Dañs Bekabe zo un elfenn, an hini diorroetañ, eus an arz stag ouzh ar marv hag ouzh an Ankoù er Grennamzer, er XIVvet hag er XVIvet kantved. Taolenniñ a ra el lennegezh, el liverezh pe er gizellerezh, an holl dud, eus forzh petore renk sokial e vefent, ambrouget gant an Ankoù en eun doare diharzus en un ambrougadeg etrezek un tonkad boutin dezhe holl. Gwelout a reer ur pab, un eskob, ur manac'h, un impalaer, ur roue, un aotrou, ur soudard, ur bourc’hiz ha kement zo o vont an eil war-lerc’h egile...

Unan eus ar 17 engravavadur war goad eus Dañs Bekabe kloastr ar Sent Inosant e Pariz. Embannet e 1485 gant daou embanner parizian, Guyot Marchant ha Verard, e voent skignet en Europa a-bezh. Emañ ar skouerenn nemeti e levraoueg Grenoble.
"Abad" an w:Dañs Bekabe, gant w:Hans Holbein ar Yaouankañ.

Kenarroud en istor kemmañ

 
Dañs Bekabe trec’h ar marv, Clusone (Italia, 1485)

Dañs Bekabe zo deskrivet e meur a varzhoneg e latin, e brezhoneg[1], e galleg, alamaneg pe en italianeg, dizanv peurliesañ. A-hed ar XVvet kantved ha deroù ar XVIvet e veze livet an tem-mañ war mogerioù an ilizoù hag e beredoù Europa an Norzh

An tem-se zo disoc’h ur preder war ar vuhez hag ar marv, en ur prantad ma oa deuet stankoc’h-stank ha spontusoc’h evit kustum. Ar brezelioù, ar vosenn hag ar gernez taolennet dindan stumm tri marc'heger an Diskuliadur o doa c’hwennet ar boblañs. E 1347, ar Vosenn Vras pe Bosenn Zu o tont eus Azia-Vihanañ he doa graet he reuz en Europa. Dindan nebeutoc’h eget 4 bloaz e lazhas moarvat 25 milion a dud. 10 vloaz diwezhatoc’h, un eil frapad bosennus a skubas war-dro 30 % eus poblañs ar c’hevandir. E bered ar Sent Inosant, e Pariz, e savas al leur eus daou vetr da-heul beziadegoù 1417.

Kenarroud en arzoù kemmañ

Skeudennoù kemmañ

Stummoù all eus dañs Bekabe kemmañ

Er savadurioù hag er pezhioù annez kemmañ

En dornskridoù kemmañ

Er sonerezh kemmañ

Amprestoù ha daveoù kemmañ

Gwelet ivez kemmañ

Levrlennadur kemmañ

Liammoù diavaez kemmañ


 
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Notennoù kemmañ

  1. Ar Varn Diwezhañ, dornskrid eus an XVIIIvet kantved. Testenn ar pezh-c’hoari treuzskrivet e brezhoneg a-vremañ ha troet e galleg, gant notennoù, rakskridoù hag ur studiadenn war ar yezh gant Roparz Hemon, Gwennole ar Menn ha Gwenael an Dug. Skol. 1998.