Lukian Samosata

Lukian Samosata (Λουκιανός ο Σαμοσατεύς / Loukianós e gregach, Lucianus e latin) a veve en Eil kantved, ganet war-dro 125, marvet war-lerc'h 180, a oa ur retorikour asiriat, da lavarout eo aramaeger a orin, hag ur skrivagner hellazek. Fent ha flemm ha gaver en he skridoù.
Kizeller e vije bet ivez, ha beajiñ a reas dre an imapalaeriezh roman.

Lukian Samosata, engravadur gant William Faithorne, munud.

E vuhezAozañ

N'eur ket evit gwiriañ kement tra zo bet kontet diwar e benn. Eñ a lare e oa ganet e Samosata, e rouantelezh Kommagene, a oa bet enteuzet en Impalaeriezh roman, hag a oa ur rann eus Siria. Lakaet e oa bet da zeskiñ ar c'hizellerezh gant breur e vamm, met paouez a reas adalek ar gentel gentañ.

Beuzet e voe bro e gavell gant ar stankell Atatürk e 1989. En e oberenn e lavar bout sirian^[1] "Assyrian" ha "barbarian", da ziskouez marteze e oa "eus ar bobl semitek ha n'eo ket eus an Hellaziz a oa deuet da chom da Samosata^[2].

OberennoùAozañ

N'en deus ket gallet skrivañ ar 80 oberenn lakaet war e gont alies. Arnodskridoù, divizoù fentus, flemmus atav, hanter-hent etre an diviz prederouriezhel hag ar gomedienn, zo deuet a zindan "e bluenn" : 150 dornskrid en holl a oa bet lakaet war e gont.

Kentañ embannadur e oberennoù a voe graet e Firenze e 1499. Anavezet eo dreist-holl:

Un Istor Gwirion, ur seurt romant, ma'z a da veajiñ d'al loar,
Divizoù an Doueed, ha Divizoù ar Re Varv.
Dvizoù ar Re varv
An Amores hag An Azen,lakaet war gont Lukian, a vez gwelet evel oberennoù tud all.
Dizemglev zo ivez diwar-benn piv eo oberour De Dea Syria ("Diwar-benn an doueez siriat").

Ur bern divizoù en deus skrivet evit godisat ar brederourien, en un doare tost ouzh hini ar gineien. Seurtoù poelladennoù retorik a skrive ivez, evel Meuleudi d'ar Voalded, meuleudi d'ar geleienenn, ha re all. Heklev oberennoù Lukian a glever en Operette morali (Oberennoùigoù buhezegezhel) gant Leopardi.

Tud evel ar Suis Pierre Versins zo bet betek gwelout en e Istor gwirion , ma ya da veajiñ d'al loar, tad ar romantoù skiant-faltazi^[3], goude ma n'eo nemet un danevell farsus hep tamm skiant ennañ . Gant ar skrid-se bepred e voe levezonet meur a oberenn, en o zouez:

an États et empires de la Lune gant Cyrano de Bergerac, *Micromégas gant Voltaire.

An oberennoùAozañ

Titloù e galleg peurvuiañ, hervez an troidigezhioù diwar ar skridoù orin:

An hunvre
À un homme qui lui avait dit : tu es un Prométhée dans tes discours
Nigrinus pe poltred ur filozofer
Le jugement des voyelles
Timon ou le misanthrope
Alcyon ou la métamorphose
Prométhée ou le Caucase
Diviz an doueed
Dialogues marins
Dialogues des morts
Ménippe ou la necyomancie
Charon ou les contemplateurs
Diwar-benn an aberzhoù
Les Sectes à l'encan (ou Sectes à vendre, trad. de Belin de Ballu, revue, corrigée et présentée par Joël Gayraud, éd. Mille et une nuits, Paris, 1996.)
Ar Pesketaer pe ar re savet a varv da vev
La Traversée ou le tyran
Sur ceux qui sont aux gages des grands
Apologie pour ceux qui sont aux gages des grands
Sur une faute commise en saluant
Hermotinus pe ar sektennoù
Herodotos pe Ætion
Zeuxis pe Antiochus
Harmonide
Le Scythe ou le proxène
Penaos eo ret skrivañ an istor
Histoire véritable (lodenn gentañ )
Histoire véritable ( eil lodenn )
Le Tyrannicide
Le Fils déshérité
Phalaris ( kentañ prezegenn )
Phalaris (eil prezegenn )
Aleksandr pe ar falsdiouganer
De la danse
Lexiphane
Ar Spazh
De l'astrologie
Demonax
Erotes
Ar poltredoù
Evit ar poltredoù
Toxaris ou l'amitié
Lucius pe an azen
Jupiter confondu
Jupiter tragique
Le Songe ou le coq
Icaroménippe ou le voyage au-dessus des nuages
La Double accusation ou les jugements
Le Parasite
Anacharsis ou les gymnases
Diwar-benn ar c'hañv
Le Maître de rhétorique
Le Menteur d'inclination ou l'incrédule
Les Amis du mensonge ou l'incrédule
Hippias ou le bain
Préface ou Bacchus
Préface ou Hercule
Eus ar goularz hag eus an elerc'h
Meulgan d'ar gelienenn
Contre un ignorant bibliomane
Qu'il ne faut pas croire légèrement a la délation
Le Pseudologiste
Diwar ur ranndi

Pennad karAozañ

Alexander of Abonoteichus

NotennoùAozañ

↑ Harmon, A. M. "Lucian of Samosata: Introduction and Manuscripts." e-barzh Lucian, Works. Loeb Classical Library (1913)
↑ Keith Sidwell, introduction to Lucian: Chattering Courtesans and Other Sardonic Sketches (Penguin Classics, 2005) p.xii
↑ Pierre Versins (Encyclopédie de l'utopie, des voyages extraordinaires et de la science-fiction, 1972), Jacques Van Herp (Panorama de la science-fiction, 1973), Jacques Sadoul, (Histoire de la science-fiction moderne, 1974), Jacques Baudou (La science-fiction, 2003)

Liammoù diavaezAozañ

A.M. Harmon, Kinnig Lukian Samosata
Oberennoù gant Lucian of Samosata e Project Gutenberg
Loeb Classical Library, levrenn 3/8 gant oberennoù Lukian, gant ar skrid e gregach
Alexander the false prophet - the successful travelling prophet of Asclepius and his oracular serpent god
Oberennoù Lukian Samostata e sacred-texts.com
An Doueez Siriat, e sacred-texts.com
Oberennoù Lukian – Harvard University Press
Erotes - Diviz diwar-benn ar gwir garantez, gwelout ivez: Erotes

[1] Harmon, A. M. "Lucian of Samosata: Introduction and Manuscripts." e-barzh Lucian, Works. Loeb Classical Library (1913)

[2] Keith Sidwell, introduction to Lucian: Chattering Courtesans and Other Sardonic Sketches (Penguin Classics, 2005) p.xii

[3] Pierre Versins (Encyclopédie de l'utopie, des voyages extraordinaires et de la science-fiction, 1972), Jacques Van Herp (Panorama de la science-fiction, 1973), Jacques Sadoul, (Histoire de la science-fiction moderne, 1974), Jacques Baudou (La science-fiction, 2003)

[1]

[2]

[3]