Urzh an Templ

Marc'heien Baour ar C'hrist ha Templ Salomon (e latin: Pauperes commilitones Christi Templique Solomonici), anavezet gwelloc'h dre an anv Urzh an Templ, ha Templourien pe Paotred an Templ, pe c'hoazh Marc'heien an Templ, a veze graet eus e izili, a oa un urzh relijiel ha soudardel bet savet d'an 22 a viz Genver 1129 a-benn gwareziñ ha sikour ar birc'hirined a yae da Jeruzalem da vare Brezelioù ar Groaz. Padout a ray an urzh tost da zaou gantved a-raok bezañ divodet gant ar pab Klemañs V d’an 13 a viz Meurzh 1312. Pledet en doa kalz Urzh an Templ gant an arc'hant hag un aozadur kreñv a oa bet savet ganto a-dreuz ar broioù kristen gant ur rouedad lec'hioù anvet komandirioù, hag a oa un egin sistem bankerezh ha lec'hioù kreñv koulz en Europa hag en Douar Santel.

Ur Siell eus Marc'heien an Templ, gant skeudenn vrudet daou varc'heg war ul loen-kezeg hepken, un arouez eus o faourentez. E latin hag e gregach emañ ar skrid, Sigillum Militum Xpisti: gant ur groaz da heul (da lavaret eo "Siell Soudarded ar C'hrist”).

Diwezh an Urzh

Liammet start e oa berzh mat an Demplourien ouzh Brezelioù ar Groaz. Pa oa bet kollet an Douar Santel ez eas brud vat an urzh war zisteraat. Brudoù a redas war lidoù kuzh degemer evit an izili nevez, ha roue ar Frañs, Fulup IV, a zlee arc'hant bras dezho, a gavas e dro hag a bouezas war ar Pab Klemañs V evit ma vije graet un dra bennak a-enep dezho. E 1307 e voe lakaet ar c'hrog war ur bern templourien e Rouantelezh ar Frañs, boureviet a-benn diskuliañ traoù gaou, ha barnet da vezañ devet ent-bev. E-pad bloavezhioù e talc'has start Fulup IV war ar Pab evit ma tivodfe hemañ an Urzh, ar pezh a reas a-benn ar fin er bloaz 1312. Er bloaz 2002 ez eus bet adkavet un diell orin a lavar e oa bet digabluzet e-kuzh renerien an Urzh gant ar Pab Klemañs V.

Ar vistri veur

#	Ardamez	Anv	Amzer e karg
1.		Hugues de Payns	1118-1136
2.		Robert de Craon	1136-1147
3.		Everard des Barres	1147-1151
4.		Bernard de Tremelay	1151-1153
5.		André de Montbard	1153-1156
6.		Bertrand de Blanchefort	1156-1169
7.		Philippe de Milly	1169-1171
8.		Eudes de Saint-Amand	1171-1179
9.		Arnau de Torroja	1181-1184
10.		Gerard de Ridefort	1185-1189
11.		Robert de Sablé	1191-1193
12.		Gilbert Erill	1193-1200
13.		Phillipe de Plessis	1201-1208
14.		Guillaume de Chartres	1209-1219
15.		Pedro de Montaigu	1218-1232
16.		Armand de Périgord	1232-1244
17.		Richard de Bures (Arvarus)	1244/5-1247
18.		Guillaume de Sonnac	1247-1250
19.		Renaud de Vichiers	1250-1256
20.		Thomas Bérard	1256-1273
21.		Guillaume de Beaujeu	1273-1291
22.		Thibaud Gaudin	1291-1292
23.		Jacques de Molay	1292-1314