An Uhelgoad
An Uhelgoad | ||
---|---|---|
Al lenn hag ar bourk | ||
![]() | ||
Anv gallek (ofisiel) | Huelgoat | |
Bro istorel | ![]() | |
Melestradurezh | ||
Departamant | Penn-ar-Bed | |
Arondisamant | Kastellin | |
Kanton | an Uhelgoad (betek 2015) Karaez (abaoe 2015) |
|
Kod kumun | 29081 | |
Kod post | 29690 | |
Maer Amzer gefridi | Benoît Michel 2014-2020 | |
Etrekumuniezh | Menez Are Kumuniezh | |
Bro velestradurel | Kornôg Kreiz-Breizh | |
Lec'hienn web | Ti-kêr | |
Poblañsouriezh | ||
Poblañs | 1 405 ann. (2020)[1] | |
Stankter | 94 ann./km² | |
Douaroniezh | ||
Daveennoù lec'hiañ | ||
Uhelderioù | kreiz-kêr : 175 m bihanañ 92 m — brasañ 267 m | |
Gorread | 14,87 km² | |
kemmañ ![]() |
An Uhelgoad a zo ur gumun eus Bro-Gerne, e Menez Are, e departamant Penn-ar-Bed, e kornôg Breizh. Penn kanton e oa betek 2015.
ArdamezioùAozañ
IstorAozañ
HenamzerAozañ
- Ne gaver ket pikol tra a denn d'an Henamzer en Uhelgoad, diwar ziouer a furchadennoù hag a enklaskoù moarvat. Koulskoude, dre ma n'emaer ket pell diouzh an hentoù pouezus a voe savet da vare ar Romaned ez eur techet da grediñ e veze darempredet an dachenn a ya d'ober parrez an Uhelgoad hiziv gant soudarded Roman. Soñjal a reer e oa bet Romaned o chom er c'hamp a vez graet « kamp Artus » anezhañ.
XVIIvet kantvedAozañ
- Emsavadeg ar Bonedoù ruz: anavezet eo ar barrez evit fedoù liammet gant dispac'h ar bonedoù ruz e 1675. Un digoll a 800 lur a voe paeet gant ar barrez d'an aotrou Le Moyne de Trevigny goude tagadenn e gastell e Sant-Hern d'an 11 a viz Gouere 1675 e-pad an emsavadeg[2].
XXvet kantvedAozañ
- d'an 20 a viz Even 1940 e tegouezh al lu alaman en Uhelgoad;
- dieubet e voe an Uhelgoad gant lu ar Stadoù-Unanet ha stourmerion ar Rezistañs goude emgannoù ouzh an Alamaned d'ar 5 ha d'ar 6 a viz Eost 1944.
Monumantoù ha traoù heverkAozañ
Lec'hioù heverk er c'hoatAozañ
Un tamm-mat a reier iskis ha brudet a gaver en dro d'an Uhelgoad. En o zouez...
Ar Roc'h 'gren (ar Maen-Dogan)Aozañ
Ar Roc'h 'gren, ur pezh karreg bras-divent, chomet eus ar mare ma veze korvoet greunit er vro, un esperadenn a vaen er c'hoad, zo 137 tonenn a bouez enni! Bras-eston eo he ment: 7 metr hirder, 3 m uhelder ha 2,80m ledander. Diazezet eo war ur c'her moan 90 cm hed a ro an tu dezhi da brañsellat un tamm pa bouezer gant e gein.
War lein ar roc'h e c'haller gwellet toulloù. Klotan a reont gant al lec'hioù ma veze lakaet gennoù houarn; d'ar mare ma veze korvoet ar greunit en Uhelgoat o doa klasket mengleuzierien faoutañ anezhi.
Ar Pont RuzAozañ
Dont a ra an anv-gwañ "ruz" eus ar ger galianek "roudos". Soñjal a reer e oa bet savet ar pont-se da vare an Osismied, ur bobl c'halian eus strollad Kelted Arvorig. Vorgium (Karaez) e oa o c'hêr-benn.
Toull ArtuzAozañ
Artuz zo un adstumm eus Arzhur, un aotrou breton, difenner ar pobloù kelt eus Breizh hag eus inizi Breizh-Veur e deroù ar VIvet kantvet. Hervez ar vojenn e kouske Artuz en toull-se gant un nebeud eus e geneiled varc'heien feal. Gwa d'an neb a zihune anezhañ hep abeg, hennezh ne chome ket bev. Rak ne ranked direnkañ ar Roue mojennel-se nemet pa veze e vro en arvar. A-benn ar fin e adstagas gant ar stourm asambles gant e varc'heien evit adsevel Rouantelezh Breizh lakaet en arvar gant ar Saozon.
An Toull DonAozañ
Erruout a ra ar stêr Arc'hant en Toull Don; en em deuler a ra-hi meur a vetr dindan hon treid. Ruziañ a ra an dour a-wechoù abalamour da liv ar c'hlegerioù.
Poull ar BoudigedAozañ
Ul lec'h boemus eo.
Menaj ar Werc'hezAozañ
Menaj ar Werc'hez zo bet krouet gant ur berniad reier bras. Ar mein, krignet gant ar dour-ruilh, o deus kemeret stummioù iskis. Gant un tamm ijin e c'haller gwelet armoù-kegin eus menaj ar Werc'hez: ur pofer, ul loa-gog, ur ribod, ur vegin.
Ar C'habell-tousegAozañ
DouaroniezhAozañ
- War lez ar Stêr Arc'hant emañ an Uhelgoad.
Emdroadur ar boblañs abaoe 1793Aozañ

MelestradurezhAozañ
Tud brudetAozañ
Tud bet marvet enoAozañ
- 1919 : Victor Segalen, skrivagner
Liammoù diavaezAozañ
Dave ha notennoùAozañ
- ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑ Arthur Le Moyne de La Borderie, La Révolte du Papier Timbré advenue en Bretagne en 1675, adembannet e Les Bonnets Rouges, Union Générale d'Éditions (dastumadeg 10/18), Pariz, 1975 (e galleg), pajennoù 106-109.