ofisiel diwar ar spagnoleg) zo unan eus an 50 Stad kevredet a ya d'ober Stadoù-Unanet Amerika. E mervent ar vro emañ, war aod ar Meurvor Habask, en hanternoz da stad Baja California, a zo e gwalarn Mec'hiko.

State of California
Banniel California Siell California
Lesanv : The Golden State
Sturienn : Eureka
Lec'hiadur California
Lec'hiadur e Stadoù-Unanet Amerika
Kêr-benn Sacramento
Kêr vrasañ Los Angeles
Gouarnour Gavin Newsom (D)
Senedourien Dianne Feinstein (D)
Alex Padilla (D)
Yezh(où) ofisiel Saozneg
Gorread 410,000 km² (3e)
 • Douar 404,288 km²
 • Dour 20,047 km² (4.7%)
Poblañs (bloaz 2000)
 • Poblañs 39,536,653 (2017, braspriziet) (1)
 • Stankter 92,6 /km² (11vet)
 • Korvoder dre diegezh $66,636; (13vet)
Degemeret en Unaniezh
 • Deiziad 9 a viz Du, 1850
 • Urzh 31
Gwerzhid-eur Pacific: UTC-8/-7
Ledred 32°30'N da 42°N
Hedred 114°8'K da 124°24'K
Hirder 400 km
Ledander 1,240 km
Uhelder
 • Lec'h Uhelañ Mount Whitney
 • Uhelañ 4421 m
 • Krenn 884 m
 • Izelañ -86 m
Berradurioù
 • USPS (post) CA
 • ISO 3166-2 US-CA
Kenrouedad www.ca.gov

En he 410 000 km² ez eus tost da 40 milion a dud o chom, gant se ez eo ar stad pobletañ e SUA, hag an trede brasañ. Sacramento eo e gêr-benn, ha Los Angeles e gêr brasañ.

Istor kemmañ

Indianed amerikan, an henvroidi, o deus poblet ar vro, betek ma krogas trevadennerezh an Europeaned e 1769 pa zegouezhas ar Spagnoled war an aodoù. Ul lodenn eus Mec'hiko e teuas Kalifornia da vezañ da vare dizalc'hidigezh ar vro-se diouzh Spagn e 1820. Ne oa bet diorroadur ebet a-raok ma voe aloubet ar vro gant 500 soudard ha moraer stadunanat da vare ar Brezel etre Mec'hiko hag ar Stadoù-Unanet (1846-1848).

Gant feur-emglev Guadalupe Hidalgo e c'hellas ar Stadoù-Unanet prenañ an takad digant ar gollerien. Raktal goude e tesachas ar Fardadeg war an aour 90 000 envroad o tont eus ar Stadoù-Unanet, ha staliet e voe Kalifornia da 31vet Stad an Unaniezh d'an 9 a viz Gwengolo 1850.

Armerzh kemmañ

Kreñvoc'h eo Kalifornia eget 5 eus an armerzhioù pennañ er bed o vezañ ma tegas-eñ 13% eus produadur broadel gros ar Stadoù-Unanet (13 trilion a zollaroù). An obererezhioù armerzhel pennañ eo ar gounezerezh, an dudi, ar greanterezh skañv hag an touristerezh.

Takadoù armerzhel eo Hollywood e-kichen kêr Los Angeles (sinema), an Draoñienn greiz (gounezerezh), Silicon Valley (urzhiataerezh ha teknologiezh uhel) ha Bro ar gwiniegoù (gwin).

Kêrioù Kalifornia kemmañ

1 Los Angeles 3,845,541
2 San Diego 1,359,132
3 San Jose 945,942
4 San Francisco 808,977
5 Fresno 505,479
6 Sacramento 500,189
7 Longbeach 462 257
8 Oakland 446,901
9 Bakersfield 333,819
Rannadurioù Stadoù-Unanet Amerika  
Stadoù: AlabamaAlaskaArizonaArkansasColoradoConnecticutDelawareFloridaGeorgiaHawaiiIdahoIllinoisIndianaIowaKaliforniaKansasKentuckyLouisianaMaineMarylandMassachusettsMichiganMinnesotaMississippiMissouriMontanaNebraskaNevadaNew HampshireNew JerseyNew MexicoNew YorkNorth CarolinaNorth DakotaOhioOklahomaOregonPennsylvaniaRhode IslandSouth CarolinaSouth DakotaTennesseeTexasUtahVermontVirginiaWashingtonWest VirginiaWisconsinWyoming
Distrig kevreadel: Distrig Columbia
Tiriadoù hag Inizi: GuamInizi Gwerc'h ar Stadoù-UnanetInizi Mariana an NorzhPuerto RicoSamoa Amerikan
Inizi bihan: Enez BakerEnez HowlandEnez JarvisAtoll JohnstonKarreg KingmanAtoll MidwayEnez NavassaAtoll PalmyraEnez Wake