Luger P08

Luger P08
	; ; Luger P08
Kinnig
Bro	Impalaeriezh Alaman
Mont en-dro	Pistolenn damaotomatek
Munisionoù	7,65 Parabellum (da gentañ); 9 × 19 mm Parabellum
Produerien	Deutsche Waffen und Munitionsfabriken; Waffenfabrik Bern, Krieghoff; Mauser; Arsanailh Spandau ; Simson; Vickers; Royal Prussian Rifle Factory Erfurt; Colt's Manufacturing Company
Mare implij	1904–1953 (Alamagn)
Pouez ha muzulioù
Mas (hep kartouchenn)	0,871 kg
Hirder	222 mm
Hirder ar c'hanol	100, 120 pe 200 mm hervez ar stumm
Perzhioù all
Hed-tenn pleustrek	50 m
Tizh mont e-maez ar boledoù	Etre 350 ha 400 m/s
Endalc'h	8 kartouchenn
Adstummoù	Gwelet ar pennad
Lezenn
Rummad e Bro-C'hall	B

Al Luger Parabellum zo unan eus ar pistolennoù damaotomatek kentañ. Ijinet e voe en Impalaeriezh Alaman e 1898 gant Georg Luger. Produet e voe gant an embregerezh alaman Deutsche Waffen- und Munitionsfabriken eus 1908 betek 1942, hag adalek ar bloavezhioù 1970 gant Mauser.

Al Luger 1900 suis e kalibr 7.65 mm Parabellum, hendad al Luger P08.

Istor

Savet e voe ar P08 e 1898 gant Georg Luger diwar ar bistolenn Borchardt C93. Kambret e oa da gentañ e e 7,65 mm Parabellum, ur munision deveret eus ar 7,65 mm Borchardt implijet er bistolenn Borchardt C93. Diwar c'houlenn implijerien a veaje alies en Afrika e voe azasaet he c'hambr evit degemer munisionoù 9 mm Parabellum galloudusoc'h a-enep loened gouez ar c'hevandir. An daou galibr a voe implijet er penn-kentañ.

E 1904 e voe dibabet ar bistolenn evel arm standart gant ar Kriegsmarine dindan an anv P04. E ganol (152 mm) a oa un tamm hiroc'h evit hini ar P08 hag ur c'houch div bellder a oa (100 metr ha 200 metr). Pezhioù zo er P04 n'haller ket montañ war ar P08.

An arme alaman a zibabas an adstumm P08 kambret e 9 mm dezhi ur c'hanol 102 mm. Evit soudarded ar c'hanolierezh e voe dibabet un adstumm all, hiroc'h e c'hanol (203 mm), anvet LP08 (Lange Pistole 08) ha lesanvet Luger kanolierezh^[1]. Adstummoù all a voe savet ivez evit ar siviled, da skouer unan "karabinenn" dezhi ul lamm a c'halled distagañ.

Dont a ra hec'h anv Parabellum eus an dro-lavar latin Si vis pacem, para bellum (Ma fell dit kaout peoc'h, aoz ar brezel). Lizherennoù kentañ niverenn delegraf an embregerezh armoù DWM (Deutsch Waffen und Munitionen Fabrik) e oa ivez.

Emporzhiet e voe e Stadoù-Unanet Amerika gant an embregerezh Stoeger, a roas an anv Luger dezhi hag a savas stummoù all anezhi e .22 Long Rifle da skouer. Ar romantoù polis hag ar filmoù amerikan a vrudas an anv Luger a vez implijet kalz eno. Ar munisionoù 7,65 mm Parabellum ha 9 mm Parabellum a zo anvet .30 Luger ha 9 Luger eno evit ar memes abeg. Diwar levezon ar soudarded amerikan deuet da Europa da vare an Eil Brezel-bed hag a-drugarez da filmoù Hollywood e raer kalz gant an anv-mañ en Europa abaoe ar bloavezhioù 1950 ha 1960.

Implijet e voe an arm er Brezel-bed Kentañ koulz hag en Eil Brezel-bed gant an arme alaman. Bet eo bet arm-dorn standart en Alamagn hag e Suis. E Frañs e voe pourveziet an Archeriezh Vroadel, an Tirlu ha Prefeti Polis Pariz ganti etre 1945 ha 1955. Ar 5.000 arm implijet a zeue evel ar Walther P38 eus an uzinoù Mauser seizet gant Bro-C'hall.

Implijerien ofisiel al Luger P08 (9 mm Parabellum)

Aljeria
Alamagn : eus 1908 betek 1945 en arme hag er polis
Alamagn ar Reter : goude 1945 evit ar polis
Bolivia
Bro-C'hall
Bulgaria
Chili
Taiwan : a-raok 1949
Estonia : etre 1919 ha 1939
Finland : M/23PB gant ur c'hanol 9 mm nevez
Gres
Iran : stummoù 1314 ha Lange P08 (goude 1935)
Israel
Iwerzhon
Libia : adalek 1951
Liban
Norvegia: goude 1945
Pologn : goude 1945
Portugal : M/910 ha M/943
Roumania : goude 1945
Spagn : da vare brezel Spagn
Tchad : Archeriezh goude 1960
Turkia : 1934
URSS : goude 1945, armoù tapet digant ar Wehrmacht
Yougoslavia : goude 1945

Sevenadur

Daoust dezhi bezañ bet implijet gant broioù all hag e prantadoù all eus an Istor eo stag al Luger P08 ouzh skeudenn an ofiserien alaman da vare an Eil Brezel-bed. Arouezioù-trec'h priziet e oant en arme amerikan : soudarded zo a oa prest da baeañ sammadoù uhel evit degas unan gante d'ar gêr^[2]. An arm a c'haller implijout e meur a c'hoari video, en o zouez ar rummadoù brudet Medal of Honor, Call of Duty pe Battlefield.

Levrlennadur ha liammoù diavaez

(fr)HENROTIN Gérard, La Connaissance du Luger, Éditions H&L - HLebooks.com,1996
(fr) MALHERBE Michel, Les Pistolets Luger, Crépin-Leblond, 2009
(fr) Diellfilmoù Histoire du Parabellum de Luger : 1898-1918 ha 1918 - hiziv war ar chadenn Le feu aux poudres

Daveennoù

↑ (en) BODINO Mauro, Introductory article war The Artillery Luger (lennet d'ar 24/01/2024)
↑ "The most eagerly sought trophies were Luger pistols. If anyone wanted a Luger, one officer remarked, he had to ‘shoot the German himself and catch him before he fell’. Back at the beach sailors were paying $135 and there was talk of offers as high as $250, a great deal of money at the time. An enterprising sergeant from the 2nd Armored Division brought back to the beach a truck-load of captured weapons and bartered them for 100 pounds of instant coffee, a commodity which American tank troops regarded as body fuel." e D-Day : The battle for Normandy, BEEVOR Anthony, Penguin Books 2009

Stag eo ar bajenn-mañ ouzh Porched an Armoù-tan

[1] (en) BODINO Mauro, Introductory article war The Artillery Luger (lennet d'ar 24/01/2024)

[2] "The most eagerly sought trophies were Luger pistols. If anyone wanted a Luger, one officer remarked, he had to ‘shoot the German himself and catch him before he fell’. Back at the beach sailors were paying $135 and there was talk of offers as high as $250, a great deal of money at the time. An enterprising sergeant from the 2nd Armored Division brought back to the beach a truck-load of captured weapons and bartered them for 100 pounds of instant coffee, a commodity which American tank troops regarded as body fuel." e D-Day : The battle for Normandy, BEEVOR Anthony, Penguin Books 2009

[1]

[2]