Kalifiezh an Omeiaded

Kalifiezh an Omeiaded (661–750, en arabeg ٱلْخِلَافَة ٱلْأُمَوِيَّة al-Khilāfah al-ʾUmawīyah) a oa an eil eus ar peder c'halifiezh vras diazezet goude marv Mahomed. Renet e oa ar galifiezh gant dinastiezh an Omeiaded (ٱلْأُمَوِيُّون, al-ʾUmawīyūn, pe بَنُو أُمَيَّة, Banū ʾUmayyah, "mibien Umayyah"). Othman ibn Affan (ren : 644–656), an trede eus kalifed Rashidun, a oa ezel eus ar c'hlann-se ivez. Erruout a reas an dierniezh er galloud gant Muawiya ibn Abi Sufyan, bet e-pad pell gouarnour Siria, a zeuas da vezañ ar c'hwec'hvet kalif goude dibenn ar Fitna kentañ e 661. Goude marv Muawiya e 680 e tigoras stourmoù da c'hounit an tron e-pad an eil Fitna ha kouezhañ a reas ar galloud etre daouarn Marwan Iañ, ezel eus ur skourr all eus ar c'hlann. Siria a chomas kreizenn galloud an Omeiaded ha Damask e oa o c'hêr-benn.

ٱلْخِلَافَة ٱلْأُمَوِيَّة Kalifiezh an Omeiaded
Kalifiezh
↓ 661–750 ↓
Location of Omeiaded Kalifiezh an Omeiaded e 750
Kêr-benn	Damask (661–744) Harran (744–750)
Yezh(où)	ofisiel: arabeg klasel ofisiel e broioù zo betek 700: kopteg, gresianeg, latin, perseg Yezhoù all: arameeg, turkeg, berbereg, romaneg afrikan, mozarabeg, sindeg, jorjieg, prakriteg, kurdeg
Relijion	Islam
Framm politikel	Kalifiezh
Kalif (Amir al-Mu'minin)
- 661–680	Muawiya Iañ (kentañ)
- 744–750	Marwan II (diwezhañ)
Istor
- Emglev Hasan–Muawiya	661
- Dispac'h an Abbasided	750
Gorread
- 720	11 100 000 km2 4 285 734 sq mi
En he raog Heuliet gant Kalifiezh ar Rāšidah Impalaeriezh Bizantion Rouantelezh ar Vizigoted Egzarc'hiezh Afrika Rouantelezh an Aouras Rouantelezh Altava Tierniezh Chacha Impalaeriezh an Heftalited Kalifiezh an Abbasided Emirelezh Córdoba Barghawata Emirelezh Nekor Emirelezh Tlemcen

Kenderc'hel a reas an Omeiaded gant aloubadegoù ar Vuzulmaned. Lakaat a rejont lezenn an Islam da ren e Transoxiana, er Sindh, er Maghreb hag e Ledenez Iberia (Al-Andalus). Pa oa ar galifiezh en he brasañ e oa 11 100 000 km2 dindani, ar pezh a rae anezhi unan eus ar brasañ impalaeriezhoù en Istor e-keñver ar gorread. Diskaret e voe an dynastiezh er pep brasañ eus ar bed islamek gant un emsavadeg renet gant an Abbasided e 750. Ar re a chomas bev en em ziazezas e Córdoba a zeuas da vezañ, dindan stumm un emirelezh hag ur galifiezh goude-se, ur greizenn evit ar skiant, ar vezegiezh, ar brederouriezh hag an ijinadennoù er bed e-doug an Oadvezh aour islamek.

Kalifiezh an Omeiaded a renas war ur boblañs vras, enni meur a genel hag a sevenadur. Aotreet e oa ar gristenien, anezhe ar brasañ niver eus poblañs ar galifiezh c'hoazh, hag ar Yuzevien da gaout o relijion dezhe o-unan met dleet e oa dezhe paeañ un dell (ar jizia) na veze ket paet gant muzulmiz. Ret e oa d'ar re-se paeañ ar zakat, un taos a oa he fal arc'hantañ programmoù skoazell evit mad Muzulmiz. Dindan ar c'hentañ kalifed, e oa dalc'het kargoù uhel gant kristenien. Lod anezhe a oa izili eus tiegezhioù o doa servijet en gouarnamant ar Vizantiz. Implijout kristenien a oa ul lodenn eus ur politikerezh brasoc'h da lakaat ar peoc'h da ren etre ar relijionoù hag a oa hollret rak niverus-kenañ e oa ar gristenien er proviñsoù kemeret, koulz hag e Siria. Ar politikerezh-se a lakaas Mu'awiya da c'hounit brud-vat e-touez e sujidi hag a greñvaas Siria. Sellet e vez alies ouzh marevezh an Omeiaded evel ar prantad ma tiorroas an arz islamek.

