Torc'h

An torc'h eo an dro-c'houzoug metal, arem pe aour peurvuiañ, a veze douget gant ar Gelted ha pobloù all en Henamzer. Diwezhatoc'h e voe douget ivez gant soudarded Roma ha Vikinged er Grennamzer.

Torc'h arem galian (oberiadenn nevez eus un torch kozh)

Penn un torc'h arem, kavet e Somme-Suippe e Marne, Bro-C'hall, war-dro ar IVvet kantved kent JK, Mirdi Saint-Remi e Reims.

Torc'h aour, kavet en ur bez e Glauberg, en Alamagn

Gerdarzh

Dont a rafe an anv eus ar ger latin torques, deuet eus torqueo (gweañ), abalamour da stumm an dro-c'houzoug. Torch eo an anv e kembraeg.

Henamzer

Torc'hoù zo bet kavet e bezioù Galianed, ha re Ibered e Spagn. Ne oant ket braverioù kelt hepken. Douget e vezent ivez e-touez ar Skited, pobloù Illiria ha Trakia, ha re all c'hoazh, en Oadvezh an Houarn, eus talek an VIIIvet kantved kent JK betek an IIIde kantved goude JK.

Krennamzer

Gant Marevezh an Ergerzhadeg e voe echu gant an torc'hoù kelt, met da vare ar Vikinged e voe gwelet torc'hoù en-dro.

Skeudennoù

• 
  Eildelwenn eus Brezelour Hirschlanden, war ziskouez el lec'h ma voe kavet.
• 
  Triskell e penn un torc'h kelt e Galiza.
• 
  War kaoter Gundestrup (Iañ kantved kent JK) e weler Cernunnos gant un torc'h en e gerc'henn.
• 
  Galian o vervel, delwenn er Musei capitolini, e Roma. Un torc'h en e gerc'henn.