Narbona

Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ. 

Narbona
A gleiz da zehoù, eus an nec'h betek an traoñ : ar Parc des sports et de l'amitié ; les Dames de France ; Palez an Arc'heskibien ; iliz-veur Sant-Just ha Sant-Pastor ; ar vediaoueg ha reper André Malraux ; ur bennoberenn er Parc des sports et de l'amitié ; ti al lezioù-barn ; pont Voltaire ; ar c'hoariva ; plasenn an Ti-kêr ; pont ar Varc'hadourien gant ur gwel eus Palez an Arc'heskibien, iliz-veur Sant-Just ha Sant-Pastor ha canal de la Robine; ar C'hoc'hu ; Palez ar Sportoù, an Arzoù hag al Labour ; l'Espace de Liberté ; ar Via Domitia ; ar porzh-houarn ; ar murlivalur en enor da Charles Trénet, ganet e Narbona ; ur gwel diwar nij eus kreiz-kêr ; iliz kozh Itron-Varia Lamourguier (Musée Lapidaire).
Anv okitanek	Narbona
Anv gallek (ofisiel)	Narbonne
Bro	Okitania
Melestradurezh
Stad	Frañs
Rannvro	Languedoc-Roussillon
Departamant	Aude
Arondisamant	Narbona (isprefeti)
Kanton	Pennlec'h tri c'hanton
Kod kumun	11262
Kod post	11100
Maer Amzer gefridi	Jacques Bascou (PS) 2008-2014
Etrekumuniezh	Le Grand Narbonne
Lec'hienn web	narbonne.fr
Poblañsouriezh
Poblañs	56 123 ann. (2020)
Stankter	324 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	43°11′1″N 3°0′15″E
Uhelderioù	kreiz-kêr : 111 m bihanañ 0 m — brasañ 285 m
Gorread	172,96 km²

Narbona (anv ofisiel : Narbonne) a zo ur gumun hag ur gêr ag Okitania, er Stad C'hall.

Douaroniezh

War ar ganol Narbona, emañ Narbona.

Anv

Hen impalaeriezh roman

• Narbo (Pomponius Mela, Chor. II, 5, 81; Suetonius, Tib. IV, 2)
• Narbo Martius (Velleius Paterculus, II, 8)
• Narbo Martius Decumanorum (Plinus, Hist. Nat. III, 4, 32)
• Colonia Iulia Paterna Narbo Martius (CIL, XII, 4333, 4447, 4448)
• Colonia Iulia Paterna Claudia Narbo Martius (CIL , XII, 4390, 43921, etc.)

Impalaeriezh roman diwezhañ

• Narbo (Ausonius, Sidonius Apollinaris)
• Martius Narbo (Ausonius, Ordo urbium nobilium, XIX, 1)
• Narbona (Ammianus Marcellinus, Hist. XV, 11, 14; Julianus a Doledo; Hydacius, Provinciale visigothicum, CC, 175)

Gerdarzh

• Narbo ː ur wrizienn tost da nar-, ibereg pe akitaneg, evit stêrioù. Narbon a zo an anv roet gant Ptolemaios d'ar stêr Aude
• Martius ː anv ar c'hoñsul roman en eus savet an drevadenn.

Ardamezioù

En gul e alc'hwez en aour peuliek, heuliet ouzh kleiz gant ur groaz patriarkel en argant, e gab gwriet en glazur karget gant teir flourdilizenn en aour.

Istor

Henamzer

Narbona a zo bet diazezet gant ar bobl Atacini.

Un drevadenn roman a zo bet savet eno gant Martius er bloaz 118 kent J.-K. An anv Narbo Martius a zeu diwar an anv se.

Narbona a zo bet da gentañ kêrbenn ar rannvro Narbonensis, ha goude ar rannvro Narbonensis Iñ.

Aloubet eo bet gant ar Wizigoted er bloaz 462.

Krennamzer

Beskonted ez eus bet e Narbona, sujet da gontelezh Toloza. Ar beskont diwezhañ, Guillaume III, a zo bet lazhet dirak mogerioù Ivry, er bloaz 1424.

Gaston, kont Foix, deut da vezhañ perc'henn ar veskontelezh Narbona, e roas ar veskontelezh da Loeiz XII, roue Bro-C'hall, en eskemm dugelezh Nemours. Adalek an amzer se, beskontelezh Narbona e chomas staget ouzh Kurunenn Bro-C'hall.

Monumantoù ha traoù heverk

Palez an Arc'heskibien, Narbona.

Emdroadur ar boblañs 1901-2009

Levrlennadur

• André Blanc ː L'Homme emprisonne le Temps. Les Calendriers. Les Belles Lettres. Paris. 1986
• M.-N. Bouillet ː Dictionnaire universel d'Histoire et de Géographie. Librairie Hachette & Cie. Paris. 1863
• Fevrier, Paul-Albert, & Barral I Altet, Xavier ː Topographie chrétienne des cités de la Gaule, des origines au milieu du VIIIè siècle. VII. Province Ecclésiastique de Narbonne (Narbonesis Prima). de Boccard. Paris. 1989