Kastell Montsegur
Kastell Montsegur zo ur c'hastell e kumun Montsegur, e departamant an Ariège, en Okitania. Emañ e krec'h ur menez 1207 m a uhelder, nepell diouzh ar Pireneoù, un 20 km bennak diouzh kêr Fois. Ne chom nemet rivinoù eus ar c’hastell, met brudet eo abalamour d’e istor.
Istor
kemmañGouzout a reer e oa ur c'hastell eno a oa o kouezhañ en e boull e 1204. Adsavet e voe e 1232 gant un aotrou eus ar c'horn, Raimon de Perelha. Ouzhpenn kastell an aotrou e oa ivez tiez bodet tro-dro, kelc'hiet gant mogerioù-difenn. Ur repu e oa ar geriadenn-se evit ar Gatared, anezho feizidi ur ranngredenn gristen eus ar Grennamzer, a veze graet an hu warno gant an Iliz katolik. Deuet e oa Montsegur, evit gwir, da vezañ kêr-benn an Iliz katar. E-pad ar Groaziadeg a-enep Albiziz, renet gant roue Bro-C'hall ha gant an Iliz katolik, e voe lakaet seziz war Montsegur gant arme ar roue, meur a wech. N’eo nemet ar pevare gwech e teuas a-benn soudarded senesal Carcassona, kaset gant ar roue Loeiz IX da lakaat o c'hrabanoù war Montsegur. E-pad meur a viz, eus miz Mae 1243 da viz Meurzh 1244, e voe gronnet Montsegur gant 10 000 soudard eus arme ar roue. Kodianañ a reas Pèire Rogièr de Mirapeis (Pierre-Roger de Mirepoix) a oa e penn difennerien Montsegur, e miz Meurzh 1244. Ar re eus annezidi ar geriadenn n'o doa ket asantet dinac'h o feiz hag en em zaskor a voe lazhet holl gant o argaderien d'ar 16 a viz Meurzh : 225 den, bras ha bihan a voe losket en un tantad bras…
Dismantret e voe ar geriadenn hag ar c'hastell. Hogen adsavet e voe ur c'hastell all goude da reiñ bod da soudarded ar roue, a eveshae ac'haleno harzoù Bro-C'hall, betek Feur-emglev ar Pireneoù, e 1659. Da neuze e voe kaset an harzoù-se pelloc'h er c'hreisteiz ha dilezet e voe ar c'hastell tamm-ha-tamm. Lakaet e voe kastell Montsegur da vonumant istorel e 1875. E 1947 e voe kroget da gempenn ar savadur. Bremañ eo brudet-bras ar c'hastell e-touez brogarourien Okitania, evel un arouez eus aloubidigezh o bro. Ur ganaouenn anvet Montsegur zo bet savet gant ar c'haner okitanek Claudi Martí. Bep bloaz e vez emsaverien o’n em vodañ eno e miz Meurzh e koun an darvoudoù-se. Meur a gredenn zo ivez diwar-benn Montsegur : hervez unan anezho e vije bet kuzhet eno teñzor an Iliz katar ; hervez unan all e vije bet, en teñzor-se, ar Graal Santel, ha meur a skrid zo bet savet war an dra-se.