Artemis
Artemis (henc'hresianeg : Ἄρτεμις Ártemis) e oa doueez an hemolc'h hag al loar en Henc'hres. Diana e oa gant ar Romaned.
An doueez kemmañ
Merc'h eo d'an doue Zeus ha da Leto ha c'hoar eo da Apollon doue an heol.
He bugaleaj kemmañ
Pa oa tri bloaz, hervez ur varzhoneg gant Kallimac'hos, e c'houlennas Artemis digant he zad Zeus, p'edo-hi war e varlenn, reiñ tri c'hoant dezhi. Da gentañ e c'houlennas chom hep dimeziñ, kaout chas da vont d'he heul ha kirvi da sterniañ ouzh he c'harr, ha nimfezed da c'hoari ganto. Ha Zeus da reiñ dezhi he c'hoant, hag an "tri-ugent plac'hig, merc'hed Okeanos", a rankas chom gwerc'hezed hervez he flijadur.
Mojennoù kemmañ
Kallisto kemmañ
Kallisto a oa un nimfenn, kompagnunez da Artemis, a voe diwerc'hezet gant Zeus dre widre, gwisket gantañ tres Apollon, pe hervez mojennoù all hini Artemis hec'h-unan (gevelled e oa Apollon hag Artemis). Droug en doueez (dre warizi marteze), ma voe troet Kallisto gant Artemis en un arzhez. Lod a lavar eo gant Hera, ken gwarizius all, lod a lavar eo gant Zeus, evit he gwareziñ. Ur mab he doe Kallisto diwar-lerc'h an nozvezh-se, Arkas e anv, ha dont a reas da vezañ roue Arkadia. Un deiz m'edo-eñ o chaseal e c'hoantaas lazhañ un arzhez hag a oa e vamm. Mirout outañ a reas Zeus, pe Artemis gouez da lod. Kaset e voent o-daou, mamm ha mab, d'an oabl, e-lec'h ma splannont o-daou, ar vamm evel Ursa Major hag he mab evel Ursa Minor. Hervez mojennoù all e vije bet lazhet an arzhez gant ur saezh tennet gant Artemis.
An Doueez werc'h kemmañ
Evel Athena hag Hestia eo ur werc'hez an doueez Artemis. Betek an XIXvet kantved e veze gwelet evel un doueez c'hlan ha diorged hepmui. Nac'h a ra kentoc'h an darempred gant ar baotred. Kastizañ a ra
Arouezioù kemmañ
- Gwelet e vez gant ur wareg, ha gant loened, un heizez peurvuiañ.
Nevedoù kemmañ
- Brudet e oa Templ Artemis en Efesos, unan eus Seizh Marzh ar Bed;
- Lenn Stymfalos en Arkadia;
- Neved Olbia e Hyères;
- Neved Artemis Orthia e Sparta.
Levrioù kemmañ
- Burkert, Walter, 1985. Greek Religion (Cambridge:Harvard University Press)
- Graves, Robert (1955) 1960. The Greek Myths (Penguin)
- Kerenyi, Karl, 1951. The Gods of the Greeks
Liammoù diavaez kemmañ
- (en) Theoi Project, Artemis : diwar-benn Artemis er skridoù kozh eus Hellaz pe Roma, skeudennoù arzel.
- (en) Meulgan da Artemis – Doueez Werc’h an Hemolc’h
- (en) Geriadur an hendraoù roman ha gresian (1890) (emb. G. E. Marindin, William Smith, LLD, William Wayte)
An Dodekatheon |
Zeus | Hera | Poseidon | Hestia | Demeter | Afrodite Athena | Apollon | Artemis | Ares | Hefaistos | Hermes |