Brezel Seizh Vloaz
Ar Brezel Seizh Vloaz zo ur brezel en a c'hoarvezas adalek 1756 betek 1763 e meur a rannved (Europa, Norzhamerika, India hag all), ha dre-se ez eo bet keñveriet ouzh ar Brezel-bed kentañ.
Ar re a gemeras perzh eo Rouantelezh Bro-C'hall, enebet ouzh Rouantelezh Breizh-Veur en un tu, Arc'hdugelezh Aostria ouzh Rouantelezh Prusia en tu all. Koulskoude, dre c'hoari an emglevioù etre ar Stadoù ez eo hogos holl Stadoù Europa hag o zrevadennoù a gemeras perzh er brezel. Gwelet e voe Spagn o harpañ Bro-C'hall, ha Rusia o harpañ Aostria. Lavaret e vez peurvuiañ e krogas ar brezel d'an 29 a viz Eost 1756, pa lammas Friedrich II, roue Prusia, war Briñselezh Sachsen, petra bennak ma oa kroget an emgannoù e trevadennoù Norzhamerika a-raok ober o reuz en Europa.
Kemmoù bras a voe e kempouez ar galloudoù en Europa da heul ar brezel. Savet e voe an Impalaeriezh saoz, an hini kreñvañ a-hed an XIXvet kantved, ma'z eas da get an trevadennoù gall bet savet er XVIIvet kantved en Indez ha Kanada, ha kreñvaet e voe pouez Prusia pa voe trec'h en emgann Rossbach war ar C'hallaoued, hag en emgann Leuthen war an Aostrianed e 1757.
| Bellerien ar Brezel Seizh Vloaz | ||
|---|---|---|
|
|
 |
Kengevredad Abenaki
|
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
_Lob.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Istor
kemmañBrezel a voe adalek 1756 betek 1763, hag e meur a rannved, ken na vez lavaret e oa ar brezel-bed kentañ. C'hoarvezout a reas en Europa, Norzhamerika hag en Indez dreist-holl.
Er brezel bras a-raok e oa Brezel Hêrezh Aostria (1740–1748) etre Aostria a-unan gant Breizh-Veur en un tu, ha Prusia a oa aet a-unan gant Bro-C'hall. Met er brezel Seizh Vloaz e voe emglev etre Bro-C'hall hag Aostria en un tu, hag Aostria ha Breizh-Veur en tu all. Meur a vro all a gemeras perzh avat : Rusia a du gant Aostria, ha Spagn a-du gant Bro-C'hall.
Emgannoù bras
kemmañ| Emgann | Niver a soudarded saoz ha prusian |
Niver a soudarded gall hag aostrian |
Kolloù en emglev saoz ha prusian |
Kolloù en emglev gall hag aostrian |
Trec'h |
|---|---|---|---|---|---|
| Lobositz | 28 500 | 34 000 | 3 300 | 2 984 | Aostria |
| Praha | 64,000 | 61 000 | 14 300 | 13 600 | Prusia |
| Kolín | 34 000 | 54 000 | 13 733 | 8 100 | Aostria |
| Hastenbeck | 36 000 | 63 000 | 1 200 | 1 200 | Bro-C'hall |
| Gross-Jägersdorf | 25 000 | 55 000 | 4 520 | 5 250 | Rusia |
| Rossbach | 21 000 | 40 900 | 541 | 8 000 | Prusia |
| Breslau | 28 000 | 60 000 | 10 150 | 5 857 | Aostria |
| Leuthen | 36 000 | 65 000 | 6 259 | 22,000 | Prusia |
| Krefeld | 32 000 | 50 000 | 1 800 | 8 200 | Prusia |
| Zorndorf | 36 000 | 44 000 | 11 390 | 21 529 | Disoc'h amsklaer |
