Kan broadel Ukraina
Kan broadel Ukraina, anavet dre e werzenn gentañ : Ще не вмерла України і слава, і воля Shche ne vmerla Ukrainy i slava, i volia ("Klod ha frankiz/youl Ukraina n'int ket marv c'hoazh") eo kan broadel Ukraina hag unan eus arouezioù ar Stad a-gevret gant he banniel.
Kan broadel Ukraina | |
---|---|
| |
Riez | Ukraina |
Anv orin | Ще не вмерла Україна
Shche ne vmerla Ukrayina |
Skrid | Pavlo Chubynskyi |
Bloaz | 1862 |
Sonerezh | Mykhailo Verbytskyi |
Bloaz | 1863 |
| |
Ofisiel | 15 Genver 1992 (sonerezh)[1] |
| |
En e raok | Kan broadel Republik Soviedel Ukrainat |
Deveret eo ar pozioù eus gwerzenn gentañ ha diskan ar varzhoneg vroadelour Ще не вмерла Україна Shche ne vmerla Ukraina bet skrivet e 1862 gant an tudour ukrainat Pavlo Chubynskyi (1839-1884). Er bloaz 1863 e voe lakaet sonerezh da heul ar skrid gant ar beleg ha sonaozour Mykhailo Verbytskyi (1815-1870). Bloaz war-lerc'h e voe kanet war leurenn an Teatr Ukrainskoi Besidy e Lviv[3]
Kan broadel Republik Poblel Ukrania e oa bet e deroù an XXvet kantved, pa glaske Ukraina bezañ dizalc'h ha sevel ur Stad diwar diriadoù a oa en Aostria-Hungaria, en Impalaeriezh Rusia hag e Polonia. Kan broadel Republik Poblel Ukraina ar C'hornôg (1918-1919) e voe ivez, koulz ha hini ar rannvro anvet "Ukraina ar C'harpatoù" e Tchekoslovakia (1938-1939).
Goude an dizalc'hiezh diouzh URSS e 1991 e voe aozet ur genstrivadeg evit reiñ ur c'han broadel d'ar Stad nevez. Unan eus ar c'hanoù kinniget e voe За Україну Za Ukrainu "Evit Ukraina" gant ar skrivagner hag aktour Mykola Voronyi (1871-1938). D'ar 15 a viz Genver 1992 avat e voe diuzet Shche ne vmerla Ukraina ent-ofisiel gant ar Parlamant, ha Shche ne vmerla Ukrainy i slava, i volia a voe lakaet da gan broadel ofisiel d'ar 6 a viz Meurzh 2003.
Istor
kemmañEn diskaramzer 1862 e voe aozet komzoù kan broadel Ukraina gant Pavlo Chubynskyi, a voe hep mar ebet levezonet gant pozioù hini Polonia, Jeszcze Polska nie zginęła, "Polonia n'eo ket marv c'hoazh", a voe aozet e 1797 ; anavet-mat e oa ar c'han polonek er broadoù a oa e Republik an Div Vroad[4].
Buan e voe degemeret gant brogarourien Ukraina, ar pezh a lakaas penn Archeriezh Rusia, ar priñs Vasily Dolgorov (1804-1868) da harluiñ P. Chubynskyi da C'houarnelezh Arc'hangelsk war zigarez m'en devoa ul « levezon dañjerus war speredoù an dud »[5].
Kentañ gwech ma voe embannet ar varzhoneg ent-ofisiel e voe e pevare niverenn ar gazetenn Meta e Lviv[5], e kornôg Ukraina ; buan e voe brudet er c'horn-bro, ken e voe merket gant ur beleg ortodoks, Mykhailo Verbytskyi, a oa unan eus sonaozourien vrudetañ Ukraina ; mennet e voe da lakaat sonerezh war ar varzhoneg[6]. Er bloaz 1864 e voe kanet evit ar wech kentañ dirak selaouerien e c'hoariva Lviv, hag e 1865 e voe embannet ar sonerezh a-gevret gant ar pozioù[7].
-
Pavlo Chubynskyi
-
Mykhailo Verbytskyi
Kanet e voe Shche ne vmerla Ukraina e New York gant Mykhailo Zazuliak, un enbroad eus Lviv e 1915[8]. Unan eus enrolladennoù kentañ ar c'han ukrainek a voe embannet war ur bladenn gant Columbia Phonograph Company e 1916[9]
Ne voe ket lakaet ar c'han da hini broadel ur Stad kent 1917, ar bloaz ma voe degemeret gant Republik Poblel Ukraina[10],[11]
Goude ganedigezh URSS d'an 30 a viz Kerzu 1922 e voe berzet Shche ne vmerla Ukraina gant Soviediz ; pelloc'h ec'h aotrejont ma vefe ur c'han broadel da bep Republik soviedel, nemet e voe nac'het hini Ukraina evit mougañ c'hoant aduidi an dizalc'hiezh. E 1939 e voe degemeret ar c'han da hini Ukraina ar C'harpatoù[12]
Adalek dizalc'hiezh Ukraina e 1992 e voe diuzet Shche ne vmerla Ukraina ent-ofisiel gant ar Verkhovna Rada, Parlamant Ukraina, ha lakaet er Vonreizh ; komzoù Shche ne vmerla Ukraina a voe kemmet e Shche ne vmerla Ukrainy i slava, i volia ha lakaet da gan broadel ofisiel d'ar 6 a viz Meurzh 2003.
