Danvez Bro-C'hall
Danvez Bro-C'hall (Matière de France e galleg) pe c'hoazh « Kelc'hiad karolingat » (Cycle carolingien) a vez lavaret eus danvez al lennegezh ma konter troioù-kaer kompagnuned Karl Veur.
An danvez-se a zo anezhañ an holl vojennoù eus Bro-C'hall pe eus Kornogeuropa : Italia ha Bro-Saoz dreist-holl, hag eus Lec'hlenn ivez, skrivet pe e galleg krennamzerel pe e yezhoù all.
Tudennoù kemmañ
Setu tudennoù brudetañ danvez Bro-C'hall :
- Charlemagn, pe Karl-Veur, an impalaer brezelour ;
- Roland, an haroz, niz d'an impalaer ;
- an dug Naymes de Bavière ;
- an arc'heskob Turpin ;
- Olivier (skoedour), skoedour an impalaer ;
- Ogier an Danad, marc'heg ;
- an Daouzek Par ;
- Aymeri de Narbonne
- Fierabras, ur Sarrazin ;
- Bayard (marc'h), marc'h gell hud ar Pevar Mab Emon, a vo roet e anv d'ur bern kezeg e Breizh-Izel;
- Oberon, a awenas Shakespeare.
Danvez Bro-C'hall war an diwezhadoù kemmañ
Goude marevezh ar c'hurwerzioù (chansons de geste) ne varvas ket danvez Bro-C'hall. Brudet eo an oberennoù italianek awenet ganto, re Matteo Maria Boiardo, ha Ludovico Ariosto, hag un toullad re all disteroc'h o brud. Ar barzhonegoù Orlando innamorato ("Roland en karantez") hag Orlando furioso ("Roland droug ennañ") zo awenet gant ar chansons de geste. Ha ganto eo e voe awenet goude Edmund Spenser pa skrivas The Faerie Queene,[1] petra bennak ma n'eo ket Danvez Bro-C'hall da vat, dre ma c'hoarvez an istor en ur vro a faltazi.
Danevelloù all a gaver en norseg, gant Karlamagnus Saga skrivet en XIIIvet kantved e Norge;[2] hag ennañ un deverrañ eus penndanevelloù ar c'helc'hiad. E gwirionez, a-raok advrud mojenn Arzhur en XIXvet kantved e oa ken bras all brud Danvez Bro-C'hall.
Skiant-faltazi kemmañ
Bihanoc'h eo brud Danvez Bro-C'hall el lennegezh skiant-faltazi eget hini Danvez Breizh.(Daveoù a vank)
- L. Sprague de Camp ha Fletcher Pratt o deus diazezet unan eus istorioù Harold Shea (The Castle of Iron) er bed-se[3].
- Poul Anderson en deus skrivet Three Hearts and Three Lions a zo gwiriziennet en danvez-se[4].
- Il cavaliere inesistente, romant italianek gant Italo Calvino e 1959[5].
Notennoù kemmañ
- ↑ Giardina, Henry. "Mad with Desire (Kind Of)", The Paris Review, June 24, 2014
- ↑ Ker, W.P., "Metrical Romances, 1200–1500", The Cambridge History of English and American Literature Vol. I, (1907–21)
- ↑ (en) L. Sprague de Camp & Fletcher Pratt, The Castle of Iron, New York Gnome Press, 1950, (ISBN 978-1-121-24569-3)
- ↑ (en) Poul Anderson, Three Hearts and Three Lions, Ace, 1984, (ISBN 978-0-441-80822-9)
- ↑ (it) Italio Calvino, Il cavaliere inesistante, Mondadori, 2010, (ISBN 978-88-04-59888-6)