Sant-Ke-Porzh-Olued

Sant-Ke-Porzh-Olued
An aod e Sant-Ke.
Anv gallek (ofisiel)	Saint-Quay-Portrieux
Bro istorel	Bro-Sant-Brieg (Goueloù)
Melestradurezh
Departamant	Aodoù-an-Arvor
Arondisamant	Sant-Brieg
Kanton	Staol (betek 2015) Plouha (abaoe 2015)
Kod kumun	22325
Kod post	22410
Maer Amzer gefridi	Thierry Simelière 2014-2020
Etrekumuniezh	Sant-Brieg Arvor Tolpad-kêrioù
Bro velestradurel	Bro Sant-Brieg
Lec'hienn web	Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs	3 159 ann. (2020)
Stankter	816 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	48° 38′ 51″ Norzh 2° 49′ 40″ Kornôg
Uhelderioù	kreiz-kêr : 20 m bihanañ 0 m — brasañ 74 m
Gorread	3,87 km²
Sant-Ke-Porzh-Olued

Sant-Ke-Porzh-Olued zo ur gumun e Breizh e Bro-Oueloù, e departamant Aodoù-an-Arvor.

Douaroniezh

Div enezenn a reier a weler eus an aod : Enez ar Gontez hag an Enez Harbour.

Anv

Stummoù skrivet

• Régis de Saint-Jouan ː ecclesia Sancti Coledoci cum cimiterio et dominio, 1181; Sanctus Kequoledocus, 1278; S. Ké, XIVvet; S. Qué, 1516
• Bernard Tanguy ː Eccl. S. Scophili, 1138; eccl. Cophili desuper mare, 1158; eccl. Kecoledoci, 1163; eccl. S. Coledoci, 1181; eccl. S. Kecoledoci, 1197; S. Ke, 1237, 1240; par S. Ghe, 1270; Portus Orieut in par. Kequoledoci, 1278; S. Quequelodeco, 1280; S. Queocus, 1308; S. Ke, war dro 1330; Saint Qué, 1516, Saint-Quay-Portrieux, 1921.
• Erwan Vallerie ː Sancti Kecoledoci, 1197; Parrochia Sacti Gue, 1270; Portum Orieut in Parrochia Sacti Kequoledoci, 1273; Sanctus Ke, XIVvet; Port Oriot, 1370; Sancto Que, 1371; Sancto Ke, 1516; Saint Que, 1709

Gerdarzh

• Scofili ː anv ur sant, bet 'skarzhet' gant sant Ke
• Kecoledoci ː (sant) Ke ha Colodoc, Coledoc, Colezoc, ar muiañ karet
• Portus Orieut ː porzh, hag anv den, Orieldis, beskontez Dinan, gwreg beskont Jaffrez

Anv roet d'an dud

• Quinocéen(s) e vez graet e galleg eus tud Sant-Ke-Porzh-Olued

Ardamezioù

En aour e lestr en gul, e gouelioù en sabel, war ur mor en glazur; e gab en glazur karget gant ur gammell en aour, hebiaet gant c'hwec'h ginerminig en argant, 2 , 1 a bep tu.

Istor

• En eskopti Dol edo parrez Sant-Ke betek krouidigezh an departamantoù.

XVIII^vet kantved

• 1719 ː eus miz Gwengolo betek miz Du, tost ur c'hant a dud a zo marvet abalamour ur c'hleñved-red a red-korf.
• 5 Meurzh 1795 ː emgann etre 1000 chouan ha roueeler, staliet er maner la Ville-Mario, ha republikaned garnizon Pontrev kaset gant kabiten Redouté. Strewiet pe paket eo bet ar chouaned.

XIX^vet kantved

• 18 Mezheven 1821 ː aotreet eo seurezed Saint-Louis de Gonzagues d'en em staliañ e Sant-Ke, gant eskob Sant-Brieg
• 17 Genver 1827 ː aotre ar Roue a zo roet d'ar seurezed, pe Itronezed Kalonoù Sakr Jezuz ha Mari, da ober skol.
• Iñ Eost 1882 ː Deiz e interamant (ǃ), Ao. eskob David en em ziskouez d'un itron a vro Saoz, en ostaliri kouronkoù, er c'hambr e-lec'h ma oa bet e-unan a-raok.

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

• 84 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, d.le. 2,67% ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911.

Eil Brezel-bed

• D'ar 5 a viz Ebrel 1943, 19 den yaouank en em denn war ar vag Vicking da gaout ar re FFL, e bro Saoz. Tapet int bet gant an Alamed e-kichen Jersey, ha forbannet.
• D'an 29 a viz Mae 1943 e kouezhas un nijerez B-17F-75-BO (marilhet 42-29878 ha kodet LF-G) eus aerlu SUA (United States Army Air Forces) er mor nepell eus Sant-Ke-Porzh-Olued ; eizh nijour a voe tapet gant an Alamaned, an daou all a zeuas a-benn da achap.
• D'an 31 a viz Kerzu 1943 e kouezhas un nijerez Messerschmitt Bf 109 G-6 eus an aerlu alaman (Luftwaffe) e Sant-Ke-Porzh-Olued ; gloazet e voe he nijour.
• Mervel a reas 71 den eus ar gumun abalamour d'ar brezel.

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962

Niver a annezidi

Tud

• Joseph Alexandre Ruellan (1864 - 1931), livour.

Ardamezeg ar familhoù

	d'Acigné Aotrounez la Villemario En erminoù e dreustell zivouedet en gul karget gant teir flourdilizenn en aour Ger-ardamez : Neque terrent monstra
	Berthou des Fontaines En aour e sparfell en sabel, e benn ouzh kleiz, ur skourrig geotet en e bav dehoù, eilet gant teir rodig-kentr en sabel.

Monumantoù ha traoù heverk

• Milin-avel Sant-Mikael.

• 

  Ar semafor

• 

  Enez ar Gontez

• 

  Enez Harbour

Liammoù diavaez

• (br) Sant-Ke war lec'hienn Geobreizh

Levrlennadur

• Hervé Abalain : Les noms de lieux bretons. Les Universels Gisserot. 2000
• René Couffon : Recherches sur les églises primitives. Société d'Emulation des Côtes-du-Nord. Bulletins & Mémoires. Tome LXXV. 1945-1946
• Gilbert H. Doble ː The Saints of Cornwall. Part Three. Saints of the Fal. Holywell Press, Oxford. 1964
• Michel Froger & Michel Pressensé : Armorial des communes des Côtes-d'Armor & Ille-et-Vilaine. 2008
• Pol Potier de Courcy : Nobiliaire et armorial de Bretagne. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014
• Régis de Saint-Jouan : Dictionnaire des communes. Département des Côtes-d'Armor. Eléments d'histoire et d'archéologie. Conseil Général des Côtes d'Armor. Saint-Brieuc. 1990
• Bernard Tanguy : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes d'Armor. Chasse-Marée. ArMen. 1992
• Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995