Herodez Veur

Ur pennad Herodez zo ivez.

Herodez (hebraeg הוֹרְדוֹס Hordos, henc'hresianeg: ἡρῴδης), pe Herodez Veur, pe Herodez Iañ (-73, -4), a oa ur roue a oa sujet d'ar Romaned, hag a renas e Judea, eus 37 kent JK betek ar bloaz -4, en ur rouantelezhig sujet d'ar Romaned, e kêr Jeriko, war-lerc'h Antigonus II. Anavezet eo dre skridoù Flavius Josephus.

Pezh moneiz kouevr eus Herodez Veur.

Herodez Veur, taolenn gant Théophile Lybaert.

Mab e oa da Antipater ha Cypros. Lakaet e voe da roue Jeruzalem gant ar Romaned. Tennañ a reas galloud digant ar veleien a rene e Judea abaoe Savidigezh an Eil Templ.

Lakaat a reas lazhañ e wreg Mariamne ha meur a hini eus he bugale, evit mirout a gaout kevezerien.

Er bloavezh -4, e Jeruzalem, pa oa Herodez war e dalaroù, ez eas farizianed yaouank da dennañ erer al lejionoù roman, hag int da emgannañ ouzh kazarn roman Jeruzalem. Ha Herodez da c'houlenn lakaat d'ar marv ar farizianed o devoa graet an torfed ouzh an erer roman, ma voent losket en o bev d'an 12 a viz Meurzh.

Pa varvas Herodez e voe rannet e rouantelezh etre peder lodenn pe tetrarkiezh:

• ar gentañ d'e c'hoar Salome, hag ar re all etre e vibien
• an eil d'e vab Herodez Arc'helaos (Judea),
• an trede d'e vab Herodez Antipas (Galilea ha Perea)
• ar pevare da Herodez Filipos II (Transjordania).

Dimezioù ha bugale

Brudet e oa e grizded. En Aviel Mazhev eo-eñ a c'houlenn lazhañ ar vugale dindan daou vloaz dre ma oa bet embannet gant ar Furien e oa ganet « roue ar Yuzevien », ha sed ar pezh zo anvet Lazhadeg an Inosanted, pe Lazahadeg an Dianteged Wenn.

E vugale

• Herodez Arc'helaos ( 23 kent JK - 18 ), mab dezhañ, etnark Samaria, Judea, Idumea.
• Herodez Antipas (-21, 39), tetrark Galilea ha Perea. Mab e oa da Herodez Veur. Eil pried Herodias e oa. Eñ an hini a c'hourc'hemennas marv Yann ar Badezour hervez an Testamant Nevez.
• Herodez Filipos, anv daou vab all da Herodez Veur.
  • Herodez Filipos Iañ, a oa mab da Mariamne, trede gwreg ar roue Herodez Veur. Tad Salome e oa.
  • Herodez Filipos II (4 kent JK - 34), a oa mab da Gleopatra, pempvet gwreg ar roue Herodez Veur, a voe tetrark Iturea ha Trachonitis. Kentañ pried Salome e voe.

Euredoù ha diskennidi

Alc'hwez arouezioù & talvoudegezh
+ = dimezet da
| = o tiskenn eus
../——— = breur pe c'hoar da
m. = merc’h
g. = bet ganet e
t. = tremenet e, marvet e
d. = bet dimezet da
? = dianav pe nompas lakaet en daolenn

Herodez Veur + Doris
    |
   Antipater
   t. -4?

Herodez Veur + Mariamne Iañ,  t. -29?, m. Aleksandr.
    |
 —————————————————————————————————————————————
 |   |   |      |
Aristoboulos Aleksandr Salampsio + Fasael Kypros
d -7?  d -7?    |    d. Antipater(2)
d.Berenis      Kypros
 |
 ————————————————————————————————————————————————————————————————
 |    |    |    |    |
Mariamne III Herodez III Herodiadez Herodez Agrippa Aristoboulos V
d. he eontr Roue Kalsis  +   Roue Judea
Arc’helaos ?   d.1. Herodez II Boethus    
        he eontr
      2. Herodez Fulup Iañ
        he eontr
      3. Herodez Antipas
        he eontr

Herodez Veur + Mariamne II,  m. Simon ar Beleg-bras.
    |
 —————————————————
 |     |
Herodez II Herodez Fulup Iañ
Boethus

Herodez Veur + Maltake (ur Samaritan)
    |
 ————————————————————————————————————————————————
|         |   |
Herodez Antipas      Archelaus Olimpias
g. -20?
+ Phasaelis,
mh Aretas IV, Roue Arabia
"dispartiet" evit eurediñ :
+ Herodias,
m. Aristoboulos (mab da Herodez Veur)

Herodez Veur + Kleopatra Jeruzalem
    |
 Fulup an Tetrark
   t. 34

• Antipater(2) a oa mab da Jozeb ha Salome
• An deiziadoù gant ? a zle bezañ gwiriet e-keñver an dizoloadennoù nevesañ

Levrlennadur

• Christian-Georges Schwentzel, Hérode le Grand, Pygmalion, Paris, 2011