Geriadur istorel ar brezhoneg
Geriadur istorel ar brezhoneg eo titl ar geriadur istorel savet gant Roparz Hemon hag embannet gant Preder e levrennoù adalek 1959. Ur geriadur brezhonek-gallek eo, gant skouerioù e-leizh, dre-se eo ur benveg a dalvoudegezh evit an droourien eus an amzer a vremañ. Adkemeret e oa bet e batrom gant Martial Ménard[1], p'en doa divizet sevel e c'heriadur treadegel eus ar brezhoneg lakaet enlinenn e 2016 gant Kuzul ar Brezhoneg dindan anv Devri gant harp skiantel Skol-Veur Roazhon.
Savet en doe Roparz Hemon un reizhiad evit berraat titloù an testennoù brezhonek renablet gantañ. Implijet e vez ar reizhiad-se er geriadur treadegel, Devri, ivez.
Doare kinnig
kemmañHervez doare-skrivañ ar peurunvan emañ al labour (penngerioù, frazennoù), war-bouez ar gerioù studiet[2], hag ivez ar skridoù krennvrezhonek. Da skouer evit hegasiñ e kaver meneget "hegaçç, hegaçça, hegazi, hegasi"[3].
Skouerioù
kemmañ- Ar ger gouriz zo lakaet gourel, goude ma kaver skouerioù gourel ha benel; e Geriadur an Here eo lakaet benel, goude ma ne ro nemet skouerioù gourel; gourel e Geriadur Ménard.
- Pa glasker ar ger proviñs e weler eo un anv benel; daoust da se eo lakaet gourel e Geriadur Ménard.
Istor
kemmañ- Embannadur kentañ :
- Rann 1, Preder, kaier 9-10, 1959.
- Rann 2 (biz - chipot), Preder, kaier 13-14, Gwengolo 1960.
- Rann 3, Preder, kaier 22-23, 1961.
- Rann 4, Preder, kaier 27-28, 1961.
- Rann 5, Preder, kaier 33-34, 1962.
- Rann 6, Preder, kaier 39-40, 1962.
- Rann 7, Preder, kaier 43-44, 1962.
- Rann 8, Preder, kaier 48-49, 1963.
- Rann 9, Preder, kaier 55-56, 1964.
- Rann 10 (ganedigezh - gouelan), Preder, kaier 67-68, Genver-C'hwevrer 1965.
- Rann 11, Preder, kaier 74-75, 1965.
- Rann 12, Preder, kaier 82-83, 1966.
- Rann 13 (gwitod - higolenn), Preder, kaier 86-87, Eost-Gwengolo 1966.
- Rann 14 (hik - izel), Preder, kaier 97-98, Gouere-Eost 1967.
- Rann 15, Preder, kaier 103-104, 1968.
- Rann 16, Preder, kaier 108-109, 1968.
- Rann 17, Preder, kaier 121-122, 1969.
- Rann 18 (klañv - korvigellus), Preder, kaier 132-133, Mezheven-Gouere 1970.
- Rann 19, Preder, kaier 141-142, 1971.
- Rann 20, Preder, kaier 151-152, 1972.
- Rann 21, Preder, kaier 155-156, 1972.
- Rann 22, Preder, kaier 165-166, 1973.
- Rann 23, Preder, kaier 173-174, 1973.
- Rann 24, Preder, kaier 183-184, 1974.
- Rann 25, Preder, kaier 189-190, 1975.
- Rann 26, Preder, kaier 193-194, 1975.
- Rann 27, Preder, kaier 201-202, 1976.
- Rann 28 (purjadurezh - reuzeul), Preder, kaier 206-207, Eost-Gwengolo 1976.
- Rann 29 (reuziad - saouriñ), Preder, kaier 208-209, Here-Du 1976.
- Rann 30 (saourus - skeiñ), Preder, kaier 211-212, Genver-C'hwevrer 1977.
- Rann 31, Preder, kaier 215-216, 1977.
- Rann 32, Preder, kaier 219-220, 1977.
- Rann 33, Preder, kaier 221-222, 1977.
- Rann 34, Preder, kaier 228-229, 1978.
- Rann 35, Preder, kaier 230-231, 1978.
- Rann 36, Preder, kaier 235-236, 1979.
- E 1958 e oa bet embannet gant Al Liamm Dafar Geriadur Istorel ar Brezhoneg, lizherenn A, en ul levr moulet.
Kendalc'het e voe an embann gant Preder.
- E 1959 e oa bet embannet al lizherenn B, en ur c'haier roneoskrivet.
- E 1976 e oa bet embannet ar c'hentañ kaier moulet, RANN 28, Purjadurezh - Reuzeul.
- E 1979 e oa bet embannet ar c'haier RANN 1, A-A-enep. Eil embannadur zo skrivet war ar golo.
E 1978 e oa marvet Roparz Hemon. Hervez kont e talc'has-eñ da labourat ha d'ober reizhadennoù pa oa klañv-bras e dibenn e vuhez.
Notennoù ha daveoù
kemmañ- ↑ E kentskrid Dictionnaire français-breton, p. 14 : displegañ a ra M. Ménard en doe dastumet 10 000 pajennad notennoù e-doug 30 vloaz hag e teuas da reiñ d'an notennoù ar furm daveennet dibabet gant Roparz Hemon.
- ↑ «Ar ger studiet hepken a vez lakaet dres evel m'emañ er skrid. Ar frazenn, avat, a vez lakaet en doare-skrivañ bremañ.» p. 12.
- ↑ P. 1186.