Da gan dispac'hel e troas ar c'han broadel da-geñver manifestadegoù Leurgêr Maidan e Kyiv adalek miz Du 2013 ; da heul an darvoudoù-se e tisklêrias 25,3% muioc'h a Ukrainiz bezañ a-du gant kan broadel Ukraina[13].
Da heul aloubadeg Ukraina gant Rusia e 2022 e voe sonet Shche ne vmerla Ukrainy i slava, i volia gant meur a laz en Europa hag en SUA evit merkañ o c'hengred gant ar vro[14] ; da-geñver meur a zarvoudenn er sportoù e voe kanet ivez.
Pozioù
kemmañЩе не вмерла Україна Shche ne vmerla Ukraina "Ukraina n'eo ket marv" a zegas da soñj Ukrainiz o stourm evit o broadelezh hag o dizalc'hiezh?
Pozioù ofisiel
kemmañUkraineg | Romanekadur | Brezhoneg |
---|---|---|
Ще не вмерла України і слава, і воля, |
Shche ne vmerla Ukrayiny i slava, i volya, |
Klod Ukraina n'eo ket marv c'hoazh, na n'eo he youl, |
Pozioù nann ofisiel a-vremañ
kemmañSetu amañ ar gentel a vez kanet an aliesañ gant Ukrainiz ; e lizherennoù stouet emañ an diforc'hioù diouzh ar c'han obroadel ofisiel.
Ukraineg | Romanekadur | Brezhoneg |
---|---|---|
Ще не вмерла України ні слава, ні воля. |
Shche ne vmerla Ukrayiny ni slava, ni volya |
Na klod na youl Ukraina n'int marv. |
Levrlennadur
kemmañ- (en) Bristow, Michael Jamison. National Anthems of the World. London : Cassell, 2006 (ISBN 978-0-304-36826-6)
- (en) Hang, Xing. Encyclopedia of National Anthems. Lanham : Scarecrow Press, 2003 (ISBN 978-0-8108-4847-4)
- (en) Hrytsak, Yaroslav. On Sails and Gales, and Ships Driving in Various Directions: Post-Soviet Ukraine as a Test Case for the Meso-Area Concept. In : Matsuzato, Kimitaka, Emerging Meso-areas in the Former Socialist Countries: histories revised or improvised?. Sapporo : Hokkaido University, 2005, pp. 57-58 (ISBN 978-4-938637-35-4)
- (en) Kubijovyč, Volodymyr. Ukraine: A Concise Encyclopedia, levrenn 2. Toronto : University of Toronto Press, 1969 (ISBN 978-0-8020-3261-4)
- (en) Magocsi, Paul Robert. A History of Ukraine – The Land and Its Peoples, p. 401. Toronto : University of Toronto Press, 2010 (ISBN 978-1-4426-4085-6)
- (en) Struk, Danylo Husar. Verbytskyi, Mykhailo. In : Encyclopedia of Ukraine', levrenn 5, p. 581. Toronto : University of Toronto Press, 1993 (ISBN 978-0-8020-3010-8)
Gwelet ivez
kemmañLiammoù diavaez
kemmañ- (en) Sonerezh skrivet ha sonet @ IMSLP. Kavet : 03 Meu 24.
Notennoù
kemmañ- ↑ (uk) Про Державний гімн України | від 15.01.1992 № 2042-XII. Kavet : 03 Meu 24.
- ↑ (uk) Про Державний Гімн України | від 06.03.2003 № 602-IV. Kavet : 03 Meu 24.
- ↑ Bristow, 2006, p. 570.
- ↑ (en) Hrytsak, 2005, pp. 57-58
- ↑ 5,0 ha5,1 (en) 'Pavlo Platonovich Chubynsky – National Technical University of Ukraine. Kavet : 05 Meu 34.
- ↑ Struk, 1993, p. 581.
- ↑ Magocsi, 2010, p. 401.
- ↑ (uk) Маловідомі сторінки із життя Михайла Зазуляка "Pajennoù nebeut anavet eus buhez Mykhailo Zazuliak" @ MICT Online. Kavet : 03 Meu 24.
- ↑ (uk) У Інтернеті набирає популярність аудіозапис гімну України 1916 року "Un enrolladenn eus kan broadel Ukraina e 1916 zo o c'hounit brud war an Internet". Kavet : 03 Meu 24.
- ↑ Hang, 2003, p. 645.
- ↑ Kubijovyč, 1969, p. 37.
- ↑ (uk) Карпатська Україна "Ukraina ar C'harpatoù" (1939) @ YouTube. Kavet : 03 Meu 24.
- ↑ (en) Kulyk, Volodymyr (2016). National Identity in Ukraine: Impact of Euromaidan and the War. In : 'Europe-Asia Studies Levrenn 68, niv. 4, pp. 588-608. Kavet : 03 Meu 24.
- ↑ (en) 'Video of the Day: orchestras across Europe perform Ukrainian anthem @ Gramophone. Kavet : 03 Meu 24.