Levrlennadur

• Blankinship, Khalid Yahya (1994), The End of the Jihâd State: The Reign of Hishām ibn ʻAbd al-Malik and the Collapse of the Umayyads, Albany, New York: State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-1827-7.
• Beckwith, Christopher I. (1993). The Tibetan Empire in Central Asia: A History of the Struggle for Great Power Among Tibetans, Turks, Arabs, and Chinese During the Early Middle Ages. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-02469-1. 
• Bosworth, C.E. (1993). "Muʿāwiya II". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VII: Mif–Naz. Leiden: E. J. Brill. 268–269. ISBN 978-90-04-09419-2. 
• Christides, Vassilios (2000). "ʿUkba b. Nāfiʿ". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume X: T–U. Leiden: E. J. Brill. 789–790. ISBN 978-90-04-11211-7. 
• (1994) "Were the Qays and Yemen of the Umayyad Period Political Parties?". Der Islam 71 (1): 1–57. DOI:10.1515/islm.1994.71.1.1. ISSN 0021-1818
• (2001) White Banners: Contention in 'Abbasid Syria, 750–880. SUNY Press. ISBN 978-0791448809. 
• Dietrich, Albert (1971). "Al-Ḥadjdjādj b. Yūsuf". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume III: H–Iram. Leiden: E. J. Brill. 39–43. OCLC 495469525. 
• (1981) The Early Islamic Conquests. Princeton : Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-4787-7. 
• Duri, Abd al-Aziz (1965). "Dīwān". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume II: C–G. Leiden: E. J. Brill. 323–327. OCLC 495469475. 
• (2011) Early Islamic Institutions: Administration and Taxation from the Caliphate to the Umayyads and ʿAbbāsids. London and Beirut : I. B. Tauris and Centre for Arab Unity Studies. ISBN 978-1-84885-060-6. 
• Dixon Abd al-Ameer, The Umayyad Caliphate, 65–86/684–705: (A Political Study), Londrez, 1969, SOAS
• Eisener, R. (1997). "Sulaymān b. ʿAbd al-Malik". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume IX: San–Sze. Leiden: E. J. Brill. 821–822. ISBN 978-90-04-10422-8. 
• (1999) Medieval Jerusalem and Islamic Worship: Holy Places, Ceremonies, Pilgrimage, 2nd, Leiden : Brill. ISBN 90-04-10010-5. 
• Elisséeff, Nikita (1965). "Dimashk". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume II: C–G. Leiden: E. J. Brill. 277–291. OCLC 495469475. 
• Gibb, H. A. R. (1923). The Arab Conquests in Central Asia, London: The Royal Asiatic Society. OCLC 499987512.
• Gibb, H. A. R. (1960). "ʿAbd Allāh ibn al-Zubayr". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B. Leiden: E. J. Brill. 54–55. OCLC 495469456. 
• Gibb, H. A. R. (1960). "ʿAbd al-Malik b. Marwān". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B. Leiden: E. J. Brill. 76–77. OCLC 495469456. 
• Gilbert Victoria J., Syria for the Syrians: the rise of Syrian nationalism, 1970-2013., MA, May 2013, Northeastern University
• Grabar, O. (1986). "Kubbat al-Ṣakhra". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume V: Khe–Mahi. Leiden: E. J. Brill. 298–299. ISBN 978-90-04-07819-2. 
• Griffith, Sidney H. (2016). "The Manṣūr Family and Saint John of Damascus: Christians and Muslims in Umayyad Times", Christians and Others in the Umayyad State. Chicago : The Oriental Institute of the University of Chicago. 29–51 p. ISBN 978-1-614910-31-2. 
• Hathaway, Jane (2012). A Tale of Two Factions: Myth, Memory, and Identity in Ottoman Egypt and Yemen. SUNY Press. ISBN 978-0-7914-8610-8. 
• Hawting, Gerald R. (2000). The First Dynasty of Islam: The Umayyad Caliphate AD 661–750 (Second ed.). London and New York: Routledge. ISBN 0-415-24072-7.
• Hawting, G. R. (2000). "Umayyads". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume X: T–U. Leiden: E. J. Brill. 840–847. ISBN 978-90-04-11211-7. 
• Patrom:The History of al-Tabari
