Stefan Zweig
Stefan Zweig, bet ganet e Vienna (en Impalaeriezh Aostria-Hungaria d'an ampoent) d'an 28 a viz Du 1881, ha marvet d'an 22 a viz C'hwevrer 1942 e Petrópolis, e-kichen Rio de Janeiro (Brazil), a zo ur skrivagner, saver pezhioù-c'hoari, buhezskridour ha kazetennour alamanek. En e amzer e oa unan eus brudetañ skrivagnerien ar bed.
| Reizh pe jener | paotr  |
|---|---|
| Bro ar geodedouriezh | Aostria-Hungaria, Aostria |
| Anv e yezh-vamm an den | Stefan Zweig |
| Anv-bihan | Stefan |
| Anv-familh | Zweig |
| Deiziad ganedigezh | 28 Du 1881 |
| Lec'h ganedigezh | Vienna |
| Deiziad ar marv | 22 C'hwe 1942 |
| Lec'h ar marv | Petrópolis |
| Doare mervel | Emlazh |
| Abeg ar marv | barbiturate overdose |
| Lec'h douaridigezh | Brazil |
| Tad | Moritz Zweig |
| Mamm | Ida Zweig |
| Pried | Friderike Maria Zweig, Lotte Zweig |
| Yezhoù komzet pe skrivet | alamaneg, galleg, saozneg, italianeg, spagnoleg |
| Yezh implijet dre skrid | alamaneg |
| Bet war ar studi e | University of Vienna |
| Diplom skol-veur | doktorelezh |
| Rener tezenn | Friedrich Jodl |
| Lec'h annez | Salzburg |
| Lec'h labour | Vienna, Berlin, Salzburg, Rio de Janeiro |
| Deroù ar prantad labour | 1901 |
| Dibenn ar prantad labour | 1942 |
| Relijion | yuzevegezh |
| Oberenn heverk | Ar c’hoari-echedoù, The World of Yesterday, Lizher ur vaouez dianav, The Post Office Girl, Beware of Pity |
| Diellaouet gant | Houghton Library |
| Levezonet gant | Sigmund Freud |
| Darvoud-alc'hwez | Nazi book burnings, divroerezh |
| Prizioù resevet | Order of the Southern Cross |
| Oberennoù zo en dastumad | Stedelijk Museum |
| Statud e wirioù aozer | Ar gwirioù aozer ne dalvezont ket ken |
| Documentation files at | SAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts |
Buhez
kemmañDre ma oa pinvidik a-walc'h evit chom hep labourat e tremen bloavezhioù o veajiñ en Europa, Indez (e 1910) hag ar Stadoù-Unanet (1912). Deskiñ a ra meur a yezh estren, ha dizoleiñ sevenadur hag arzoù-kaer Europa. Dont a ra da vezañ mignon da Romain Rolland, Sigmund Freund, Charles Vildrac hag ar barzh flandrezat Emile Verhaeren. Treiñ a ra en alamaneg oberoù Charles Baudelaire, Arthur Rimbaud, Paul Verlaine ha John Keats.
Sevel a ra a-enep ar Brezel Bras, ur brezel hag a zo kontrol d'ar spered european, hervezañ. E vuhez skrivagner a zo bet dalc'hmat ur menoz hepken : sevel liammoù etre sevenadurioù Europa.
E 1934 ez a kuit eus Aostria evit en em staliañ e Londrez (Bro-Saoz), ken dic'houzañvus e teu da vezañ an tagadennoù enepyuzev en e vro. An nazied a sav a-enep e oberenn, ha taolet e vez e levrioù en tantad, war ur blasenn foran e Berlin zoken.
Kuitaat a ra ar Rouantelezh-Unanet avat evit kaout repu e Brazil e 1941. Skoet eo gant follentez Mab-Den, ar brezel-bed nevez, trec'h an nazied, ha marv e uhelbal a beoc'h. Divizout a ra en em lazhañ, asambles gant e wreg Lotte, d'an 23 a viz C'hwevrer 1942 e Petrópolis, e-kichen Rio de Janeiro.
Savet en deus Stefan Zweig un oberenn liesseurt : romantoù, danevelloù (Ar c’hoari-echedoù), buhezskridoù (Fouche, Hölderlin, Balzac, Mary Stuart…), pezhioù-c'hoari (Volpone).
Oberennoù
kemmañ- Vergessene Träume (1900), danevell
- Silberne Saiten (1901), barzhonegoù
- Der Stern über dem Walde (1904), danevell
- Die Liebe der Erika Ewald (1904), danevell
- Tersites(1907)
- Brennendes Geheimnis (1911), danevell
- Geschichte in der Dämmerung (1911), danevell
- Erstes Erlebnis. Vier Geschichten aus Kinderland (1911)
- Angst (1920), danevell
- Amok (1922), danevell
- Die Augen des ewigen Bruders (1922), danevell
- Verwirrung der Gefühle (1927), danevell
- Sternstunden der Menschheit (1927)
- Untergang eines Herzens (1927), danevell
- Drei Dichter Casanova – Stendhal - Tolstoi (1928), buhezskridoù
- Joseph Fouché (1929), buhezskrid
- Die Heilung durch den Geist. Mesmer - Mary Baker Eddy - Freud (1930)
- Marie Antoinette (1932), buhezskrid
- Maria Stuart (1935), buhezskrid
- Triumph und Tragik des Erasmus von Rotterdam (1935)
- Die schweigsame Frau (1933)
- Castellio gegen Calvin oder Ein Gewissen gegen die Gewalt (1936)
- Baumeister der Welt (1936)
- Die gleich-ungleichen Schwestern (1937), danevell
- Magellan (1938), buhezskrid
- Ungeduld des Herzens (1939)
- Schachnovelle (Ar c’hoari-echedoù) (1941), danevell
- Die Welt von Gestern (1942), Emvuhezadur
- Balzac, buhezskrid
- Rausch der Verwandlung, romant diechu
- Brief einer Unbekannten (Lizher ur vaouez dianavez)
- Ben Johnson's "Volpone", reuzc'hoari
Oberennoù troet e brezhoneg
kemmañ- War al lenn, troet gant Herve Gouedard in Al Liamm Niv. 323 (Du-Kerzu 2000)
- Ar c'hoari-echedoù, troet gant Gérard Cornillet, An Alarc'h embannadurioù, 2013
- Lizher ur vaouez dianavez, troet gant Gérard Cornillet, An Alarc'h embannadurioù, 2013