Hunvre Macsen

Hunvre Macsen, pe Breuddwyd Macsen pe Breuddwyd Macsen Wledig e kembraeg (pe Breudwyt Maxen (Wledic) hervez ar c'hrenngembraeg), zo unan eus an danevelloù a gaver er Mabinogi, kontadennoù skrivet e krenngembraeg en XII^vet kantved, ha kaoz enne eus Macsen Wledig, an impalaer.

Macsen Wledig o kousket, skeudenn gant T. Prytherch e-barzh *Chwedlau Cymru Fu* (1906).

Kavet eo bet stumm koshañ an danevell en un dornskrid anvet Llyfr Gwyn Rhydderch, met un doare nevesoc'h zo en Llyfr Coch Hergest. En abeg d'ar vrogarantez ouzh Arfon hag a zo diskouezet splann gant an daneveller e c'haller lavarout, hep aon da faziañ, e oa un den genidik eus Rouantelezh Gwynedd.

An danevell kemmañ

Div rann zo en danevell:

en hini gentañ emañ istor hunvre Macsen, hag ar pezh dremenas goude,
en eil rann ha n'eo ket ken plijus e-keñver lennegezh, ez eus meur a dra diwar-benn Macsen, e wreg Elen, hag ar Vrezhoned, mesk-ha-mesk.

Kregiñ a ra an danevell gant Macsen Wledig, impalaer e Roma, o vont da chaseal gant daou roue ha tregont a rouaned kurunennet, tud dindanañ, d'un draoñienn nepell diouzh kêr. Met c'hoant da chaseal n'en deus ket ha mont a ra d'ur c'hornig sioul da ober ur pennad kousk goude kreisteiz. ...Ha hunvreal a ra. Emañ o veajiñ, dreist an Alpoù, o treuziñ Galia, o treizhañ Mor Breizh, betek Enez Vreizh.

En-dro d'ar skrid kemmañ

Skolveuridi zo a gred e oa an Elen-se o ren en Enez Vreizh hag e oa un doueez kelt.^{(Daveoù a vank)}

Mesk zo en danevell etre div blac'h disheñvel, da lavarout eo Elen Luyddog hag Elen ferch Eudaf.

Hunvreoù kemmañ

Un doare lennegezh e oa an hunvreoù e meur a sevenadur, ha gant ar Gelted ivez.

E Kembre: Breuddwyd Rhonabwy
En Iwerzhon: an aisling, evel Aislinge Oenguso ('Hunvre Angus').

Levrlennadur kemmañ

Ifor Williams (ren.), Breuddwyd Maxen (Bangor, 1920)
Ar skrid orin en doare-skrivañ orin e daou zastumad J. Gwenogvryn Evans:
The Text of the Mabinogion... from the Red Book of Hergest (Rhydychen, 1887)
The White Book Mabinogion (Pwllheli, 1907; adembannet gant R. M. Jones, Llyfr Gwyn Rhydderch, Gwasg Prifysgol Cymru, 1973)

Diwar-benn ar skrid kemmañ

Rhiannon a Dafydd Ifans, Y Mabinogion (1980). E kembraeg a vremañ
Rachel Bromwich, 'Dwy Chwedl a Thair Rhamant', en Y Traddodiad Rhyddiaith yn yr Oesau Canol, Geraint Bowen ren. (Gwasg Gomer, 1974)
Gwynfor Evans, Macsen Wledig a Geni'r Genedl Gymreig (Abertawe, h.b.= 1983)