• (1994) Islamic Architecture: Form, Function and Meaning. New York : Columbia University Press. ISBN 0-231-10132-5. 
• Hinds, M. (1993). "Muʿāwiya I b. Abī Sufyān". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VII: Mif–Naz. Leiden: E. J. Brill. 263–268. ISBN 978-90-04-09419-2. 
• Holland, Tom (2013). In the Shadow of the Sword The Battle for Global Empire and the End of the Ancient World. Abacus. ISBN 978-0-349-12235-9. 
• (January 2003) "Archaeology and the History of Early Islam: The First Seventy Years". Journal of the Economic and Social History of the Orient 46 (4): 411–436. DOI:10.1163/156852003772914848
• Kaegi, Walter E. (1992). Byzantium and the Early Islamic Conquests. Cambridge : Cambridge University Press. ISBN 0-521-41172-6. 
• (2010) Muslim Expansion and Byzantine Collapse in North Africa. Cambridge : Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-19677-2. 
• Kennedy, Hugh N. (2002). "Al-Walīd (I)". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume XI: W–Z. Leiden: E. J. Brill. 127–128. ISBN 978-90-04-12756-2. 
• Kennedy, Hugh N. (2004). The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century, Second, Harlow : Longman. ISBN 978-0-582-40525-7. 
• (2007a) "1. The Foundations of Conquest", The Great Arab Conquests: How the Spread of Islam Changed the World We Live In. Hachette, UK. ISBN 978-0-306-81728-1. 
• "Umayya b. Abd Shams". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume X: T–U. (2000). Leiden: E. J. Brill. 837–839. ISBN 978-90-04-11211-7. 
• Lévi-Provençal, E. (1993). "Mūsā b. Nuṣayr". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VII: Mif–Naz. Leiden: E. J. Brill. 643–644. ISBN 978-90-04-09419-2. 
• Lilie, Ralph-Johannes (1976). Die byzantinische Reaktion auf die Ausbreitung der Araber. Studien zur Strukturwandlung des byzantinischen Staates im 7. und 8. Jhd. (in de). Munich : Institut für Byzantinistik und Neugriechische Philologie der Universität München. OCLC 797598069. 
• (1997) The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate. Cambridge : Cambridge University Press. ISBN 0-521-56181-7. 
• Hillenbrand, Carole, ed. (1989). The History of al-Ṭabarī, Volume XXVI: The Waning of the Umayyad Caliphate: Prelude to Revolution, A.D. 738–744/A.H. 121–126. SUNY Series in Near Eastern Studies. Albany, New York: State University of New York Press. ISBN 978-0-88706-810-2.
• Talbi, M. (1971). "Ḥassān b. al-Nuʿmān al-Ghassānī". The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume III: H–Iram. Leiden: E. J. Brill. OCLC 495469525. 
• Ochsenwald, William (2004). The Middle East, A History. McGraw Hill. ISBN 978-0-07-244233-5. 
• Hillenbrand, Carole, ed. (1989). The History of al-Ṭabarī, Volume XXIV
• Previté-Orton, C. W. (1971). The Shorter Cambridge Medieval History. Cambridge University Press. 
• Rahman, H.U. (1999). A Chronology Of Islamic History 570–1000 CE. 
• Sanchez, Fernando Lopez (2015). "The Mining, Minting, and Acquisition of Gold in the Roman and Post-Roman World", Ownership and Exploitation of Land and Natural Resources in the Roman World. Oxford University Press. ISBN 9780191795831. 
• (April 1939) "From Persian to Arabic". The American Journal of Semitic Languages and Literatures 56 (2): 175–224. DOI:10.1086/370538
• Ter-Ghewondyan, Aram (1976) [1965]. The Arab Emirates in Bagratid Armenia. Translated by Nina G. Garsoïan. Lisbon: Livraria Bertrand. OCLC 490638192.
• Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society. Stanford, California: Stanford University Press. ISBN 0-8047-2630-2.
• Wellhausen, Julius (1927). The Arab Kingdom and its Fall. Translated by Margaret Graham Weir. Calcutta: University of Calcutta. OCLC 752790641.