Kemened
Ur gemened a oa, e Breizh er Grennamzer, un tamm douar a oa bet fiziet en un aotrou. En testennoù kozh e veze troet ar ger brezhonek-se gant ar ger latin commendatio. Moarvat eo kar d’ar verb brezhonek « kemenn ».
Ne gaver ket ar ger-se ken e brezhoneg bremañ, nemet en un nebeud anvioù-lec’h evel Kemeneven pe ar Gemene. E meur a gorn eus Breizh e oa kemenedoù avat. E Diellevr Redon e veneger unan a oa en-dro da Josilin. En un akta eus 1208 e reer anv, e Kerne-Izel, eus « pemp parrez ar Gemened : Pluguen, Ploveilh, Plogastell, Ploneiz ha Penharz ». Un tamm brud o deus bet, en istor, Kemened Gwegan en-dro d’ar pezh zo anvet ar Gemene bremañ, Kemened-Hevoù («Kemened-Heboe») e korn-bro an Henbont, ha Kemened-Ili e-kreiz Bro-Leon.
E Kembre e oa un dra heñvel ivez er Grennamzer, anvet cwmwd.
Levrlennadur
kemmañ- Seigneurs et Seigneuries du Kemenet Heboe, Job Jaffre, Dalc’homp Soñj, 1986
- Recherches sur les origines du Kemenet de Cornouaille (IXe-XIe siècles), Jean-Paul Soubigou, Annales de Bretagne et des Pays de l'Ouest, 2008, N° 1, t. 115, pp. 99-118 (lenn enlinenn).
- Les Pagi bretons médiévaux, Bernard Tanguy, Bulletin de la Société Archéologique du Finistère (BSAF) t. CXXX, 2001, pp. 393-394
- La Bretagne féodale XIe-XIIIe siècle, A.Chédeville ha NY. Tonnerre, embannadurioù Ouest-France, 1987, pp. 118-170