Sifroù arabek

Ur pennad eus an heuliad
Reizhiadoù niveriñ
eo ar pennad-mañ.

Sifroù arabek

Niveradurioù

arabek – armenianek

babilon – sinaek

koptek – egiptek

etiopiek – gresianek

gotek – hebraek

India – japanek

maya – mongol

nesan – roman

slav – thailandek

lec’hiadel

Ar sifroù a lavarer arabek zo, e gwirionez sifroù bet ijinet en India. En Europa int bet implijet da gentañ e rouantelezh Bro-C’hall a-raok ma voe ledanaet o implij d'ar c’hevandir ha, goude-se, d'ar bed a-bezh. Deskrivet int bet en unan eus oberennoù Al-Khuwarizmi hag en em gavet int bet en Europa dre Andalouzia ar Vuzulmaned e-tro dibenn an X^vet kantved. A-drugarez da zoare kelenn ar jediñ war abakennoù gant an Arabed eo bet treuzkaset ar ouiziegezh-se. Un testeni spann eus an dra-se a gaver war al Liber abaci savet gant Fibonacci, er bloaz 1202. Logogrammoù zo eus ar sifroù arabek.

N'eo ken nemet en XII^vet kantved ma voe kroget gant Europiz da implijout ar sifroù arabek da vat. eus o zu e talc’h an Arabed, gant gwir abeg d'ober sifroù hindi. Er XV^vet kantved eo stabilaet an tres anezho. Setu da-heul un tamm keñveriadenn eus tres a-vremañ hor sifroù "arabek" gant ar re implijet gant an Arabed (pe « sifroù hindi ») ha gant ar sifroù treset e meur a skritur indezek. Hiziv an deiz e ra broioù ar Maghreb (pe ar c’hornôg) gant an tresoù a-vremañ tra ma kendalc’h broioù ar Machrek (pe ar reter kreiz) d'ober gant an doare hengounel. Evit doare eo bet ijinet tres dibar hor sifroù a-vremañ er Marghreb pe en Andalouzia.

Dont a ra ar geer sifr bet implijet da gentañ evit lavaret mann eus an arabeg sifr (أَلصِّفْر ʾaṣ-ṣifr), a dalvez ar goullo. Ar ger zero implijet da-heul e meur a yezh evit envel ar sifr mann a zeu ivez eus ar ger arabek sifr, nemet eo bet amprestet dindan ar stumm zefiro boazet gant Italianed ar XV^vet kantved. Goude-se eo aet zefiro da zero. Sifr zo trodigezh-rik ar 0 sañskriteg pe shunya (शून्य śūnya, « goullo »).

En India eo bet ijinet ar 0 ivez, er (V^vet kantved).

Sifroù arabek

Gwelet ivez