| Kemeredigezh ar Gêrveur | 9 000 | 3 000 | 810 | 3 000 | Breizh-Veur |
| Sant Kast | 1 400 | 10 000 | 1 400 | 495 | Bro-C'hall |
| Hochkirch | 39 000 | 78 000 | 9 097 | 7 590 | Aostria |
| Kay | 28 000 | 40 500 | 8 000 | 4 700 | Rusia |
| Minden | 43 000 | 60 000 | 2 762 | 7 086 | Breizh-Veur |
| Kunersdorf | 49 000 | 98 000 | 18 503 | 15 741 | Aostria ha Rusia |
| Maxen | 15 000 | 32 000 | 15 000 | 934 | Aostria |
| Landeshut | 13 000 | 35 000 | 10 052 | 3 000 | Aostria |
| Warburg | 30 000 | 35 000 | 1 200 | 3 000 | Breizh-Veur |
| Liegnitz | 14 000 | 24 000 | 3 100 | 8 300 | Prusia |
| Kloster Kampen | 26 000 | 45 000 | 3 228 | 2 036 | Bro-C'hall |
| Torgau | 48 500 | 52 000 | 17 120 | 11 260 | Prusia |
| Villinghausen | 60 000 | 100 000 | 1 600 | 5 000 | Breizh-Veur |
| Schweidnitz | 25 000 | 10 000 | 3 033 | 10 000 | Prusia |
| Wilhelmsthal | 40 000 | 70 000 | 700 | 4 500 | Breizh-Veur |
| Freiberg | 22 000 | 40 000 | 2 500 | 8 000 | Prusia |
| Emgann | Niver a soudarded vreizhveuriat |
Gallaoued, Spagnoled ha broiz |
Gouzañvidi vreizveuriat | Gouzañvidi c'hall, spagnol ha genidik |
Disoc'h |
|---|---|---|---|---|---|
| Monongahela | 1 300 | 891 | 906 | 96 | Bro-C'hall |
| Fort William Henry | 2 372 | 8 344 | 2 372 | 8 344 | Bro-C'hall |
| Fort Ticonderoga I | 15 367 | 8 200 | 3 600 | 377 | Bro-C'hall |
| Louisbourg | 9 500 | 5 600 | 524 | 5 600 | Breizh-Veur |
| Gwadloup | 5 000 | 2 000 | 804 | 2 000 | Breizh-Veur |
| Martinik | 8 000 | 8 200 | 500 | — | Bro-C'hall |
| Fort Niagara | 3 200 | 1 786 | 100 | 486 | Breizh-Veur |
| Kebek I | 9 400 | 15 000 | 900 | — | Breizh-Veur |
| Montmorency | 5 000 | 12 000 | 440 | 60 | Bro-C'hall |
| Plains of Abraham | 4 828 | 4 500 | 664 | 644 | Breizh-Veur |
| Saint-Foy | 3 866 | 6 900 | 1 088 | 833 | Bro-C'hall |
| Kebek II | 6 000 | 7 000 | 30 | 700 | Breizh-Veur |
| La Havana | 31 000 | 11 670 (Spagnoled) | 5 366 | 11 670 | Breizh-Veur |
| Emgann | Sipaied ha Breizhveuriz | Mogholed ha Gallaoued | Gouzañvidi sipai ha breizhveuriat |
Gouzañvidi moghol ha gall |
Disoc'h |
|---|---|---|---|---|---|
| Calcutta I | 514 | 50 000 (Mogholed) | 218 | 7 000 | Impalaeriezh Voghol |
| Calcutta II | 1 870 | 40 000 (Mogholed) | 194 | 1 300 | Breizh-Veur |
| Plassey | 2,884 | 50 000 (Mogholed) | 63 | 500 | Breizh-Veur |
| Chandannagar | 2 300 | 900 (Sipaied ha Gallaoued) | 200 | 200 | Breizh-Veur |
| Madras | 4 050 | 7 300 (Sipaied ha Gallaoued) | 1 341 | 1 200 | Breizh-Veur |
| Masulipatam | 7 246 | 2 600 (Sipaied ha Gallaoued) | 286 | 1 500 | Breizh-Veur |
| Wandiwash | 5 330 | 4 550 (Sipaied ha Gallaoued) | 387 | 1 000 | Breizh-Veur |